همه چیز در مراکز کمکهای انسان دوستانه یافت می‌شود، اما آنها نمی‌توانند کمک‌هایشان را به دست صدها هزار سوری تحت محاصره برسانند. این مسأله، به نقل از یک گروه پزشکی حاضر در منطقه، خطر مرگ از گرسنگی، سوء‌تغذیه و ناشی از کمبود مراقبتهای اولیه پزشکی را به طور ملموس افزایش داده است.
درحالی‌که جنگ سوریه وارد هفتمین سال خود می‌شود، نیروهای بشار اسد بسیاری از مناطق مهم شهری را باز پس گرفته‌اند، و علی‌رغم آتش‌بس سراسری، در حال پیشروی و تنگ کردن حلقه محاصره مناطقی هستند که هنوز تحت کنترل شورشیان است؛ مناطقی که تا همین چند وقت پیش مساحت قابل توجهی را در برمی‌گرفتند.
ده‌ها هزار غیرنظامی، درحالی میان آتش طرفین جنگ گرفتار شده‌اند که زندگی‌شان اغلب وابسته به کمکهای سازمان ملل است. تحویل این کمک‌ها اما مستلزم تأیید دولت سوریه است.
باتلاق بوروکراسی
پزشکان حقوق بشر، گروهی مستقر در نیویورک که وضعیت بشردوستانه را در سوریه رصد می‌کند، می‌گوید از آغاز سال جدید، جریان انتقال و تحویل محموله‌های نجات‌بخش بشردوستانه کند شده و حالتی قطره‌چکانی پیدا کرده است.
به نقل از این گروه، در ماه ژانویه، تنها یک کاروان سازمان ملل و در ماه فوریه، صرفاً دو کاروان به مقصد رسیدند.
در حال حاضر برآورد می‌شود بیش از یک میلیون سوری در مناطق تحت محاصره زندگی می‌کنند و از دسترسی مداوم و پایدار به کمکهای انسان‌دوستانه محروم‌اند.
الیس باکر، سرپرست محققان سوریه این سازمان می‌گوید: «بنا به یافته‌های ما، الگوی روشنی از مانع‌تراشی و دست‌اندازی مقامات سوری وجود دارد؛ مقامات شرایطی به وجود می‌آورند که کمکهای تأیید شده به ندرت به آدرس‌های از قبل معلوم آنها برسد، و وقتی هم که می‌رسند، این کمک‌ها ناکافی است.»
مقرر بود دسترسی به کمکهای بشردوستانه بخشی از آتش‌بسی باشد که به میانجی‌گری روسیه و ترکیه از ماه دسامبر برقرار شد. با این حال، از ماه ژانویه وضعیت کمک‌رسانی بسیار کند شده است، به طوری که یان اگلند، مشاور ارشد سازمان ملل، صریحاً توقف این فرایند را در «باتلاق کامل و ناامیدکننده بوروکراسی» مورد انتقاد قرار داده است.
در حالی که سازمان ملل معمولاً به دعوت دولت کشور میزبان وارد عمل و فعالیت می‌شود، منتقدان می‌گویند که اتکای این سازمان به دستگاه امنیتی اسد باعث شده که از کمکهای بشر دوستانه به عنوان سلاح جنگی استفاده شود.
در شهرکوچک مدایه که تحت کنترل مخالفان و البته تحت محاصره رژیم است، ده‌ها غیرنظامی در سال گذشته در انتظار کمکهای انسان‌دوستانه از گرسنگی مردند. اگرچه پس از آن، محموله‌هایی به این منطقه رسیده است، به نقل از پزشکان حاضر، محتوای بسته‌های کمک مناسب نیازهای مردم منطقه نبوده است.
بسته‌های غذایی تحویل شده اگرچه گهگاه شامل موادی حاوی کربوهیدرات می‌شوند، اما از مواد پروتئینی در میان آنها خبری نیست. و همین امر موجب سوء‌تغذیه ساکنان منطقه شده است. وانگهی، به نقل از مقامات سازمان ملل، سربازهای دولت سوریه اغلب آنتی‌بیوتیک‌ها، مسکن‌ها و داروهای بی‌حس کننده را از کامیون‌های عازم مناطق تحت محاصره برمی‌دارند و کیت‌های درمانی را می‌سوزانند.
