آخرین گزارش انستیتو بینالمللی پژوهشهای صلح استکهلم (SIPRI)، نشان میدهد که فروش تسلیحات در جهان در پنج سال گذشته افزایش یافته است. آمریکا و روسیه بیشترین سلاحها را فروختهاند. چین در رتبه سوم قرار دارد و هند بزرگترین خریدار سلاح است.
با توجه به افزایش درگیریهای نظامی در سراسر جهان، تجارت بینالمللی اسلحه هم آشکارا افزایش یافته است. انستیتو بینالمللی پژوهشهای صلح استکهلم در گزارش جدید خود تجارت اسلحه از سال ۲۰۰۵ تا سال ۲۰۰۹ میلادی را با سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ مقایسه کرده است.
پیتر وزِمن، کارشناس انستیتو بینالمللی پژوهشهای صلح استکهلم میگوید که آمریکا و روسیه همچون گذشته در صدر فهرست کشورهای صادر کننده سلاح قرار دارند و با فاصلهای پس از آنها، چین در رتبه سوم قرار دارد.
در این فهرست پس از این سه کشور، کشورهای اروپایی همچون آلمان، فرانسه و بریتانیا دیده میشوند.
وزِمن میگوید که بر اساس برآورد این انستیتو تجارت سلاح در پنج سال گذشته ۱۶ درصد افزایش داشته است.
هند، چین و پاکستان بزرگترین واردکنندگان سلاح
انستیتو بینالمللی پژوهشهای صلح استکهلم، مهمترین واردکنندگان سلاح در جهان را بهترتیب، هند، چین، پاکستان، کره جنوبی و سنگاپور دانسته و گفته است که این پنج کشور، حدود ۳۰ درصد سلاحهای معامله شده در جهان را وارد میکنند. در این میان واردات هند حدود سه برابر چین است.
بهگفته پیتر وزِمن، بسیاری از سلاحها از سال ۲۰۱۰ به خاورمیانه، بهویژه عربستان سعودی صادر شده است. این کشور واردات سلاح خود را چهار برابر افزایش داده است.
کشورهای اروپایی نه تنها در سالهای اخیر تسلیحات کمتری صادر کردهاند بلکه واردات سلاح آنها نیز ۳۶ درصد کاهش یافته است. وزِمن دلیل آن را ساده میداند: «برای برخی از کشورها، تهدیدها آنچنان جدی نیستند و برای برخی دیگر از کشورها به دلیل بحران اقتصادی، بودجه لازم به منظور خرید سلاح وجود ندارد، از جمله یونان و پرتغال. به همین دلیل تولیدکنندگان سلاح در اروپا بهطور فزایندهای به بازارهای خاورمیانه و آسیا روی میآورند.»
افزایش خرید سلاح در کشورهای همسایه روسیه
در گزارش تازه انستیتو بینالمللی پژوهشهای صلح استکهلم بحران اوکراین که در سال گذشته شدت گرفت، به صراحت مورد بحث قرار نگرفته است. با این حال میتوان از افزایش صدور سلاح به این منطقه اطمینان داشت.
پیتر وزِمن میگوید: «برخی نشانههای اولیه از افزایش خرید سلاح وجود دارد. کشورهای همسایه روسیه، مانند کشورهای حوزه بالتیک و همچنین لهستان از جانب روسیه احساس خطر میکنند. ما شاهدیم که این کشورها خرید بیشتر سلاح را آغاز کردهاند.»
اوکراین نیز در برابر بحران حاکم بر این کشور و آنچه حمایت روسیه از جداییطلبان مینامد، تسلیحات بیشتری خریده است. پترو پوروشنکو، رئیسجمهور اوکراین روز جمعه در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد که کشورش با ۱۱ کشور عضو اتحادیه اروپا قراردادهای خرید ابزار جنگی امضا کرده است. او نامی از این ۱۱ کشور اروپایی نبرد.
در دیماه سال جاری سازمان ملل متحد اعلام کرد که معاهده کنترل تجارت اسلحه از ۲۴ دسامبر به اجرا در آمده است. این معاهده دوم آوریل سال ٢٠١۳ در مجمع عمومی این سازمان تصویب شده است.
۱۳۰ کشور جهان این پیمان را امضا کردهاند و ۶۰ کشور نیز پس از تصویب آن در مجامع قانونگذاری خود، آن را به رسمیت شناختهاند.