کیوان صمیمی، فاران حسامی، حکیمه شکری و مسعود و خسرو کردپور، به‌عنوان برندگان دومین دوره جایزه حقوق بشری رها معرفی شدند.
همزمان با بیست و هشتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل، نهاد غیردولتی «سودویند»، برندگان دومین دور جایزه حقوق بشر ایرانی را با عنوان «جایزه حقوق بشری رها» اعلام کردند. ریاست هیئت‌داوران این جایزه را به‌مانند دوره اول، شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل بر عهده دارد.
«سودویند» یک نهاد غیردولتی اتریشی و دارای مقام مشورتی در سازمان ملل متحد است و در حوزه توسعه و کاهش شکاف کشورهای جنوب و شمال فعالیت می‌کند. این سازمان در قالب پروژه «همه حقوق بشر برای همه در ایران»، چند سالی است که به موضع‌گیری در رابطه با وضعیت حقوق بشر در ایران پرداخته است.
ژیلا کرم‌زاده مکوندی، مجید توکلی، پروین ذبیحی، رضا شهابی، رسول بداغی و نسیم سلطان‌بیگی، شش برنده دوره اول جایزه رها بودند. در دوره قبل این جایزه، یک جایزه ویژه هم برای تجلیل از فعالیت‌های ضد جنگ به زنده‌یاد فرامرز محمدی اهدا شد.
شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل، وکیل و فعال حقوق بشر، کارولینا یانورفسکی، وکیل، فعال حقوق بشر و عضو هیأت مدیره انجمن سودویند و آرون رودرز، از بنیان‌گذاران و محقق اصلی پروژه حقوق آزادی و مدیر اجرایی سابق فدراسیون بین‌المللی هلسینکی، از اعضای هیأت داوران جایزه رها هستند.
برندگان دور دوم جایزه رها
کیوان صمیمی
کیوان صمیمی، مدیرمسئول ماهنامه توقیف‌شده نامه، عضو شورای ملی صلح، کمیته پیگیری بازداشت‌های خودسرانه، کمیته حمایت از حقوق شهروندی و نیز کمیته دفاع از حق تحصیل است.
صمیمی روز ۲۳ خرداد سال ۸۸ توسط وزارت اطلاعات و در منزل شخصی‌اش بازداشت شد و بر اساس حکم ابلاغی به او، به دلیل زیر سوال بردن قانونی بودن انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ و شرکت در تظاهرات اعتراضی و نوشتن مطالب انتقادی، روز سه‌شنبه ۱۳ بهمن ۱۳۸۸، از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی به شش سال حبس به علاوه محرومیت مادام‌العمر از فعالیت‌های سیاسی محکوم شده است.
اتهامات اصلی او تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی برای بر هم زدن امنیت ملی عنوان شده است. او آذرماه سال ۸۹ به همراه تعدادی دیگری از زندانیان سیاسی زندان اوین به زندان رجایی شهر کرج منتقل شد. صمیمی بارها به دلیل وضعیت نامناسب زندان دست به اعتصاب غذا زده است.
سال گذشته کمپین بین‌المللی حقوق‌بشر در ایران گزارش داد که این زندانی دچار گرفتگی رگ قلب، آرتروز کمر، گردن و زانو است و به تشخیص پزشکان معالج نیاز به درمان طولانی مدت و مرخصی دارد. او حدود ۴ ماه را در سلول‌های انفرادی سپری کرده و در کل دوران زندان فقط ۲ بار موفق به گرفتن مرخصی شده است.
فاران حسامی
فاران حسامی، شهروند بهایی، روان‌شناس و استاد دانشگاه مجازی بهاییان است که به چهار سال حبس تعزیری محکوم شده و اکنون دوران محکومیت خود را در بند زنان زندان اوین می‌گذراند.
او در مقطع کارشناسی ارشد در رشته روانشناسی در دانشگاه کارلتون کانادا تحصیل کرده است.
حسامی در ایران، سابقه همکاری با سازمان بهزیستی به‌عنوان مشاور خانواده را دارد. او تاکنون چهار کتاب در حوزه‌های تربیت فرزند و آزار جنسی کودکان در ایران منتشر کرده است.
همسر او، کامران رحیمیان نیز فارغ‌التحصیل دانشگاه کارلتون است و به اتهام همکاری با دانشگاه آن‌لاین بهاییان در زندان رجایی‌شهر به سر می‌برد.
آرتین، فرزند خردسال این زوج زندانی از سن دو سالگی پدر و مادر خود را چند هفته یک بار در زندان ملاقات کرده است. اکنون مادر کامران رحیمیان مسئولیت نگهداری از فرزند خردسال این زوج بهایی را بر عهده دارد.
فاران حسامی و همسرش در تابستان ۱۳۹۰ به شعبه پنج دادسرای اوین احضار و همان‌جا بازداشت شدند. فاران حسامی به بند زنان زندان اوین منتقل و اتهام «عضویت در جامعه بهایی» و «اجتماع و تبانی به قصد بر هم زدن امنیت ملی» به او تفهیم شد. قاضی ابوالقاسم صلواتی، رییس شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب، این شهروند بهایی را به چهار سال حبس تعزیری محکوم کرد که این رأی در تابستان ۱۳۹۱ در شعبه ۵۴ دادگاه تجدیدنظر تأیید شد.
فاران، ۲۵ تیرماه همان سال در حالی‌که هنوز نتیجه دادگاه تجدیدنظر به او ابلاغ نشده بود، هنگام مراجعه به دادسرای اوین به منظور پیگیری پرونده همسرش، برای گذراندن دوران چهار ساله محکومیت خود بازداشت شد.
حکیمه شکری
حکیمه شکری از حامیان مادران عزادار یا همان مادران پارک لاله بود. او به اتهام اقدام علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام از طریق همکاری با گروه مادران پارک لاله، در ارتباط با رویدادهای پس از انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۸، به سه سال حبس تعزیری محکوم شد و اکنون دوران محکومیت خود را در بند زنان زندان قرچک ورامین می‌گذراند.
حکیمه شکری چهاردهم آذر ۱۳۸۹ برای شرکت در مراسم بزرگداشت امیر ارشد تاجمیر، یکی از کشته‌شدگان حوادث بعد از انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری به بهشت زهرای تهران رفته بود که همراه با گروهی از حاضران در این مراسم بازداشت شد.
خانواده‌اش در روزهای نخستین بازداشت از وضعیت او بی‌خبر بودند و در جریان مراجعه به نهادهای قضایی و امنیتی، از دادستانی شهر ری پاسخ گرفتند که حکیمه با بازجویانش همکاری نمی‌کند، بنابراین نمی‌تواند با خانواده خود تماس بگیرد. همچنین حسینی، بازپرس دوم دادسرای عمومی و انقلاب شهر ری به خانواده او اعلام کرد که او به جاسوسی و اقدام علیه امنیت ملی متهم شده است.
او در دادگاه بدوی به سه سال حبس تعزیری محکوم شد. این حکم در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی مقیسه تأیید شد و حکیمه شکری، اولین روز آبان سال ۱۳۹۱ برای اجرای حکم به زندان اوین رفت.
یک هفته پس از ورود به بند زنان زندان، نیروهای گارد یگان حفاظت زندان اوین به بند نسوان یورش بردند و به بازرسی بند و وسایل شخصی زندانیان پرداختند. پس از آن، حکیمه شکری همراه با هشت زندانی دیگر در اعتراض به هتک حرمت و آزار زندانیان اعتصاب غذا کرد. آن‌ها با انتشار بیانیه‌ای بازرسی بدنی توهین‌آمیز و وارد شدن به حریم خصوصی افراد و سلب امنیت و آرامش زندانیان سیاسی بند زنان را از مصادیق هتک حرمت و آزار زندانیان اعلام کردند. این اعتصاب غذا، ۱۷ آبان ماه و به دنبال وعده مسئولان زندان برای پیگیری موضوع و برخورد با خاطیان، پایان یافت.
این زندانی سیاسی تاکنون تنها یک بار از حق مرخصی استفاده کرده است. او در حالی که هفت ماه به پایان حکم‌اش باقی مانده بود، روز ۲۴ آذر ۱۳۹۳ به شکلی غیرمنتظره از زندان اوین به زندان قرچک ورامین تبعید شد. حکیمه شکری اکنون به دلیل رعایت نشدن بهداشت در زندان قرچک از ناراحتی چشم به شدت رنج می‌برد. او در حال سپری کردن باقی‌مانده حکم خود در زندان قرچک ورامین است.
برادران کردپور
خسرو و مسعود کردپور به ترتیب سردبیر و خبرنگار خبرگزاری مکریان هستند که به پوشش وضعیت فعالان مدنی، زندانیان سیاسی و نقض حقوق بشر به‌ویژه در مناطق و شهرهای کردنشین ایران می‌پرداختند.
خسرو کردپور، روزنامه‌نگار و مدیر آژانس خبری موکریان، بیش از دو دهه است که به فعالیت‌های مدنی و حقوق بشری مشغول است. او همچنین اوایل دهه هشتاد نیز توسط دادگاه انقلاب مهاباد محکوم شد و دو سال و نیم را در زندان سپری کرد.
مسعود، برادر خسرو هم روزنامه‌نگار و فعال مدنی است که پس از ۲۲ سال تدریس در دبیرستان‌های بوکان در سال ۸۷ به یک سال زندان و نهایتاً اخراج از شغل معلمی محکوم شد. این دو برادر در تاریخ ۱۷ اسفند و ۱۹ اسفند ۱۳۹۱ در شهر کُردنشین مهاباد در غرب ایران دستگیر شدند.
در تیرماه ۱۳۹۲، خسرو کردپور و مسعود کردپور به «اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم علیه امنیت کشور»، «توهین به رهبری» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام و نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی» متهم شدند.
این دو در سه جلسه در ماه‌های مرداد، شهریور و مهر ۱۳۹۲ در شعبه یک دادگاه انقلاب اسلامی مهاباد محاکمه شدند. این دادگاه در تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۹۲، خسرو کردپور را به اتهام «اجتماع و تبانی» به تحمل پنج سال حبس تعزیری در تبعید (در زندان تبریز) و به دلیل «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به یک سال حبس و دو سال اقامت اجباری در شهرستان کرمان و مسعود کردپور را به اتهام «اجتماع و تبانی» به سه سال زندان و به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به شش ماه حبس دیگر محکوم کرد.
گروه تحقیق درباره حبس‌های خودسرانه سازمان ملل درباره برادران کردپور گفته است: «محرومیت خسرو کردپور و مسعود کردپور از آزادی، با ماده‌های ۹، ۱۰ و ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده‌های ۹، ۱۴ و ۱۹ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی مغایر است.»
در حال حاضر هر دو برادر در زندان مهاباد در حبس به سر می‌برند.
بنا بر اعلام دست‌اندرکاران پروژه همه حقوق‌بشر برای همه در ایران، نهاد غیردولتی سودویند قرار است در حاشیه بیست و هشتمین نشست سالانه شورای حقوق‌بشر، در مراسمی رسمی در تاریخ هفدهم ماه مارس/بیست و ششم اسفندماه از برندگان این دور از جایزه حقوق‌بشر رها قدردانی کند.
بیست و هشتمین نشست سالانه شورای حقوق بشر سازمان ملل از روز ۱۱ اسفندماه/ دوم ماه مارس، در ژنو آغاز به کار کرده است. در طول این نشست، سیاست‌های دولت‌ها در قبال مسأله حقوق‌بشر، حقوق کودکان، خشونت علیه زنان، مجازات اعدام، حقوق معلولان و توان‌خواهان، تبعیض نژادی و تغییرات اقلیمی به بحث گذاشته می‌شود.
همچنین قرار است گزارش سازمان ملل در مورد ایران همچون دوره‌های پیش ارائه شود. علاوه بر این پیش‌نویس دو قطعنامه در مورد همکاری ایران با جامعه جهانی در مورد حقوق بشر و تمدید مأموریت احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران نیز در جریان این نشست، به رأی گذاشته می‌شود.