روز دوشنبه، ائتلافی شامل ۸۱ گروه امدادی غالباً سوری، خواستار پایان محاصره‌ها، دسترسی کامل و بدون مانع به کمکهای بشردوستانه و ایجاد گذرگاه برای غیرنظامی‌ها شدند.
بیم یک حلب دیگر
درحالی‌که جنگ سوریه وارد هفتمین سال خود می‌شود، نیروهای بشار اسد بسیاری از مناطق مهم شهری را باز پس گرفته‌اند، و علی‌رغم آتش‌بس سراسری، در حال پیشروی و تنگ کردن حلقه محاصره مناطقی هستند که هنوز تحت کنترل شورشیان است؛ مناطقی که تا همین چند وقت پیش مساحت قابل توجهی را در برمی‌گرفتند.
ده‌ها هزار غیرنظامی، درحالی میان آتش طرفین جنگ گرفتار شده‌اند که زندگی‌شان اغلب وابسته به کمکهای سازمان ملل است. تحویل این کمک‌ها اما مستلزم تأیید دولت سوریه است.
باتلاق بروکراسی
پزشکان حقوق بشر، گروهی مستقر در نیویورک که وضعیت بشردوستانه را در سوریه رصد می‌کند، می‌گوید از آغاز سال جدید، جریان انتقال و تحویل محموله‌های نجات‌بخش بشردوستانه کند شده و حالتی قطره‌چکانی پیدا کرده است.
به نقل از این گروه، در ماه ژانویه، تنها یک کاروان سازمان ملل و در ماه فوریه، صرفاً دو کاروان به مقصد رسیدند.
در حال حاضر برآورد می‌شود بیش از یک میلیون سوری در مناطق تحت محاصره زندگی می‌کنند و از دسترسی مداوم و پایدار به کمکهای انسان‌دوستانه محروم‌اند.
الیس باکر، سرپرست محققان سوریه این سازمان می‌گوید: «بنا به یافته‌های ما، الگوی روشنی از مانع‌تراشی و دست‌اندازی مقامات سوری وجود دارد؛ مقامات شرایطی به وجود می‌آورند که کمکهای تأیید شده به ندرت به آدرس‌های از قبل معلوم آنها برسد، و وقتی هم که می‌رسند، این کمک‌ها ناکافی است.»
مقرر بود دسترسی به کمکهای بشردوستانه بخشی از آتش‌بسی باشد که به میانجی‌گری روسیه و ترکیه از ماه دسامبر برقرار شد. با این حال، از ماه ژانویه وضعیت کمک‌رسانی بسیار کند شده است، به طوری که یان اگلند، مشاور ارشد سازمان ملل، صریحاً توقف این فرایند را در «باتلاق کامل و ناامیدکننده بوروکراسی» مورد انتقاد قرار داده است.
در حالی که سازمان ملل معمولاً به دعوت دولت کشور میزبان وارد عمل و فعالیت می‌شود، منتقدان می‌گویند که اتکای این سازمان به دستگاه امنیتی اسد باعث شده که از کمکهای بشر دوستانه به عنوان سلاح جنگی استفاده شود.
در شهرکوچک مدایه که تحت کنترل مخالفان و البته تحت محاصره رژیم است، ده‌ها غیرنظامی در سال گذشته در انتظار کمکهای انسان‌دوستانه از گرسنگی مردند. اگرچه پس از آن، محموله‌هایی به این منطقه رسیده است، به نقل از پزشکان حاضر، محتوای بسته‌های کمک مناسب نیازهای مردم منطقه نبوده است.
بسته‌های غذایی تحویل شده اگرچه گهگاه شامل موادی حاوی کربوهیدرات می‌شوند، اما از مواد پروتئینی در میان آنها خبری نیست. و همین امر موجب سوء‌تغذیه ساکنان منطقه شده است. وانگهی، به نقل از مقامات سازمان ملل، سربازهای دولت سوریه اغلب آنتی‌بیوتیک‌ها، مسکن‌ها و داروهای بی‌حس کننده را از کامیون‌های عازم مناطق تحت محاصره برمی‌دارند و کیت‌های درمانی را می‌سوزانند.
روز دوشنبه، ائتلافی شامل ۸۱ گروه امدادی غالباً سوری، خواستار پایان محاصره‌ها، دسترسی کامل و بدون مانع به کمکهای بشردوستانه و ایجاد گذرگاه برای غیرنظامی‌ها شدند.
