انتقاد مراجع تقلید از روحانی: مبنای ولایت رأی مردم نیست

گروهی از آیات عظام در قم در اعتراض به سخنرانی حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی که گفته است حاکم بر اساس رأی مردم انتخاب می‌شود، سخنانی ایراد کرده‌اند. علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در مقام دفاع از روحانی برآمده. بحث بر سر این است که ملاک تصمیم‌گیری را چه کسی انتخاب می‌کند؟ خامنه‌ای یا روحانی؟

چهارشنبه هفته گذشته، حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی به مناسبت نوزدهم ماه رمضان سخنانی در جمع پزشکان درباره حضرت علی و شیوه حکومت او ایراد کرد که اکنون اعتراض گروهی از آیات عظام را برانگیخته است. روحانی گفته بود:

« حکومت علی با خواست و اصرار مردم تشکیل شد و این در حالی بود که ایشان در برابر اصرار مردم به آنها فرمودند که حکومت عدل من برای شما سنگین است و باید به سراغ فرد دیگری بروید، اما در عین حال این را نیز گفتند که اگر شما مردم فرد دیگری را انتخاب کنید، من در اطاعت از او که شما مردم آن را برگزیدید، اولین نفر خواهم بود.»

ناصر مکارم شیرازی، یکی از مراجع تقلید قم در واکنش به این سخنان، حسن روحانی را متهم کرده که نظام اسلامی را وارونه نشان داده است:

«یکی از دولتمردان گفته است مبنای ولایت از دیدگاه امام علی نظر مردم بود و دموکراسی میراث این امام معصوم است، این حرف عجیبی است، او یک صفحه از نهج‌البلاغه را دیده و بقیه را ندیده است. ولی را باید خداوند تعیین کند. نباید بگوییم حاکم را رأی مردم تعیین می‌کند. دموکراسی برای غرب است. در آمریکا افراد با ثروت و تبلیغات، مغز مردم را شست‌وشو می‌دهند و رأی می‌آورند. امام با رأی مردم انتخاب نمی‌شود و نباید با یک صفحه نهج البلاغه، نظام حکومتی اسلام را دگرگون نشان بدهیم.»

علی خامنه‌ای شامگاه ۲۲ خرداد ضیافت افطاری برگزار کرده بود و سران قوا و گروهی از کارگزاران بلندپایه نظام را هم به این ضیافت دعوت کرده بود. رهبر جمهوری اسلامی در این ضیافت پرپیامد، از «تفسیرهای غلط از رأی مردم» و «تلاش برای تقسیم کردن مردم» و «دو قطبی کردن» جامعه انتقاد کرده و این اقدامات را به رفتار نخستین رئیس جمهوری ایران، ابوالحسن بنی‌صدر تشبیه کرده بود. بعد از این ضیافت بود که اختلافات بر سر اینکه حاکم کیست و حاکم را چه کسی انتخاب می‌کند – مردم یا خدا – اوج گرفته است.

محمد تقی مصباح یزدی نیز در واکنش به سخنان روحانی، رئیس جمهوری اسلامی را تلویحاً به کفرگویی متهم کرده است:

«برخی به صورت رسمی می‌گویند علی حکومت برخی را پذیرفت چون رأی مردم بود و بعد گفت هر که را شما قبول دارید من هم قبول دارم. آیا جریان اینگونه بوده است؟ بین ایمان و کفر و ثواب و خطا دیوار آنچنانی وجود ندارد و انسان باید هوشیار باشد، قرآن درباره برخی از کسانی که پشت سر پیامبر نماز می‌خواندند می‌فرماید این‌ها به کفر نزدیک‌تر هستند تا این که به ایمان نزدیک باشند، باید سعی کنیم که مسائل به خوبی تبیین شود. گاهی کار به جایی می‌رسد که مقام بزرگ مسئولی در کشور می‌گوید خود علی اعلام کرد که هرچه مردم بگویند من هم همان را می‌گویم و اگر مردم با کسی بیعت کردند من هم این کار را می‌کنم و این کار را انجام داد.»

 حسین نوری همدانی یکی دیگر از مراجع تقلید در دیدار با گروهی از بسيجيان، حسن روحانی را تلویحاً به خیانت و توطئه متهم کرده است:

«کسانی که سخن اختلاف‌انگیز بزنند و جامعه را دوقطبی کنند و کشور را از وحدت که از ضروریات جامعه امروز ما است دور کنند بی‌تردید در حال خیانت هستند. این کشور ولی فقیه دارد، اما عده‌ای در سخنرانی‌ها مکرر از امام و ولی فقیه صحبت می‌کنند، ولی در عمل خلاف فرمایش ایشان انجام می‌دهند. اگر معنای ولی فقیه را نمی‌دانيد حداقل به درس‌های ولایت فقیه امام مراجعه کنید تا بفهمید ولی فقیه چیست و چه اختیاراتی دارد.»

علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در این کارزار که یک سویه آن هم به اهل تسنن برمی‌گردد در مقام دفاع از رئیس جمهوری اسلامی برآمده است. مطهری در یادداشتی در پاسخ نوشته است:

« مشروعیت امامت به معنی مورد نظر شیعه، از ناحیه خدا و رسول خداست،‌ اما شرط تحقق یک شاخه آن یعنی زعامت سیاسی و رهبری جامعه، رأی و نظر مردم و به عبارت دیگر مقبولیت شخص امام نزد مردم است.»

حسن روحانی بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ایران در سخنرانی‌های مکرر اعلام کرده است که مردم به راه و روشی که او پیشنهاد داده رأی داده‌اند. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در ضیافت افطار با سران قوا و کارگزاران بلندپایه نظام درباره نحوه مدیریت کشور گفته بود اداره صحیح کشور در وهله اول نیازمند مشخص شدن «ملاک‌های تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری» و در مرحله بعد، نیازمند «استفاده از تجربه‌های ۳۸ سال گذشته» است. به یک معنا: این ولی فقیه است که ملاک‌های تصمیم‌گیری را تعیین می‌کند. در هفته‌های گذشته امامان جمعه در خطبه‌های نماز جمعه به روحانی هشدار داده بودند که از ولی فقیه «جلو نیفتد.»

بیشتر بخوانید:

روحانی در پاسخ به خامنه‌ای: تصمیم درست را مردم می‌گیرند