در ادامه ماجراهای حریم خصوصی تعریف شدن یا نشدن خودرو در ایران، معاون فرهنگی قوهقضاییه گفته است نص صریح قانون، فضای پیدای خودرو را حریم خصوصی نمیداند.
هادی صادقی شرط اصلی خصوصی بودن یک امر را پنهان بودن آن دانسته و گفته است: «به طور مثال به فضایی خصوصی میگویند که کسی آن را به طور طبیعی و عادی نبیند و بر همین اساس فضای پیدای خودرو، حریم خصوصی نیست.»
این روحانی با اشاره به اظهارنظرهای تازه برخی مسئولان نیروی انتظامی و واکنش هایی که به موضوع خصوصی بودن یا نبودن فضای داخل خودرو و فعالیت «ضابطان امر به معروف و نهی از منکر» نشان داده شده، گفته است: «فضای خودرو به دو بخش پیدا و پنهان تقسیم میشود که بخش پنهان که به طور عادی ناپیداست، مانند صندوق عقب، به عنوان حریم خصوصی تلقی میشود و این مفهوم شامل بخش پیدای خودرو (مانند جایی که سرنشنان خودرو مینشینند) نمی شود که بدون تفتیش قابل رؤیت است.»
در تعریف معاون فرهنگی قوهقضاییه از فضای خصوصی، وقتی چیزی در معرض دید عموم قرار دارد دیگر خصوصی نیست و جزو حریم خصوصی به حساب نمیآید.
صادقی این موضوع را مانند نمای ساختمانها یا پنجرهای دانسته که با پرده پوشانده نشده است.
به گفته او شخصی در برابر پنجره خودنمایی کند و خود را در معرض دید عموم قرار دهد، در حریم خصوصی تعریف نمی شود.
معاون فرهنگی قوه قضاییه درباره فعالیت آمران به معروف و ناهیان از منکر هم گفته است مطابق ماده پنج قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر که در سال ۹۴ به تصویب مجلس رسیده و ابلاغ شده، کسی نباید متعرض جان و مال و مسکن و شغل و حریم خصوصی افراد شود، مگر در مواردی که قانون تعیین میکند:
«قانون در تبصره به صراحت بیان میکند اماکنی که بدون تجسس در معرض دید قرار میگیرند مانند مشاعات ساختمانها، هتلها، بیمارستانها و نیز وسایل نقلیه، مشمول حریم خصوصی نیست.»
به گفته هادی صادقی ملاک درباره حریم خصوصی از سوی قانونگذار به شکل مناسب و شفاف بیان شده است.
او گفته است: «متوجه نمیشویم چرا برخی بر سر این مساله هر از چند گاهی هیاهو به راه میاندازند، در حالی که باید تابع قانون بود.»
روز سه شنبه ۱۳ تیر ماه بود که سخنگوی نیروی انتظامی با رد حریم خصوصی بودن داخل خودروها، اعلام کرد مطابق الزامات قانونی داخل خودروها باید قابل دید و رویت باشد.
سعید منتظر المهدی در یک نشست خبری گفت مکان هایی که بدون تجسس در معرض دید عموم قرار میگیرند از جمله وسایل نقلیه، نباید مشمول حریم خصوصی شوند.
این در حالی است که برخی از مراجع تقلید در فتواهای خود، خودرو شخصی را در زمره حریم خصوصی افراد می دانند.
- چند فتوا درباره حریم خصوصی بودن داخل خودرو:
شبیری زنجانی: خودروی شخصی نیز احکام ملک را دارد بنابراین هرگونه تصرف و تفتیش آن بدون اجازه مالک، فی حدنفسه جایز نیست. البته اگر مصلحت اهمی مانند جلوگیری از حمل و نقل اسلحه متوقف بر تفتیش باشد، تفتیش آن طبق نظر حاکم شرع بلامانع است.
مکارم شیرازی: داخل خودرو جزو حریم شخصی است و دیگری حق ندارد به آن تجاوز کند، ولی جهات شرعی مانند حجاب و امثال آن باید در داخل اتومبیل رعایت شود.
نوری همدانی: در فرض سوال، بلی خصوصی است و باید بر اساس مقررات حکومت اسلامی عمل شود.
موسوی اردبیلی: حریم خصوصی از کلمات قرآنی و روایی و فقهی نیست و چنانچه برای این عنوان احکامی در قانون قرار داده شده، سعه و ضیق معنای مذکور، از قانونگذار سوال شود.
بحث های مربوط به حریم خصوصی با واکنش کاربران شبکه های اجتماعی رو به رو شده است.
برخی کاربران این تناقض در تعریف حریم خصوصی از نگاه پلیس و مقام های قضایی را مورد توجه قرار داده اند که اگر قرار است حریم خصوصی به معنای فضای غیرقابل رویت باشد، چرا نیروی انتظامی اصرار دارد که برچسب های دودی شیشه خودروها امکان دیده شدن داخل ماشین را از بین نبرد؟
خلاصه هنوز آیت الله ها نتوانسته اند اختلافشان را حل کنند و بقول معروف در بین علما اختلاف است اما اختلاف از کجاست اول برخی مالکیت را مقدس شمرده و آنرا خصوصی تلقی می نمایند و برخی فضای باز را که مشمول دید است البته این گروه متوجه نیستند که یک فردی که ویلا دارد و شخصی دیگر یک برج ساخته و مشرف بر ویلا قرار گرفته نمی تواند با بالا بردن قدرت دیدش حریم خصوصی دیگران را زیر نظر بگیرد شما خانمی هستید که منافذی برای نفس کشیدن و یا دیدن جلوی پایتان دارید و افرادی با ایجاد و اختراع برخی چیزها از این منافذ به حریم شما وارد میشوند این افراد را باید محدود کرد یا اینکه راه نفس کشیدن این طرفی ها را باید بست ؟ اینجاست که نگاه کردن به داخل حیاط دیگران درب دیگران پنجره ی دیگران یعنی ورود با چشم حرام به محدوده ی خصوصی افراد و ما در رابطه با اتوموبیل هم با این مشکل روبرو هستیم جلوی اتومبیل گرفته میشود و از سرنشینها سئوال میشود شما چه نسبتی با راننده دارید اگر ملک عمومی ست که نباید سئوال شود اگر ملک خصوصی ست که نباید وارد شوند این یک بام و دو هوا را اول حل کنید بعد اعلام کنید که ملک خصوصی ست یا عمومی ؟ بین علما همچنان اختلاف است که انشاءالله با سرنگونی حکومت اختلاف علما هم حل می شود .
فرهاد - فریاد / 07 July 2017