بیم یک حلب دیگر
هشام الکتلبی، که یک گروه سوری حقوق بشری است، می‌گوید که ارتش سوریه جلوی کمک‌ها را به چیزی در حدود ۴۵۰۰۰۰ نفر ساکن توابع دمشق در غوطه شرقی گرفته است. غوطه شرقی منطقه‌ای است که در ۲۰۱۳ پس از حمله شیمیایی مرگبار دولت سوریه توجه جهانیان را به خود جلب کرد.
الکتلبی با اشاره به ماجرای محاصره و تصرف حلب می‌گوید: «بیماران به خاطر کمبود دارو دارند می‌میرند و غذا واقعاً گران شده است. مردم مجبور‌ند ماهی‌هایی را بخورند که با سلاح‌های شیمایی یا متعارف تلف شده‌اند. ترس ما این است که غوطه شرقی، به حلب دیگری از ده‌ها حلبی بدل شود که هنوز نیامده‌اند—در محاصره و زیر بمباران، درحالی که دنیا دارد تماشا می‌کند.»
در گزارشی که کمسیون تحقیق و تفحص سازمان ملل در مورد سوریه، دوشنبه همین هفته منتشر کرده، ارتش اسد متهم به آغاز دور جدیدی از حملات شیمیایی به غوطه شرقی شده است.
همین نگرانی در مورد غیرنظامیان سوری تحت محاصره در استان‌های شمالی نیز وجود دارد. هفته گذشته ترکیه یکی از بزرگ‌ترین عملیات کمک به مردم را – که مجری آن گروه آمریکایی «سپاه رحمت» بود— با استناد به ایراداتی اداری در پرونده این گروه تعطیل کرد.
فعالان حقوق بشر مستقر در شهر غازی‌عینتاپ واقع در جنوب ترکیه می‌گویند که نگران تعطیلی‌ها و توقف‌های وسیع‌تری در زمینه کمکهای انسان‌دوستانه هستد. این اتفاق بی‌شک بر زندگی صدها هزار آواره سوری در حاشیه مرز تأثیر مستقیم می‌گذارد.
چهارشنبه ۱۵ مارس ششمین سالگرد خیزش مردم سوریه است؛ قیامی که در ابتدای امر، و قبل از آن که به مرگبارترین جنگ قرن بیست و یکم بدل شود، شکلی مسالمت‌‌آمیز داشت. در این شش سال، چیزی در حدود نیم میلیون نفر کشته شدند و بسیاری از نقاط کشور از سکنه خالی شد.
بنا به گزارش روز دوشنبه یونیسف، سال ۲۰۱۶ با بیشترین تعداد کودک کشته، معلول و سرباز، بدترین سال برای کودکان سوری بوده است.
پس از توافق آتش‌بس سراسری با میانجی‌گری روسیه و ترکیه، با آغاز سال از شدت جنگ کاسته شد. اما رفته رفته آتش جنگ دوباره شعله‌ور شد،به ویژه پس از آنکه ارتش سوریه و نیروهای تحت حمایت ایران سلسله عملیاتی را علیه شورشیان در اطراف دمشق، در شهر جنوبی درعا و در شهر غربی حمص آغاز کردند.
متعاقب آتش‌بس شکننده، چندین دور مذاکرات بی‌فایده صلح نیز برگزار شده است. قرار بود سه شنبه نشت دیگری برگزار شود، که مخالفان به دلیل حملات هوایی مداوم رژیم اعلام کردند در آن شرکت نخواهند کرد.
این روند گسسته و کند صلح همچنین باعث شده که شورشیان اسلحه‌هایشان را به سمت همدیگر برگردانند. ائتلافی از شبه‌نظامیان وابسته به القاعده به سمت گروه‌های مسلحی که بدواً حضور در مذاکرات را پذیرفته یودند، آتش گشوده است. کمسیون تحقق و تفحص سازمان ملل روز دوشنبه گفت که این برخورد خونبار صدها تلفات داشته و بر توانایی شورشیان تأثیر گذاشته است و حتماً «عواقبی جدی» برای آنها در جنگ‌های آتی با نیروهای دولت خواهد داشت.
منبع: واشنگتن پست
بیشتر بخوانید: