در یک برنامه تریبون آزاد دانشجویی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، فردی که دانشجو معرفی شده و برخی منابع از او به عنوان عضو بسیج دانشجویی نام برده‌اند، با به نمایش گذاشتن سوتین بنفش به سیاست‌های دولت حسن روحانی اعتراض می‌کند.
در ویدئوهای منتشر شده از این ماجرا، این فرد که کراوات هم بسته است، همزمان با این‌که می‌گوید “… گیرم که اصلاً انتخابات را هم بردند، گیرم که هر کار دیگری هم که خواستند بکنند، بکنند، گیرم که …” سراغ کیف پشت سر خود می‌رود و در حالی که به سختی در آن را باز می‌کند، یک سوتین بنفش از آن درمی‌آورد و فریاد می‌زند: «… چه کاری خواهند کرد جز ترویج “سکسیسم” در این ممکلت؟ آیا کارهای دیگری بلد هستند که بخواهند ….»
این فرد در صفحه اینستاگرامی که به نظر می‌رسد متعلق به او باشد، عکس و ویدئوهایی از این تریبون آزاد دانشجویی و لحظه نمایش سوتین بنفش را منتشر کرده و در شرح عکس نوشته است بنفش رنگی‌ست که حامیان حسن روحانی از آن استفاده می‌کنند: «{در} تریبون آزاد دانشجویی امروز نماد دولت روحانی رو نه کلید که سوتین بنفش دونستم. چرا؟! در سال ۸۸ دخترهای جوان مانتو سفید‌پوش پسر کش، دم در ستادهای کروبی می‌ایستادن و پوستر‌های حاج آقا رو به مردم می‌دادن. سوال: آیا این‌ها دانش سیاسی داشتن و برای مسئولیت اجتماعی این کار رو می‌کردند؟!»
او در ادامه نوشته است: «دبیر سابق انجمن اسلامی اومد بیرون دانشکده بنا رو گذاشت به پرخاش کردن. گفتم دروغ می‌گم؟ این خانم‌ها تو ستاد روحانی برای امر سیاسی هستند یا برای “سکسیسم”؟ چه فرقی می‌کنه این کار با کار کسایی که در نظام سرمایه‌داری سعی می‌کنن با استفاده از بدن زنان کالاهای خودشونو بفروشن؟»
او در پایان ادعای حسین الله‌کرم در مورد ارتباط یک زن با پنج وزیر را مطرح کرده و نوشته است: «در ضمن آقای الله‌کرم ادعا کردن پنج وزیر روحانی با خانم “الف چ” ارتباط داشتن. اگه الله‌کرم دروغ گفته چرا محاکمه نشده؟ اگه راست گفته که منم راست گفتم …»
این ماجرا اما با واکنش گسترده فعالان حقوق زنان و شهروندان در شبکه‌های مجازی روبه‌رو شد و هشتگهای سوتین و سوتین_بنفش به هشتگهای پرشمار توئیتر فارسی تبدیل شده‌اند.
یکی از نکات مورد توجه معترضان این است که به نظر می‌رسد فرد مذکور درک درستی از واژه “سکسیسم” ندارد و تنها به این دلیل که در آن “سکس” وجود دارد آن را به کار برده است.
سکسیسم برای توصیف و توضیح تبعیض جنسیتی به کار می‌رود. تبعیضی که بر پایه تفکیک جنسیتی‌ست. در زبان فارسی می‌توان سکسیسم را «جنسیت‌زدگی» تعریف کرد، یعنی هر آن‌چه رابطه زن و مرد را کلیشه‌ای کند، نقش‌هایی از پیش تعیین شده برای مرد و زن تبلیغ کند و اصل بداند. دایره رفتارهای سکسیستی گسترده است و از شوخی‌های کلامی در ادبیات روزمره تا رفتارهای رایج فردی و اجتماعی را در برمی‌گیرد.
معترضان این رفتار را به عنوان نشانه‌ای از خشونت جنسیتی در جامعه ایران معرفی کرده‌اند و حتی خواستار استفاده از هشتگ سوتین بنفش برای اعتراض به خشونت جنسی سیاسی در ایران شده‌اند:
برخی کاربران هم نسبت به استفاده سکسیستی از همین هشتگ هشدار داده‌اند و نوشته‌اند که شوخی با اندام‌های جنسی زنان با دستمایه قرار دادن این ماجرا خود مصداق تبعیض جنسیتی‌ست:
از سوی دیگر اما برخی فعالان حقوق زنان و کاربران شبکه‌های اجتماعی این ماجرا را به فال نیک گرفته‌اند و از این‌که بهانه‌ای پیدا شده است تا تابوی لباس زیر زنانه شکسته شود، ابراز خوشحالی کرده‌اند.
کاربری به نام آذین مهاجرین در توئیتر خود نوشته است: «شکی به خشونتی که به پوشش زنانه اعمال کردی نیست، اما خوشحالم که ناخواسته تابوی شرم‌آور بودن لباس زیر زنانه را شکستی.»
