آرمان نامدار – سال ۱۳۸۹جمعی از دگرباش‌های فعال ایرانی تصمیم گرفتند آدینه اول مردادماه را به نام روز ملی دگرباشان ایرانی نامگذاری کنند. نامگذاری این روز از این جهت دارای اهمیت است که نام آن با پسوند «ایرانی» همراه شده است. هرچند این نخستین گام دگرباش‌های ایرانی برای رسیدن به حقوق خود نیست، اما می‌توان آن را یکی از مهم‌ترین گام‌های جامعه دگرباش ایرانی دانست.
بخش چهارم و پایانی گفت‌وگو با دوتن از کنشگران دگرباش در پیوند با دومین سالگرد این روز را می‌خوانید. نخست ساقی قهرمان، نویسنده و فعال حقوق دگرباشان جنسی و سپس یک وبلاگ‌نویس دگرباش به بیان دیدگاه‌های‌شان درباره روز ملی برای دگرباشان ایرانی می‌پردازند.
ساقی قهرمان: نیاز به هویت داشتن، نیاز به همبستگی و نیاز به یک ستون که می‌توان سازه‌های بسیاری را دور آن ساخت. وقتی ما روز ملی داریم به این معنی است که جای‌مان محکم شده است. همه این‌هایی که برشمرده شد سمبلیک است.
وقتی ما روز ملی داریم آن روز محور روزهای دیگر سال می‌شود؛ چندروز از هفتم مردادماه گذشته است؟ چندروز به هفتم مردادماه مانده است؟ چه باید بکنیم؟ امسال که سال اول بود تا سال دیگر چه کارهایی باید بکنیم؟ از سال اول تا سال سوم چه چیزهایی اضافه شده است؟ چه چیزهایی یاد گرفته‌ایم؟ بین سال اول تا سال سوم چند وبلاگ دگرباش به وبلاگ‌های موجود اضافه شده‌اند؟ چه تعداد دگرباش متخصص به جامعه دگرباش اضافه شده است؟ چند برنامه مختلف در این زمینه داشتیم؟ چه تعداد گزارشگر دگرباش داریم؟
روز ملی ستونی می‌شود برای همه این سازه‌ها. یا بهتر بگویم یک نقطه آغاز برای همه‌ی این‌ها. فراموش نکنیم وقتی حدود ده سال پیش اولین وبلاگ‌نویس هم‌جنس‌گرا وبلاگ‌نویسی را آغاز کرد و یک نوشته کوچک با این مضمون انتشار داد که «من هم‌جنس‌گرا هستم»، با تمام سادگی این جمله ما امروز هنوز می‌گوییم که ده‌سال پیش اولین وبلاگ نویس هم‌جنس‌گرا نوشت: «من هستم!» در طول این ده سال جامعه دگرباش به اندازه یک قرن کار کرده، پیشرفت کرده و دستاورد داشته است. همانند همین رخداد برای روز ملی خواهد افتاد. جامعه دگرباش ایرانی در طول این ده سال به جایی رسیده است که حالا نیاز پیدا کرده دور چیزی به نام «روز ملی دگرباشان جنسی ایرانی» جمع بشود. جامعه دگرباش احساس می‌کند خانواده‌ای دارد که داخل خانواده به طور مثال به همدیگر می‌گویند: نباید این عبارت نوشته شود، بیان این نظر سنجیده نیست. گویی این جامعه با همدیگر دور یک محور حرف می‌زند. به همدیگر کمک می‌کند و دست یکدیگر را می‌گیرد. جلوی تندروی و تکروی را می‌گیرد ومی‌خواهد مثل یک خانواده با همدیگر قدم به قدم جلو برود. روز ملی چیزی است که همه ما را مانند یک خانواده همراه می‌کند و این خیلی مهم است.
روزی برای خودشناسی دگرباشان
بلاگر: اقلیت جنسی ایران نیاز دارد یکسری نکات مشترک برای خودش بسازد. سال‌ها فعالیت این اقلیت ثابت کرده است که باید وارد اجتماع شد. باید تلاش کرد با اجتماع ایران کار کرد. برای همین این اقلیت و این جامعه دگرباش (اعم از هم‌جنس‌گرا، دوجنس‌گرا و تراجنسی) ایرانی نیاز دارند که یکسری نکات مشترک داشته باشند.
روز ملی- یا اگر بخواهم نام مناسب‌تری بگویم روز رنگین‌کمانی‌های ایرانی یا روز اقلیت‌های جنسی ایرانی- می‌تواند نقطه مشترکی را ایجاد کند برای این معلول که این اقلیت و این جامعه دگرباش، این قسمت از جامعه که همیشه نادیده گرفته شده است، روزی داشته باشد که خودش بیشتر به خود بپردازد و ورای روز مبارزه با هوموفوبیا که یک روز مبارزه با یک پدیده منفی است یک روز مثبت هم داشته باشد. روزی داشته باشد برای خود، نه روزی برای آن‌ها که با پدیده دگرباشی مقابله می‌کنند. روزی باشد برای خودشناسی و خودپردازی بیشتر.
در مرحله دوم لازم است که بتواند خودش را به جامعه و اطراف خودش، به محیطی که بین آن زندگی می کند بهتر و بیشتر و منسجم‌تر معرفی کند. سعی کند از این روز استفاده کند تا بتواند کنار جامعه فعالیت کند.