دو سازمان بین‌المللی دفاع از حقوق کودکان در نامه‌ای به آنتونیو گوترس، دبیر‌کل سازمان ملل متحد، ائتلاف به رهبری عربستان سعودی در جنگ یمن را به نقض حقوق کودکان یمنی متهم کردند و خواهان قرار گرفتن نام این ائتلاف در لیست ناقضان حقوق کودک سازمان ملل شدند.

روزگار مردمان یمن در جنگ نیابتی میان جمهوری اسلامی و عربستان سعودی

سازمان‌‌ «نجات کودکان» و مؤسسه «فهرست نظارتی کودکان در پیکارهای مسلحانه» دو مجموعه‌ای هستند که در نامه مشترک خود به دبیر کل سازمان ملل در روز پنج‌شنبه ۳۱ فروردین/ ۲۰ آوریل، از او خواسته‌اند تا نام ائتلاف به رهبری عربستان در جنگ یمن را در لیست سیاه نقضان حقوق کودکان سازمان ملل قرار دهد. این فهرست مجموعه اسامی دولت‌ها و گروه‌های مسلحی را در برمی‌گیرد که در جریان جنگ‌ها و درگیری‌های مسلحانه، حقوق کودکان را نادیده می‌گیرند.

بر اساس گزارش مؤسسه «فهرست نظارتی کودکان در پیکارهای مسلحانه» طرف‌های درگیری در جنگ یمن (از جمله ائتلاف به رهبری عربستان و حوثی‌های مورد حمایت ایران)، به مراکز غیرنظامی آسیب رسانده‌اند و باعث مرگ و میر کودکان شده‌اند: «در دو سال گذشته، دست‌کم ۱۶۰ مورد آسیب جدی به مجموعه‌های پزشکی و پرسنل بهداشتی و مکان‌های آموزشی وارد شده است. در یکی از این موارد و در جریان عملیات هوایی ائتلاف به رهبری عربستان، یک بیمارستان هدف قرار گرفت که باعث شد دو نوزاد نارس به دلیل قطع جریان اکسیژن در محفظه نگهداری، جان خود را از دست بدهند.»

سال گذشته میلادی و زمانی که بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد بود، نام ائتلاف عربی به رهبری عربستان برای مدت کوتاهی (پنج روز) در میان لیست سیاه ناقضان حقوق کودک سازمان ملل قرار گرفت. به گفته بان کی مون، تا آن زمان ۵۱۰ کودک به دنبال حمله‌های این ائتلاف  کشته و ۶۶۷ کودک دیگر هم زخمی شده‌ بودند: «عمده موارد نقض حقوق کودکان در یمن به دو طرف‌ درگیر (پیکارجویان حوثی انصارالله و ائتلاف به رهبری عربستان سعودی) برمی‌گردد که مدرسه‌ها و بیمارستان‌ها را هدف قرار می‌دهند.»

بیشتر بخوانید: ائتلاف سعودی در لیست سیاه نقض حقوق کودکان سازمان ملل

کوتاه زمانی پس از آن اما استفان دوجوریک، سخنگوی بان کی‌ مون گفت که دبیرکل {وقت} سازمان ملل با پیشنهاد عربستان سعودی برای بررسی مشترک سند‌ها و مدارکی که در گزارش سازمان ملل مورد استناد قرار گرفته، موافقت کرده و به این ترتیب نام ائتلاف به رهبری عربستان سعودی از فهرست ناقضان حقوق کودک حذف شد تا پس از بررسی دوباره مدارک در مورد آن تصمیم‌گیری شود:

حذف نام ائتلاف سعودی از فهرست ناقضان حقوق کودک و اعتراض‌ سازمان‌های بین‌المللی

حذف نام ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی از لیست فهرست ناقضان حقوق کودک سازمان ملل باعث اعتراض شدید سازمان‌های مستقل حقوق بشری شد. رسانه‌های داخلی ایران هم با توجه به جنگ نیابتی ایران و عربستان سعودی در یمن و مناسبات سرد دیپلماتیک میان دو کشور، به تصمیم سازمان ملل معترض شدند و آن را محصول دلارهای نفتی عربستان سعودی دانستند.

عبدالله المعلمی، نماینده عربستان سعودی در سازمان ملل اما با ابراز خشنودی از این تغییر و حذف نام ائتلاف عربی از فهرست سالانه ناقضان حقوق کودک، این اتفاق را تغییری بی‌قید و شرط و امری نهایی خواند.

به دنبال اعمال این تغییر در فهرست ناقضان حقوق کودک سازمان ملل، سازمان دیدبان حقوق بشر در اعتراضی تند به دبیر کل سازمان ملل، او را به تقلب سیاسی و کوتاه آمدن در مقابل خواسته‌ها و فشارهای عربستان سعودی متهم کرد.

در بیانیه این گروه آمده بود که بان کی مون در برابر اعمال نفوذ سیاسی عربستان سر تسلیم فرود آورده و در مواضعش چرخشی ناگهانی و تکان‌دهنده ایجاد شده است: «این تصمیم سازمان ملل به معنای سطح تازه‌ای از انحطاط در این سازمان است.»

سازمان عفو بین‌الملل هم به این تغییر واکنش نشان داده و آن را جانبداری آشکاری خوانده بود که کل اعتبار سازمان ملل را خدشه‌دار می‌کند.

از دیگر گروه‌های مستقل و بین‌المللی‌ای که به خارج کردن نام ائتلاف عربی از لیست ناقضان حقوق کودک واکنش نشان داد، گروه آکسفام بود. این مجموعه که به منظور کاهش فقر در دنیا تلاش می‌کند، با انتقاد از تصمیم سازمان ملل از آن با عنوان یک شکست اخلاقی نام برد.

به گزارش رویترز، ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی در جنگ یمن از ماه مارس سال ۲۰۱۵ شکل گرفت و حمله‌هایش را به یمن آغاز کرد. هدف از این حمله‌ها جلوگیری از به قدرت رسیدن دوباره علی عبدالله صالح، رییس‌جمهوری سابق یمن است که مورد حمایت پیکارجویان حوثی نزدیک به ایران است.

دو سازمان «نجات کودکان» و «فهرست نظارتی کودکان در پیکارهای مسلحانه» اما در نامه و گزارش مشترک تازه خود علاوه بر این‌که خواهان قرار گرفتن نام ائتلاف به رهبری عربستان سعودی در لیست سیاه ناقضان حقوق کودک سازمان ملل شده‌اند، از کشورهای عضو این سازمان نیز خواسته‌اند تا فروش و انتقال تسلیحات به طرف‌های درگیر در یمن (به خصوص کشورهای عضو ائتلاف به رهبری عربستان سعودی) را متوقف کنند.

از سوی دیگر اما دو سازمان بین‌المللی دیدبان حقوق بشر و «نبرد برای منع استفاده از مین» هم حوثی‌های مخالف دولت یمن و مورد حمایت جمهوری اسلامی را به نقض قوانین منع استفاده از مین و ارتکاب جنایات جنگی متهم کرده‌اند.

سازمان «نبرد برای منع استفاده از مین»، پیکارجویان حوثی‌ را متهم کرده است که به شکلی گسترده از مین‌های زمینی استفاده می‌کنند. به گفته این سازمان، حوثی‌ها با کاربرد مین ضد نفر، مرتکب جنایت جنگی شده‌اند.

سازمان دیدبان حقوق بشر هم از حوثی‌ها خواسته است تا ضمن خودداری از به کار بردن مین، با نهادهای بین‌المللی برای پاکسازی مناطق مین‌گذاری شده همکاری کنند.

بر اساس اخبار و گزارش‌های منتشر شده از یمن، از زمان آغاز درگیری‌ها در این کشور بیش از ۱۰ هزار نفر کشته شده‌اند و حدود ۱۹ میلیون نفر به کمک‌های بشردوستانه نیازمندند.

از سوی دیگر بر اساس گزارش صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف)، ۵۰۰ هزار کودک یمنی از سوء تغذیه و گرسنگی رنج می‌کشند: هر ۱۰ دقیقه یک کودک در یمن می‌میرد و عربستان به عنوان فرمانده ائتلاف در جنگ با حوثی‌های مورد حمایت ایران به عنوان یکی از عوامل اصلی این کشتار معرفی می‌شود چرا که امکان ارسال کمک‌های غذایی و دارویی به یمن را از بین برده است:

در آستانه سومین سال جنگ در یمن، هر ۱۰ دقیقه یک کودک می‌میرد