یک کاربر دیگر هم با انتشار عکسی با سوتین بنفش نوشته است: «من پستان دارم. سوتین بنفش می‌پوشم و دانش سیاسی و مسئولیت اجتماعی‌ام نه کمتر و نه بیشتر از توست. نه به خشونت جنسی.»
در نقد باورهای جنسیت‌زده، کاربری هم به طنز نوشته است که در ماجراى سوتین بنفش طرف اعتراضش اين است كه زن‌هاى ستاد روحانى دانش سياسى ندارند؛ انگار همه مردهاى آن ستاد و ستادهاى ديگر جان استوارت ميل هستند.
در سوی دیگر این ماجرا اما «بسیجی» معرفی شدن این فرد که با سوتین بنفش از سیاست‌های دولت حسن روحانی انتفاد کرده، با واکنش خبرگزاری بسیج روبه‌رو شده است.
این خبرگزاری روز دوشنبه ۱۸ ارديبهشت در مطلبی با عنوان “وقتی حامی فتنه، بسیجی نامیده می‌شود” سابقه‌ای از فرد مورد نظر داده و نوشته است که این حرکت خلاف عفت عمومی بوده است و «شبکه‌های اجتماعی ضد انقلاب تلاش می‌کنند که این فرد را عضو بسیج دانشجویی معرفی کنند.»
خبرگزاری بسیج: «یک پست انتخاباتی شنیع از غروب روز گذشته {یک‌شنبه ۱۷ اردیبهشت} در برخی کانال‌ها و اکانت‌ها منتشر می‌شود که به نظر می‌رسد آغازگر انتشار آن نیز همان فردی‌ست که چنین حرکتی را انجام داده است …. فرد مذکور که به دلیل برخی مشکلات روحی و روانی در سطح دانشگاه تهران مشهور است، در حالی از سوی رسانه‌های ضدانقلاب به عنوان یک بسیجی یاد می‌شود که انتشار برخی تصاویر و فیلم‌های اقدامات گذشته او در دانشگاه تهران به خوبی گواه این واقعیت است که فرد مذکور نه تنها بسیجی نیست بلکه از حامیان جریان فتنه و همچنین از حامیان گذشته دولت روحانی محسوب می‌شود.»
نکته جالب در روایت خبرگزاری بسیج این است که ابتدا این فرد را دارای برخی مشکلات روحی و روانی معرفی می‌کند و سپس او را «حامی جریان فتنه» و طرفدار سابق دولت روحانی می‌خواند.
فارغ از این وجه ماجرا اما به نمایش درآمدن سوتین بنفش در تریبون آزاد دانشجویی در دانشگاه تهران و استفاده کاربران شبکه‌های اجتماعی از ظرفیت این ماجرا برای پرداختن به موضوع تبعیض جنسیتی در ایران موضوعی قابل تأمل است:
امیر رشیدی: هشتگ #سوتین_بنفش را سرچ کنید تا متوجه میزان خشونت سیاسی علیه زنان در ایران و جنسیت زدگی(سکسیزم) بشوید.
مصمم‌ترین قشر برای رای دوباره دادن به روحانی همان زنان حامی جنبش سبز هستند. بسیجی ها هم بالاخره باید یه جوری خودشون رو خالی کنن دیگه. ۹۲ گفتن جیغ بنفش حالا میگن سوتین بنفش شاید در آینده نزدیک به پایین تنه هم برسن.
بهنام / 09 May 2017
البته سکسیسم انگونه که نوشته اید فقط تفکیک جنسی نیست، علاوه بر تبعیض (که تفکیک جنسیتی هم یک نمونه از ان است) پیش داوری ها و کلیشه های مبتنی بر جنسیت هم از مصادیق سکسیسم هستند. البته کار این اقا خودش هم از مصادیق پیش داوری جنسی است، اما سوءاستفادۀ ستدهای گوناگون (اصلاح طلب و اصولگرا) از دختران و زنان برای تبلیغات هم غیرقابل انکار است. شاید فرد خاصی این مسئله را توهین به خود دانسته باشد که حق هم دارد، اما آیا واقعاً ستادهای گوناگون از خانم ها استفادۀ ابزاری نمی کنند؟ کدام حزب یا ستاد شاخۀ زنان فعال یا مدرسۀ حزبی دارد و سعی می کند سیاستمدار حرفه ای تربیت کند و یا با دادن پست ها و مسئولیت های مختلف از رده های پایین کادر تربیت کند و آگاهی سیاسی در طرفدارانش به وجود بیاورد؟ غیر از این است که هر 4 سال یک بار یادشان می افتد که نیاز به رای دارند و یادشان می افتد که ای بابا، حقوق زنان هم می تواند رأی آور باشد؟ کدامشان تاکنون یک قدم برای زنان برداشته است؟ من باز هم اقدام این آقا را تقبیح می کنم.
کرماشانی / 09 May 2017