در ادامه تنش‌های موجود بین دو دولت ایران و عربستان سعودی، جمهوری اسلامی تصمیم گرفت به دلیل آن‌چه عدم تأمین امنیت زائران ایرانی می‌نامد، ایرانی‌ها در مراسم حج امسال شرکت نکنند.

Hojaj2

به‌گزارش خبرگزاری مهر، حمید محمدی، معاون سازمان حج و زیارت ایران یکشنبه ۹ خرداد گفت: «با توجه به نپذیرفتن شرط امنیت زائران ایرانی از سوی عربستان حج تمتع امسال برگزار نمی‌شود.»

به‌گفته محمدی یکی از شروط اصلی ایران برای اعزام زائران به مراسم حج، برقراری امنیت آن‌ها از سوی عربستان سعودی بود که این شرط را سعودی‌ها نپذیرفتند.

ایران و عربستان سعودی در روزهای اخیر دو دوره مذاکره در این زمینه داشتند اما این مذاکرات به نتیجه‌ای نرسید.

خبرگزاری فارس نیز روز یکشنبه به‌نقل از علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشت قرار بود مقامات ایرانی تا روز یکشنبه صبر کنند تا اگر مقامات سعودی به خواسته آن‌ها پاسخ دادند موضوع مراسم حج دنبال شود.

جنتی گفت: «با توجه به نوع برخورد و گفتار مقامات عربستانی که در دو دور مذاکرات با هیئت ایرانی داشتند و ایجاد موانع و کارشکنی‌ها، عملاً انجام فریضه حج امکان‌پذیر نیست.»

قرار است سازمان حج و زیارت فردا (دوشنبه) بیانیه‌ای در این‌باره منتشر کند.

جنتی با اشاره به رویداد منا در سال گذشته، آن را ناشی از کوتاهی مسئولان سعودی دانست و گفت در سال‌های قبل از آن نیز «دستگیری‌های مختلفی به بهانه‌های واهی از حجاج ایرانی صورت می‌گرفت» و ایران هیچ وسیله‌ای برای حمایت کنسولی شهروندانش در عربستان سعودی ندارد.

در حادثه منطقه منا در شهر مکه، (دوم مهر ۱۳۹۴ / ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵) به‌دلیل ازدحام جمعیتِ زائران، بیش از دو هزار نفر جان باختند که تعداد کشته شدگان ایرانی در این رویداد ۴۶۴ نفر اعلام شد. در پی این حادثه تنش‌های دیپلماتیک بین ایران و عربستان سعودی ایجاد شد زیرا مقامات ایران مسئول این رویداد را عربستان سعودی می‌دانستند. آمار دقیق کشته‌شدگان این حادثه هنوز روشن نیست.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: «استنباط من این است که یک تعمدی از طرف دولت عربستان برای اینکه زائران ایرانی به‌طور رسمی نتوانند امسال حج تمتع را به‌جای آورند صورت گرفت. لذا لازم بود ما نیز صریحاً اعلام موضع کنیم.»

پیشینه تنش بین ایران و عربستان بر سر مراسم حج به کشتار حجاج در مکه در روز ۹ مرداد ۱۳۶۶ (۳۱ ژوئیه ۱۹۸۷) باز می‌گردد. در آن زمان زائران ایرانی در مراسم حج شعارهای سیاسی سر دادند و نیروهای امنیتی سعودی به روی آن‌ها آتش گشودند. در جریان این درگیری‌ها  ۲۷۵ تن از حجاج ایرانی، ۸۵ تن از مأموران پلیس سعودی و ۴۵ تن از حجاج دیگر کشورها کشته و شماری نیز زخمی شدند. پس از این رویداد عربستان سعودی سفارتخانه خود را در تهران تعطیل و روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کرد.

برخی از مقامات ایرانی، از جمله آیت‌الله حسینعلی منتظری، جانشین وقت آیت‌الله خمینی رهبر انقلاب ایران، مسئولیت این کشتار را تنها برعهده مقامات سعودی نگذاشتند و تندروی و بی‌برنامگی ایران را نیز در آن دخیل دانستند.

روابط ایران و عربستان سعودی در ماه‌های اخیر به‌شدت رو به تیرگی گرایید و پس از حمله به مقرهای دیپلماتیک این کشور در تهران و مشهد در دی‌ماه سال گذشته، عربستان سعودی کلیه روابط خود با ایران را قطع کرد. از آن زمان تا کنون تنش بین دو کشور همچنان باقی ا‌ست.