مجمع جهانی اقتصاد ۱۲۷ کشور جهان را بر اساس توانایی تامین امن، مقرون به صرفه و پایدار انرژی رتبه‌بندی کرده است. ایران در رتبه ۱۲۲ این جدول قرار گرفته است.
به گزارش وب‌سایت سازمان محیط زیست، مبنای این رده‌بندی که مجمع جهانی اقتصاد(World Economic Forum) از سال ۲۱۰۳ آن را صورت می‌دهد شاخص معماری انرژی (Energy Arcgitecture) است.
شاخص معماری انرژی معیارهایی از جمله رشد و توسعه اقتصادی، پایداری زیست محیطی و دسترسی و امنیت انرژی را ملاک قرار می‌دهد.
بنابر خلاصه‌ای که معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران از گزارش امسال مجمع جهانی اقتصاد منتشر کرده، ایران از صفر تا یک، نمره کلی ۰.۴۶ را در زمینه مصرف بهینه انرژی دریافت کرده است. در این گزارش می‌خوانیم:
«ایران در معیار رشد و توسعه اقتصادی نمره ۰.۲۷ و رتبه ۱۲۵، پایداری زیست محیطی ۰.۳۶ و رتبه ۱۱۸ و در بعد دسترسی و امنیت انرژی نمره ۰.۷۵ و رتبه ۵۷ را به خود اختصاص داده است».
بر اساس این گزارش، شدت مصرف انرژی، قیمت سـوخت به نسبت جهان، بالا بودن ذرات معلق آلوده‌کننده، انتشـار گاز متـان و میـانگین بـالای مصـرف سـوخت در خودروهای سواری از معضلات اصلی ایران به شمار می‌آید.
در سال ۲۰۱۷ رتبه ایران در شاخص معماری انرژی در مقایسه با سال‌های گذشته، سه رتبه تنزل پیدا کرده است.
در سال ۱۳۹۳ معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفته بود «ایران دارای بدترین الگوی مصرف انرژی در جهان است».
سهم انرژی‌های نو و پاک در سبد مصرف انرژی ایران کمتر از رقم ناچیز یک صدم درصد است. این در حالی است که میانگین مصرف این نوع انرژی در جهان به بیش از ١٠ درصد رسیده است.
وزارت نیرو ارزیابی کرده وجود منابع بزرگ نفت و گاز و ارزان نگه داشتن قیمت انرژی از طریق پرداخت یارانه، سبب شده تا ایران در مقایسه با کشورهای در حال توسعه و همچنین کشورهای پیشرفته صنعتی از قافله انرژی‌های نو، عقب بماند.
مقصود از انرژی‌های نو و تجدیدپذیر به طور عمومی آن بخش از انرژی‌هایی است که از منابع طبیعی مانند باد، خورشید، امواج اقیانوس و یا از گرمای درون زمین تأمین می‌شوند و برعکس سوخت‌های فسیلی مانند نفت، گاز یا ذغال سنگ به پایان نمی‌رسند و بنابراین قابلیت بازگشت به طبیعت را دارند.
اما ایران در زمینه استفاده از انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر تاکنون دستاورد مهم و قابل ذکری نداشته است. بنابر اعلام وزارت نیرو تعداد نیروگاه‌های برقی ایران که از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید و باد استفاده می‌کنند کمتر از دو درصد است؛ رقمی به اندازه فقیرترین و بی‌بضاعت‌ترین کشورهای جهان.
این در حالی است که ایران با حدود ٣٠٠ روز آفتابی در سال، در جغرافیای بالقوه سودمند قرار دارد. این جغرافیا امکانی منحصر به فرد برای دریافت انرژی خورشیدی و سرمایه‌گذاری بر آن مهیا می‌کند. همچنین سرعت مناسب باد در بسیاری از نقاط مختلف این سرزمین مانند گیلان، سیستان و بلوچستان و اردبیل می‌تواند دستیابی به انرژی بادی را تسهیل نماید.
در همین زمینه