از بوشهر تا پاریس. حبیب مفتاح بوشهری، نوازنده‌ای که در کودکی در بوشهر با فلوت آغاز کرد، شیفته ریتم‌های جنوبی ایران شد، و اکنون تلفیقی از این ریتم‌ها با موسیقی ملل را در صحنه‌ای جهانی همراه با هنرمندان دیگر اجرا می‌کند.

حبیب مفتاح بوشهری، نوازنده سازهای کوبه‌ای و آهنگساز
حبیب مفتاح بوشهری، نوازنده سازهای کوبه‌ای و آهنگساز

۲۰ مه ۲۰۱۵ کنسرت مشترک حبیب مفتاح بوشهری و تی‌یری روبن، نوازنده فرانسوی گیتار، بوزوک و عود در پاریس برگزار می‌شود.

از حبیب مفتاح بوشهری و سعید شنبه‌زاده به عنوان دو نوازنده از خطه جنوب یاد شده که برای تلفیق موسیقی بوشهر با موسیقی دیگر ملت‌ها همواره کوشش کرده‌اند. هر دو این هنرمندان در پاریس زندگی می‌کنند.

از حبیب مفتاح بوشهری در ایران آلبوم « دی زنگ رو» منتشر شده است. بوشهری‌ها «دی زنگ‌رو» را هنگام ماه‌گرفتگی اجرا می‌کردند. موسیقی بوشهر را معمولاً با نی‌انبان می‌شناسند.

محسن شریفیان، پژوهشگر و نوازنده نی‌انبان:

پس از اسلام نویسندگان مختلفی همچون «صفی‌الدین ارموی» و «عبدالقادر مراغه‌ای» در کتب خود به تفصیل درباره نی‌انبان سخن گفته‌اند؛ بعد‌ها نیز مورخان غربی نی‌انبان را نه تنها در حاشیه خلیج فارس بلکه از جمله سازهای متداول ایران در قرن ۱۹ معرفی کرده‌اند.

حبیب مفتاح اما امکانات موسیقی جنوب را بسیار فراتر از امکانات ساز نی‌انبان می‌بیند. او در یکی از نخستین اجراهای مشترکش با سعید شنبه‌زاده از ترکیبی از سازهای کوبه‌ای بندرعباس استفاده کرد.

یکی از اجراهای حبیب مفتاح بوشهری در پاریس:


حبیب مفتاح:

در کیش وقتی ضرب و تمپو می‌زدم، کنارم یک ساز پییه هم نواخته می‌شد. به این فکر افتادم که در اجراهای خودم هم وقتی چهار ساز جلویم می‌چینم طوری اجرا کنم که شنونده هم صدای ضرب و تمپو را بشنود و هم صدای پیپه را، تا یک رابطه پلی‌ریتمیک بین این‌ها به‌وجود بیاید. پلی ریتمیک بودن در موسیقی بوشهر وجود ندارد. در بوشهر پنج ساز با هم یک ریتم را می‌نوازند. دمام، دایره‌زنگی و… همه یک ریتم را می‌زنند، یکنواخت است. اما در ریتم بندرعباس این یکنواختی وجود ندارد. سه ساز مختلف سه چیز متفاوت می‌نوازند و یک ریتم را به‌وجود می‌آورند.

تی‌یری روبن هم مانند حبیب مفتاح بوشهری در پی هم‌آوایی بین فرهنگ‌هایی‌ست که از آن‌ها تأثیراتی پذیرفته است. موسیقی کولی‌ها و فرهنگ‌های شرقی آمیخته با موسیقی مدیترانه. از کامرون د لا ایسلا، خواننده فلامینکو و منیر بشیر، نوازنده عراقی عود تا محمد رضا شجریان. او در آلبوم «نگاه برهنه» (۱۹۹۶) به نقل از آمادئو مودیلیانی (نقاش و مجسمه‌ساز ایتالیایی) می‌نویسد: «من برای کار کردن نیاز به یک موجود زنده دارم که او را روبه‌روی خودم مشاهده کنم»

اکنون حبیب مفتاح بوشهری و تی‌یری روبن در سالن معروف الحمرا پاریس روبه‌روی همدیگر قرار می‌گیرند، نه به قصد رویارویی که برای هم‌آوایی.

یکی از اجراهای تی‌یری روبن: