جهان شوک بزرگی را در زمینه تولید مواد غذایی تجربه میکند. تولید چهار محصول عمده غدایی جهان؛ برنج، ذرت، سویا و گندم پنج تا هفت درصد کاهش یافته است.
به گزارش گاردین، کاهش تولید مواد غذایی بر اثر تشدید تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین در ۲۵ سال آینده به سه برابر وضع فعلی خواهد انجامید.
بر اساس تحقیق مشترک گروه ضربت تغییرات آب و هوا و سیستم جهانی غذا در بریتانیا و آمریکا، چنین پدیدهای هر ۳۰ سال یکبار رخ میدهد. در گزارش این گروه تحقیقاتی آمده است، رویدادی که اکنون تجربه میکنیم تا سال ۲۰۴۰ به طول میانجامد.
راب بیلی، مدیر تحقیق و پژوهش برای انرژی، محیط زیست و منابع در «چتم هاوس» و یکی از نویسندگان گزارش دراینباره گفت که چنین کمبودی مردم کشورهای در حال توسعه را در موقعیت «تقریباٌ غیر قابل دفاع» قرار میدهد. همچنین رشد چنین پدیدهای حتی کشورهای بریتانیا و آمریکا را نیز «بیاندازه در معرض» جنگ و بیثباتی داخلی قرار داده است.
همان طور که پروفسور تیم بنتون، استاد بومشناسی جمعیت در دانشگاه لیدز و دیگر نویسنده این گزارش اظهار داشت: «اثرات ترکیبی تغییرات آب و هوا و افزایش تقاضای غذا به خاطر جمعیت روز افزون جهان، میتواند به «وضعیت هولناکی» بیانجامد.»
بنتون دراینباره گفت: «ما سالهای فاجعهباری را به خاطر کاهش کالری در جهان تجربه خواهیم کرد.»
تشدید تغییرات آب و هوایی در قاره آمریکا و شمال شرق آسیا، که منابع عمده تولید چهار محصول غذایی اصلی (برنج، ذرت، سویا و گندم) هستند، به احتمال زیاد بیشترین تأثیر را در تولید جهانی غذا بر جا میگذارد میآورد.
کشورهای فقیر، آسیبپذیرترین کشورها
بر اساس این گزارش تغییرات آب و هوایی که به تغییرات ناگهانی سیل یا خشکسالی، افزایش دما یا بارندگی منجر میشود، نقش عمدهای در کاهش تولید مواد غذایی دارد.
افزایش نوسانات تولید مواد غذایی بیشتر کشورهای در حال توسعه را تحت تأثیر قرار داده و آنها را به فقر شدید و بیثباتی سیاسی هدایت میکند: «از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای جنوب صحرای آفریقا.»
به گفته راب بیلی: «بدترین تأثیر به آسیبپذیرترین کشورها وارد میآید، چه در سطح کلان اقتصادی و چه درسطح خانواده. خانوادههایی که ۵۰ درصد درآمد خود را صرف تهیه موادغذایی میکنند، زین پس با کاهش تولید مواد غذایی و افزایش قیمت باید تمام درآمد خود را به مواد غذایی اختصاص دهند.»
بیلی اظهار داشت: «کشورهایی با اقتصاد بزرگتر، کمتر در معرض تهدید مستقیم قرار دارند. آنها با افزایش قیمت سعی در حل معضل میکنند. به این ترتیب در معرض عواقب غیر مستقیم قرار دارند.»
طبق این گزارش یکی از عوامل مهم ایجاد بهار عربی در کشورهای شمال آفریقا، کشورهایی که به شدت به واردات مواد غذایی وابستهاند نیز همین تورم مواد غذایی بود.
در این گزارش چنین برآورد شده است که کشورهای در حال توسعه ممکن است در نتیجه گرمایش کره زمین کاهش بین ۹ تا ۲۱ درصدی را در مجموع پتانسیل تولیدات کشاورزی تجربه کنند.
بر اساس پیشبینی کارشناسان، جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ به حدود ۷. ۹ میلیارد نفر خواهد رسید که سهم این افزایش بیش از همه در کشورهای در حال توسعه و نیز کشورهای آفریقایی است. طبق بررسی سازمان ملل متحد، قاره آفریقا که هم اینک یک میلیارد نفر را در خود جای داده تا سال ۲۰۵۰ دارای جمعیتی سه برابر میزان کنونی خواهد شد.
همچنین طبق تحقیقات سازمان ملل در حال حاضر نزدیک به یک میلیارد نفر از جمعیت کره زمین دچار سوء تغذیه هستند که این تعداد در آینده بیش از همه در کشورهای در حال توسعه افزایش مییابد.
به علاوه تغییرات آب و هوا احتمالاٌ باعث تغییر شرایط بهداشت غذایی و افزایش بیماریهای آب و غذا میشود.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد برای جلوگیری از قحطی، ناآرامیهای اجتماعی و جنگهای داخلی باید تولید جهانی غذا تا سال ۲۰۵۰، دست کم ۶۰ درصد افزایش یابد.
همان طور که خوزه گرازیانو داسیلوا، مدیر کل فائو چندی پیش گفت: «درجهان دیگر نمیتوان با رویکرد کسب و کار به روش کنونی کشاورزی کرد. شیوه توسعه کشاورزی که در ۴۰ سال گذشته استفاده شده است دیگر پایدار و مناسب نیست و نیاز به تغییر تفکر و الگوهای در تولید مواد غذایی است.»
تطبیق و سازگاری بخش کشاورزی با تغییر آب و هوا یکی از اقدامات مهم در راستای مقابله با کاهش تولید مواد غذایی به شمار میرود و برای امنیت غذایی، کاهش فقر، حفظ اکو سیستم امری بسیار حیاتی تلقی میشود.
تغییر سیستم در بخش کشاورزی برای کشورهای فقیراقدام پرهزینهای است، به همین جهت در این گزارش از تمام دولتها خواسته شده تا در سطح بین المللی با سرمایهگذاری قابل توجه در بخش خصوصی و دولتی، برای دستیابی به سیستم جهانی غذا که با تغییرات آب و هوایی انعطاف پذیر باشد همکاری کنند.