در واپسین ساعتهای سال ۲۰۱۵ میلادی برآن شدیم تا نگاهی بیاندازیم به آنچه در این یکسال بر جهان پیرامون ما گذشت.
سال ۲۰۱۵ چگونه سالی بود؟ با چه عنوان در یاد ما خواهد ماند؟ سال توافق اتمی و مذاکره قدرتهای جهانی با جمهوری اسلامی یا سال بحران مالی در یونان؟ سال داعش و تداوم جنگ در سوریه یا سال فرارهای جمعی بزرگ و بحران پناهجویان در اروپا؟ سال شارلی ابدو، ترور، اعدام، آلودگی محیط زیست، کنفرانس پاریس، جنگ داخلی در یمن، کشتار در نیجریه، انتخابات ترکیه یا عناوین ریز و درشت دیگر.
در جستوجوی پاسخی برای این پرسش با چند تن از کارشناسان ایرانی در حوزههای مختلف به گفتوگو نشستیم. با شیرین عبادی، رضا معینی، پرستو فروهر، جمشید اسدی، منصوره شجاعی، حسین علیزاده، شادی صدر، محمد مصطفایی، شادی امین و سعید پیوندی همصحبت شدیم و از سال ۲۰۱۵ و چشم انداز آنها از سال ۲۰۱۶ پرسیدیم.
شیرین عبادی
حقوقدان و برنده جایزه صلح نوبل
«۲۰۱۵، سال ورق خوردن تاریخ در اروپا و خاورمیانه»
به اعتقاد شیرین عبادی سال ۲۰۱۵ سرآغاز تحولاتی بود که اثرات آن را در آینده مشاهده خواهیم کرد. او ۲۰۱۵ را سال سیاستهای غلط و فرهنگ نادرست در خاورمیانه میداند.
بشنوید:
رضا معینی
مسئول بخش ایران و افغانستان سازمان گزارشگران بدون مرز
«سالی که نکوست از بهارش پیداست!»
رضا معینی به کشتارهایی که در جهان علیه رسانهها آغاز شده بود اشاره میکند و از ادامه یافتن این خشونتها علیه روزنامهنگاران و رسانهها در سال ۲۰۱۵ میگوید. او ۲۰۱۵ را یکی از تیرهترین سالها برای رسانهها میداند. به گفته معینی «در این سال شاهد واپس رفتن آزادی بیان بودیم.»
بشنوید:
پرستو فروهر
نویسنده، نقاش، فعال حقوق بشر
«سوریه در دریای مدیترانه غرق شد!»
برای پرستو فروهر سال ۲۰۱۵ با بحران پناهجویی و سال تلخ مردم سوریه نمود داشته است. او «سرنوشت تلخ مردمی که خواستند برای حق تعیین سرنوشت خود قیام کنند اما کشورشان در این راه به ویرانهای تبدیل شد»، را به عنوان یک تجربه تلخ به یاد میآورد.
بشنوید:
جمشید اسدی
تحلیلگر سیاست و اقتصاد
«۲۰۱۶، بامداد یک دوران نوین برای مسلمانان جهان»
آنچه که ذهن جمشید اسدی را به خود مشغول کرده و آن را نشانگر دوران نوینی در تاریخ جهان میداند، حملههای اسلامگرایان در نقاط مختلف جهان است. او این حملهها را از آنجا تاثیرگذارتر از هر رخداد دیگر در سال ۲۰۱۵ میداند که پیامدهای بسیار گستردهای به همراه خود داشته است.
اسدی همچنین معتقد است سال ۲۰۱۶ بامداد یک دوران نوین برای مسلمانان جهان خواهد بود.
بشنوید:
منصوره شجاعی
فعال حقوق زنان
«سال توافق اتمی؛ سال داعش»
به اعتقاد منصوره شجاعی مساله داعش هر چند که بیش از سال ۲۰۱۵ شروع شد، اما در این سال بود که با بروز حادثه پاریس تبدیل به یک مساله جهانی شد.
بشنوید:
حسین علیزاده
کارشناس امور بینالملل
«انقضای شعار آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند»
حسین علیزاده با اشاره به توصیب «برجام» در سال ۲۰۱۵، دست کشیدن عملی جمهوری اسلامی از شعار بنیادین خود، یعنی «آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند» را مهمترین اتفاق این سال میداند. به گفته او این مساله تاثیر بسیار مهمی در ترسیم سیاست خارجی ایران داشته و خواهد داشت.
بشنوید:
شادی صدر
حقوقدان و فعال حقوق زنان
«سال پَسا داعش»
به گفته شادی صدر کل یحثهای سیاسی و حقوق بشری در سال ۲۰۱۵ متاثر از شبح جنگ جهانی سوم و داعش به عنوان یک تهدید جهانی قرار داشت. او معتقد است که در این ایام با توجیه بحث امنیت شهروندان، به صورت مداوم مرزهای حقوق بشر هر روز تنگ و تنگتر شده است. صدر همچنین از به صدا در آمدن زنگ خطر افزایش همدستی مردم با سیاست خارجی جمهوری اسلامی در سال گذشته میگوید.
بشنوید:
محمد مصطفایی
حقوقدان و فعال حقوق بشر
«سال اعدام و سرکوب آزادی اجتماعی»
محمد مصطفایی به زمانه میگوید که مطابق روال سالیان قبل وضعیت حقوقبشر در ایران در زمینههای مختلف تغییرات چشمگیری در جهت منفی داشته است. او سال ۲۰۱۵ را یکی از وحشتناکترین سالهای پس از جنگ جهانی دوم میداند.
بشنوید:
شادی امین
فعال حقوق اقلیتهای جنسی
«جنگ در همسایگی ما؛ سال پیروزی دگرباشان جنسی»
شادی امین در سال ۲۰۱۵ جنگ و خونریزی را که به گفته او ناشی از سیاستهای سالهای اخیر در منطقه است، را بیش از گذشته به خود نزدیک احساس کرده است. او همچنین سال ۲۰۱۵ را در حوزه همجنسگراها و ترنسجندرها سال بسیار موفقی میداند. او تصویب قوانین حمایتی در دنیا را نشانه این موفقیت میداند.
بشنوید:
سعید پیوندی
جامعهشناس
«سال مهاجرت و ترور»
سال ۲۰۱۵ با دو رخداد عمده در خاطر سعید پیوندی مانده است. اولین رخداد سیل مهاجرت گسترده به اروپا و وضعیت دردناک این پناهجویان بوده است. رویدادهای تروریستی در فرانسه حادثه دیگری است که ذهن پیوندی را به خود مشغول کرده است. این دو حادثه از دید پیوندی فضای سیاسی و اجتماعی را در دنیا تغییر داده است. او همچنین سال پیش رو را سالی پر از پرسش ارزیابی میکند.
بشنوید:
در همین زمینه:
بازبینی سال ۲۰۱۵ با مطالب برگزیده زمانه
سال ۲۰۱۶؛ سالی پرچالش برای اقتصاد ایران