اختلاف‌ها بر سر «فکت شیت»های ایران و آمریکا پس از مذاکرات سوئیس شدت گرفته

۲۱۲ نماینده مجلس شورای اسلامی با صدور بیانیه‌ای از وزارت امور خارجه ایران خواستند که هرچه سریع‌تر «فکت شیت» مرتبط با مذاکرات سوئیس در لوزان را منتشر کنند.

در آمریکا هم، جمهوری‌خواهان به کابینه اوباما حمله کرده‌اند که گویا جان کری و آیت الله خامنه‌ای در مورد دو توافق مجزا صحبت می‌کنند. اوباما در واکنش به این انتقاد‌ها گفته که گویی سناتورهای آمریکایی منتقد مذاکره با ایران به سخنان آیت‌الله خامنه‌ای بیشتر از مقامات کشور خود اطمینان دارند.

درخواست نماینده‌های مجلس شورای اسلامی برای منتشر کردن مفاد دقیق مذاکرات لوزان روز ۲۳ فروردین ماه و یک هفته پس از جلسه غیرعلنی تیم مذاکره کننده ایران با کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی منتشر شده است. برخی از نمایندگان مجلس گفته‌اند مقامات وزارت امور خارجه ایران در این جلسه قول انتشار فهرست مفاد توافق ایران با گروه ۱+۵ را داده‌اند.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران روز ۱۵ فروردین با حضور در برنامه تلویزیونی «نگاه یک» گفت که «آمریکایی‌ها فکت شیت خود را از ترس کنگره و نتانیاهو چهارشنبه [۱۲ فروردین] نوشته بودند.» او همچنین گفت که چیزی تحت عنوان «فکت شیت ایرانی» پس از مذاکرات در لوزان منتشر شده نشد و چنین متنی وجود خارجی ندارد.

فردای این حضور تلویزیونی ظریف به همراه تیم مذاکره‌کننده ایران به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تا جلسه‌ای خصوصی با اعضای این کمیسیون داشته باشد. پایگاه «خیبر آنلاین» که از رسانه‌های اصولگرایان تندروست، نوشته است که «وزیر امور خارجه در جلسه غیرعلنی سه شنبه هفته گذشته مجلس از انتشار فکت شیت ایرانی در آینده‌ای نزدیک خبر داده بود.»

در همین باره عباسعلی منصوری آرانی، نماینده کاشان و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با «میزان» گفت: «فکت شیت ایرانی به طور حتم نمونه مقامات آمریکایی را به زیر سؤال خواهد برد. وزارت خارجه نباید در انتشار فکت شیت ایرانی تعلل کند زیرا این امر موجب می‌شود به گونه‌ای فکت شیت آمریکایی مبنای اظهارنظرها در عرصه بین‌الملل قرار بگیرد.»

به گزارش «مشرق»، سید حسین نقوی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفته که این بیانیه در جلسه چهارشنبه ۱۸ فروردین مجلس تهیه شده و «به امضای تعدادی از نمایندگان رسیده بود که اکنون تبدیل به طوماری شده است.»

اختلاف جمهوری‌خواهان با اوباما بر سر «فکت شیت» آمریکایی

جان مک‌کین، سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی نیز روز جمعه ۱۰ آوریل /۲۱ فروردین ماه با حضور در برنامه رادویی «هیو هویت»، به جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا حمله کرد و گفت که «فکت شیت» منتشره وزارت امور خارجه آمریکا درباره تفاهم لوزان با ایده‌های آیت‌الله خامنه‌ای در مورد مذاکرات، تفاوت دارد.

مک‌کین، جان کری را «متوهم» خواند و گفت: «فکر می‌کنم جان کری تلاش کرد که بیاید و به ما [آمریکایی‌ها] یک حساب‌سازی از فهرست مفاد را بفروشد و امیدوار بود که ایرانی‌ها در این مورد حرف زیادی نزنند.»

مک‌کین در ادامه افزود: «آیت‌الله [خامنه‌ای] و اوباما به نظر می‌رسد در مورد دو توافق‌نامه مجزا صحبت می‌کنند و متأسفانه نمی‌توانم بگویم که از این اختلاف‌ها تعجب کرده‌ام»

صحبت‌های مک‌کین واکنش بلافاصله کاخ سفید را به دنبال داشت و جاش ارنست، سخنگوی رئیس‌جمهور آمریکا، این صحبت‌ها را «ساده‌انگارانه» و «بی‌ملاحظه» و خواند و افزود که مک‌کین نباید تمام صحبت‌های رهبر جمهوری اسلامی را باور کند.

بارک اوباما هم روز ۱۱ آوریل ۲۱ فروردین به صحبت‌های مک‌کین و دیگر منتقدان جمهوری‌خواه واکنش نشان داد و گفت که منتقدان صحبت‌های کشوری را که خود «دشمن» می‌پندارند بیشتر از صحبت‌های ریس جمهور آمریکا و کابینه‌اش قبول دارند.

رئیس‌جمهوری آمریکا در حاشیه برگزاری نشست سران قاره آمریکا در پاناما سیتی گفت مک‌کین طوری وانمود می‌کند که توضیحات جان کری در مورد چارچوب توافق با ایران «نحوی غیرقابل اطمینان» است. او در ادامه افزود که «این روشی ما [آمریکایی‌ها] برای مدیریت سیاست خارجی نیست، جدا از اینکه چه کسی رئیس جمهور یا وزیر امور خارجه است.»

منتقدان مستقل «فک شیت» ایران

محمدصالح جوکار و صادق خرازی به عنوان دو سیاست‌مدار مستقل روز یکشنبه ۲۳ فروردین در برنامه «بدون خط خوردگی» رادیو گفت‌وگو حاضر شدند و به ترتیب به عنوان قانون‌گذار و کارشناس دیپلماسی به تشریح ابعاد بیانیه مشترک ایران و ۱+۵ پرداختند.

محمدصالح جوکار، نماینده مردم یزد، عضو کمیسیون امنیت ملی و عضو سابق سپاه پاسداران یزد گفت که «فکت شیت» امریکایی و «فکت شیت» شفاهی ایران باهم تفاوت دارند و افزود: «این بیانیه باید مشترک باشد؛ نه اینکه هر کسی تفسیری متفاوت از آن ارائه دهد.»

او از وزارت امور خارجه ایران خواست که هرچه سریع‌تر «فکت شیت» ایرانی را منتشر کند: «ما به تیم مذاکره‌کننده خود اعتماد داریم و همان‌طور که مقام معظم رهبری فرمودند این فکت شیت باید به‌صورت سند مکتوب انتشار یابد تا همگان از آن مطلع شوند.»
صادق خرازی هم که اکنون به صورت مستقل دبیر کل حزب سیاسی «ندای ایرانیان» است و از مسندهای خود در وزارت امور خارجه کناره گرفته به عنوان یک کارشناس سیاست خارجی گفت: «وقتی مذاکره صورت می‌گیرد، فی النفسه بار حقوقی دارد و دو طرف در رابطه با آن متعهد می‌شوند.»

او در پاسخ به این پرسش که چرا متن ایرانی منتشر نشده است، بر «محرمانه بودن مذاکرات» اشاره کرد و گفت دیپلماسی همین است.