همزمان با سفر دو روزه «نارندرا مودی» نخست وزیر هند به تهران، نخستین بخش از بدهی نفتی شش میلیارد دلاری به ایران از طریق« هالک بانک ترکیه به یورو پرداخت شد. هند یکی از بزرگترین خریداران نفت خام ایران تا سال ۲۰۱۲ بود. به نوشته روزنامه هندوستان تایمز، سفر نخست وزیر هند به تهران به منظور تقویت تجارت با ایران پس از برداشته شدن تحریمهای اقتصادی و نیز با هدفهای سیاسی منطقهای صورت گرفته است. از جمله امضای قرارداد ساخت و راه اندازی توسعه بندر چابهار در ساحل جنوبی ایران در تقویت اتصال یک مسیر ترانزیت به افغانستان و به طور کلی به آسیای مرکزی بدون وابستگی به راههای ارتباطی پاکستان.
روز دوشنبه توافقی مهم در مورد بندر راهبردی چابهار در جنوب شرق ایران به امضای روسای دولتهای ایران، افغانستان و هند رسید که میتواند موفقیت بزرگی برای هند در دسترسی به آسیای مرکزی و افغانستان باشد. هند دو ترمینال را در این بندر مهم، در کنار دریای عمان می سازد.
یک روز پیش از سفر مودی به تهران، پرداخت ۷۵۰ میلیون یورو از بدهی نفتی هند میسر شد. حمید بعیدینژاد مدیر کل سیاسی وزارتخارجه ایران این اقدام را نشانه برداشته شدن محدودیتهای انتقال بانکی به یورو دانست.
رادیو زمانه با توجه به هدفهای سیاسی و تجاری نخست وزیر هند به ایران و نیز ابهامهایی که هنوز در مسیر برجام از سوی آمریکا وجود دارد، پرسشهایی را با دو کارشناس سیاسی رضا تقیزاده و منصور فرهنگ در میان میگذارد:
- آیا مسیر برجام به ویژه با پرداخت بخشی از بدهی هند به یورو هموار شده است؟
- به جز اهمیت اقتصادی، هدفهای سیاسی سفر نارندرا مودی به ایران کدامند؟
- آمریکا و شرکای اروپاییاش بار دیگر از بانکها و شرکتهای اروپایی خواستند تا در ایران سرمایهگذاری کنند اما باقی ماندن تحریمهای دیگر از جمله تحریمهای مربوط به نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم هرگونه معامله بانکهای آمریکایی با ایران را ممنوع میکند. آیا همین مساله ابهامهایی در مسیر اجرای برجام به وجود نمیآورد؟