اردوغان در واکنش به شروط اتحادیه اروپا برای معافیت شهروندان ترکیه از صدور روادید اعلام کرد قوانین ضد ترور ترکیه را تغییر نمیدهد.
یک روز پس از آن که نخست وزیر ترکیه تصمیم خود برای کنارهگیری را اعلام کرد، اردوغان طی سخنانی یادآور شد که قصد اصلاحات در قانون ضد تروریسم کشورش را ندارد. کمیسیون اروپا برای عضویت این کشور در اتحادیه اروپا، پیشنهاد تسهیلاتی در صدور روادید و یا حذف آن را داده اما شرط این گشایش را اصلاحاتی در ترکیه در همپیوندی عملیات ضد تروریسم با هنجارهای حقوقبشری اروپا گذاشته است.
اردوغان طی نطقی در تلویزیون ترکیه در روز جمعه ششم مه (۱۷ اردیبهشت) خطاب به اروپاییها گفت: «شما به راه خود بروید، ما به راه خود.»
رئیس جمهور ترکیه در صدد است هر چه زودتر رفراندومی برای اصلاحات در قانون اساسی کشورش برگزار کند؛ رفراندومی که اختیارات او را به مراتب گستردهتر میکند.
تغییر در قانون ضد ترور ترکیه، یکی از پنج شرطی است که دولت ترکیه باید در مذاکره با اروپا برآورده میساخت. در صورت تحقق این شروط، شهروندان ترکیه میتوانند از آخر ماه ژوئن بدون نیاز به ویزا به کشورهای عضو شنگن سفر کنند. تا کنون گفتوگوهای مربوط به این حوزه با مقامات اروپا را احمد داود اوغلو به پیش میبرد. او اما روز پنجشنبه اعلام کرد که از مقام خود کناره میگیرد.
مهمترین هدف اردوغان در رهبری ترکیه، تغییر سیستم حکومتی این کشور در مسیر افزایش اقتدار مقام ریاست جمهوری است. هواداران او داود اوغلو را متهم میکنند به این که به اندازه کافی برای پیشبرد چنین هدفی تلاش نکرده است. اردوغان در نطق خود گفت تنها با تغییر سیستم سیاسی میتوان ثبات و امنیت ترکیه را تضمین کرد. او افزود که پیشنویس قانون اساسی جدید، باید هر چه سریعتر به رای و تایید ملت برسد.
کنارهگیری داود اوغلو در محافل سیاسی اروپا با تاسف همراه بوده است. نگرانیها بیشتر به چشمانداز سیاست پناهجویی و توافقی باز میگردد که بین اروپا و ترکیه در باره سامان دادن به موج پناهجویان امضا شده است. دبیر کمیته سیاست خارجی مجلس آلمان، نوربرت روتگن، کنار رفتن داود اوغلو را خبر بدی برای اروپا و برای ترکیه دانست. روتگن گفت داود اوغلو فردی بود که میخواست ترکیه را به اروپا نزدیک کند. او پیشبینی کرده که نخست وزیر بعدی ترکیه، فردی از نزدیکان اردوغان باشد.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اما واکنش مستقیمی به کنارهگیری داود اوغلو نشان نداده و خویشتندار مانده است. خانم موگرینی گفته که مسائل لازم در مذاکره با مقامات ترکیه مطرح و پیگیری خواهند شد.