دیوید بویی، خواننده راک درگذشت

دیوید بویی، خواننده، نوازنده، آهنگ‌ساز، ترانه‌سرای سبک راک در اولین ساعت‌های صبح روز دوشنبه ۱۱ ژانویه (۲۱ دی ماه) پس از ۱۸ ماه نبرد با سرطان در سن ۶۹ سالگی درگذشت.

استیو مارتین نماینده بویی این خبر را تأیید کرد. او از طرفداران این خواننده خواست که به درخواست خانواده احترام بگذارند و اجازه بدهند که آنها در آرامش سوگواری کنند.

آخرین آلبوم بویی با عنوان «بلکستر» روز جمعه ۸ ژانویه هم‌زمان با روز تولد این خواننده منتشر شد که مورد توجه منتقدان قرار گرفت؛ بویی در این آلبوم مایه‌های موسیقی جاز را با راک تلفیق کرده است.

دیوید کامرون، نخست‌وزیر بریتانیا در واکنش به خبر مرگ دیوید بویی او را «نابغه‌ای» خواند که «استاد بازخلق» است و همیشه هم آثارش درست از آب در می‌آیند.

زندگی در مریخ وجود دارد؟

دیوید بویی در دنیای موسیقی راک و پاپ به‌عنوان هنرمندی مشهور بود که از آلبوم به آلبومی دیگر تغییر سبک می‌دهد. خلاقیت بی‌نظیر او اما در ایجاد سبک‌های جدید – چه در آهنگسازی، چه در اجرا و چه در انتخاب سازها با تکنولوژی‌های جدید – معمولاً مورد توجه منتقدان موسیقی قرار می‌گرفت.

بویی در سال ۲۰۰۲ در گفت‌وگو با آسوشیتدپرس خمیرمایه تم‌های ترانه‌ها و موسیقی‌اش را، انزوا، تنهایی، ترک شدن، ترس و اضطراب بر شمرد و گفت: «چیزی که من بیشتر از همه به آن افتخار می‌کنم این است که توانستم واژگان موسیقی پاپ را تحت تأثیر قرار دهم. بدون هیچ تعارف برای من به عنوان یک هنرمند این رضایت‌بخش‌ترین است.»

از ویژگی‌های خلاقیت دیوید بویی ارتباط دادن موسیقی، متن شعر و اجرایش با موضوعات روز بود. در دهه ۱۹۶۰، ترانه‌های Space Oddity و Life on Mars او در کنار گسترش روابط انسان با فضا و موجودات فضایی، مشهور شدند.

اما موضوع ترانه‌های بویی در دهه ۶۰ تنها موجودات فضایی وحضور یافتن در فضایی غیرزمینی نبود. او تم‌های علمی – تخیلی دوران را به نگرانی‌های انسانی پیوند می‌زد؛ از ابر عظمت فضا، بیگانگی، ناآشنایی، دیگری و حاشیه‌ای بودن می‌نوشت و می‌خواند.

برای نسلی که با اخبار حضور انسان در فضا بزرگ شدند، دیوید بویی صرفا کسی که شاعر، آهنگساز و خواننده ترانه‌هایی در مورد فضاست، نبود. برای این نسل آثار دیوید بویی همه امیدها، آرزوها، و ترس‌هاشان از زندگی‌ای فرازمینی بود. در سال ۲۰۱۳، کریس هدفیلد آستین فضانورد کانادایی که فرمانده ایستگاه فضایی بین‌المللی بود، گیتارش را برداشت و در حالی که معلق در فضا بود، ترانه «اسپیس آدتی» (عجایب و غرایب فضایی) را  برای اولین بار در فضای خارج جو زمین خواند:

نماهنگ اصلی ترانه وقتی در سال ۱۹۶۹ منتشر شد، چیز عجیب و غریبی نداشت، به جز خود دیوید بویی که با استاندارد‌های زمان، لباس پوشیدن، آرایش موها، آرایش صورت، همه چیزش غریبه می‌نمود. حتی معلوم نبود که این خواننده زن است یا مرد. این «آندروژنی» یا «زنامردی» دیوید بویی در سال‌های آتی زندگی حرفه‌ای‌اش همیشه سوژه‌ای بود که مخاطب را معذب می‌کرد و هم‌زمان توجه نسبت به او را بر می‌انگیخت.

سبک موسیقی بویی با زمان تغییر می‌کرد؛ سبک لباس پوشیدن و رفتارش هم با زمان تغییر می‌کرد. او در گفت‌وگویی با روزنامه لس‌آنجلس تایمز در سال ۱۹۸۷، می‌گوید: «برای من موسیقی راک همیشه وسیله‌ای برای بیان داستان‌ها، روایت‌ها، و ایده‌ها بوده است – هرچقدر هم که این روایت‌ها عجیب و غریب و درک نکردنی باشند. اما مخاطبان معمولاً روایت را این‌گونه خواندند که خود من دارم از چیزی به چیز دیگر تغییر می‌کنم.»

جنجال آمریکایی‌ها بر سر گرایش جنسی دیوید بویی

بویی که با نام شناسنامه‌ای دیوید جونز در لندن متولد شد در دوران طلایی موسیقی راک در دهه ۱۹۷۰ و اوایل ۱۹۸۰ مشهور شد. زیبایی ظاهری، ظرافت‌های تنانه و پوشش انتخابی بویی معمولاً مرزهای هنجارهای زنانگی و مردانگی را می‌درید. از این رو، رسانه‌ها او را تحت فشار می‌گذاشتند که در مورد گرایش جنسی‌اش صحبت کند.

در سال ۱۹۷۶ در گفت‌وگو با مجله «پلی‌بوی» دیوید بویی اعلام کرد که بای‌سکشوال یا دوجنس‌گراست و هر دو جنسیت زن و مرد برای او جذاب هستند. در قرن ۲۱ در گفت‌وگو با رسانه‌های دیگر اما بویی چندین بار به این اشاره کرد که آشکارا در مورد گرایش جنسی‌اش صحبت کردن، اشتباه بزرگی بود.

او در سال ۲۰۰۲ در گفت‌وگو با «بلندر» گفت: «من فکر نمی‌کنم اعلام اینکه دوجنس‌گرا هستم در اروپا اشتباه بود. اما وضعیت آمریکا موضوع را دشوارتر می‌کرد. هیچ مشکلی نداشتم که مردم بفهمند که من دوجنس‌گرا هستم. اما هیچ تمایلی هم نداشتم که دستم یک پلاکارد بگیرم و یا نماینده گروه یا مردمی باشم. من می‌دانستم که چه می‌خواهم. من می‌خواستم خواننده، ترانه سرا و بازیگر باشم و دوجنسگرا بودنم شد سرتیتر خبرها. آمریکا کشور پیوریتن و خشکه‌مقدسی است؛ این بر سر راه من قرار گرفت.»

در سال ۱۹۹۲ دیوید بویی و ایمان – سوپر مدل سومالیایی آمریکا ازدواج کردند و تا پایان عمر بویی با ایمان و دخترشان، الکسندریا زهرا جونز، زندگی کرد. پسر دیوید بویی از ازدواج اول با دانکن جونز، کارگردان سینماست.

نماهنگ ترانه «بلکستر» از آلبوم «بلکستر» را ببینید: