کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا لایحهای را تصویب کرد که ایران را به خاطر برنامه موشکهای بالستیک این کشور، کمکرسانیهای نظامی و برونمرزی ایران به گروههای تروریستی و شبهنظامی و فعالیتهای سپاه پاسداران، تحریم اقتصادی و تسلیحاتی میکند.
پنجشنبه ۲۵ مه / ۴ خرداد کمیته روابط خارجی سنا لایحه تحریمهای بیشتر علیه ایران را بررسی کرد و با رأی ۱۸ موافق و ۳ مخالف این لایحه را تصویب کرد. به این ترتیب این لایحه یک مرحله به قانون شدن نزدیکتر شد.
درست پیش از تصویب لایحه، فرمانده نیروی هوا-فضای سپاه پاسداران از راهاندازی سومین کارخانه زیرزمینی تولید موشک بالستیک در خاک ایران خبر داد.
بیشتر بخوانید:
یک فرمانده سپاه: سومین «کارخانه زیرزمینی تولید موشک» تأسیس شد
لایحه تحریمهای بیشتر علیه ایران از حمایت برخی نمایندگان حزب دمکرات و جمهوریخواه سنای آمریکا برخوردار است. از جمله دمکراتها و جمهوریخواهانی که لایحه را پیشنهاد دادهاند میتوان از سناتور باب کورکر از تنسی و سناتور باب منندز از نیوجرسی نام برد. به همین جهت این لایحه در کمیته روابط خارجی سنا به لایحه «کورکر-منندز» مشهور شده است.
لایحه «کورکر-منندز» برای قانون شدن باید به تصویب کل مجلس سنا و مجلس نمایندگان برسد و درنهایت نیازمند امضای ریاست جمهوری آمریکاست.
بیشتر تحریمهای تعریفشده در لایحه «کورکر-منندز» به برنامه موشکهای بالستیک سپاه پاسداران برمیگردد. در متن لایحه آمده که کل این برنامه، هر شخص یا سازمان یا شرکتی که به این برنامه کمک برساند یا با آن داد و ستد مالی داشته باشد، تحریم میشود.
سپاه پاسداران و شاخه برونمرزی آن، سپاه قدس هم در متن لایحه تحریم شدهاند. همچنین در این لایحه هر شخص یا نهاد یا شرکتی که در کمکرسانی ایران به شبهنظامیهای تروریست دخیل باشد یا به هر نحوی به آن کمک برساند تحریم میشود.
تحریمها، هم مالی است و هم شامل تحریمهای تسلیحاتی میشود – از جمله تحریم فروش موشکهای بالستیک به ایران – که قبل از اینکه لایحه پیشنهادی «کورکر-منندز» تصویب شود توسط روسیه انجام شد.
سیاستمداران آمریکایی که مسئول توافق هستهای با ایران بودند در مورد وضع این تحریمهای جدید، هشدار دادهاند.
جان کری، وزیر خارجه دولت باراک اوباما و همچنین رئیس پیشین کمیته روابط خارجی مجلس سنا، یک روز قبل از تصویب لایحه «کورکر-منندز» در کمیته روابط خارجی سنا گفت که وضع تحریمهای جدید علیه ایران میتواند مخرب باشد. او با استناد به نتیجه انتخابات اخیر در ایران گفت که انتخاب حسن روحانی توسط مردم ایران «یک رفراندوم» در حمایت مردم این کشور از برجام است.
وزیر امور خارجه سابق آمریکا گفت که لایحه تحریمهای جدید علیه ایران «تأثیر بالقوه بر توافق هستهای» دارد. او در ادامه گفت: «الان وقت تحریمهای جدید علیه ایران نیست.»
کورکر در حمایت این لایحه میگوید که به تازگی گزارش محرمانهای به او ارائهشده که از حمایتهای تهران از تروریسم و دیگر اقدامات بیثباتکننده تهران در منطقه پرده برمیدارد: «حیرتانگیز است که ایران همچنان چهکارها که در سراسر جهان نمیکند.»
مخالفان لایحه در سنای آمریکا میگویند که لایحه بهگونهای بالقوه برجام را به خطر میاندازد یا اینکه سبب میشد ایران از قرارداد برجام بیرون بیاید.
سناتور بن کاردین از مریلند، که از دموکراتهای حامی لایحه است میگوید «لایحه صد درصد با تعهدات ایالاتمتحده تحت توافق هستهای با ایران سازگار است».
از زمانی که ایران از روسیه موشکهای بالستیک خریده و برنامه موشکی خود را توسعه داده، این بحث مطرح شده که موشکها برای حمل کلاهک هستهای در نظر گرفته شدهاند و این امر به معنای نقض برجام است.
جمهوری اسلامی ایران کماکان میگوید برنامه موشکهای بالستیک این کشور تحت برجام ممنوع نیست، این موشکها سامانه دفاعی این کشور هستند و برای حمل کلاهک هستهای طراحی نشدهاند.