محمدرضا شجریان به خاطر نپذیرفتن نشان «شوالیه» از دولت فرانسه به حسین علیزاده تبریک گفت. استاد آواز ایران می‌گوید حسین علیزاده برای اعتراض به استفاده نابه‌جا از جایزه ملی لیاقت فرانسه، نشان شوالیه را نپذیرفته است.

محمد رضا شجریان و حسین علیزاده در برج میلاد
محمد رضا شجریان و حسین علیزاده در برج میلاد

محمد رضا شجریان، استاد آواز ایران در متن کوتاهی که در وب سایتش منتشر کرده نوشته است: «با خوشحالى به حسین علیزاده تبریک می‌گویم که ضمن سپاس و احترام به دولت فرانسه از دریافت نشان شوالیه رسماً پوزش خواست.»

حسین علیزاده، آهنگساز، نوازنده تار و سه‌تار، ۸ آذر ماه نامه سرگشاده‌ای به سفیر فرانسه در ایران نوشت و با قدردانی از سفارت فرانسه اعلام کرد که مایل نیست نشان «شوالیه» را دریافت کند. علیزاده در این نامه نوشته بود: «افتخار واژه‌ای‌ است که مردم به هنرمند هدیه می‌دهند.»

محمد رضا شجریان که پس از شهرام ناظری، دومین خواننده‌ ایرانی‌ است که نشان شوالیه را از دولت فرانسه دریافت کرده، درباره خودداری علیزاده از پذیرش جایزه ملی لیاقت فرانسه می‌نویسد: «پوزش‌خواهى حسین علیزاده به خاطر اعتراض به دولت فرانسه نبود، بلکه به دلیل اعتراض به رفتار و گفتار کسانى از خودمان بود که از این نشان‌ها استفاده نابه‌جا کردند و می‌کنند. منظورم شخصیت‌هاى دریافت‌کننده نشان و مدال نیست، بلکه بادمجان دور قاب‌چین‌هایی‌ست که نام این نشان‌ها را پیشوند نام هنرمند مورد علاقه‌شان می‌کنند.»

شجریان در ادامه می‌نویسد که این بازارگرمی‌ها نشان‌ها و مدال‌ها را بی‌اعتبار کرده است.

نشان شوالیه را شارل دوگل، رییس جمهور وقت فرانسه در سال ۱۹۶۳ ابداع کرد. این نشان درجات متفاوتی دارد و به نظامیان و شهروندان غیرنظامی که اثر و نام ماندگاری از آن‌ها باقی مانده باشد اهدا می‌گردد.

تاکنون شخصیت‌های برجسته ایرانی بسیاری جایزه ملی لیاقت فرانسه را به‌دست آورده‌اند: محمود حسابی (فیزیک‌شناس)، عباس کیارستمی (کارگردان سینما)، پری صابری (کارگردان تئا‌تر)، جلال ستاری (اسطوره‌شناس)، محمدعلی سپانلو (شاعر)، رضا دقتی (عکاس)، لیلا حاتمی (بازیگر سینما) و همچنین اصغر فرهادی (کارگردان سینما).

حسین علیزاده اما در نامه‌ انصرافش از دریافت نشان شوالیه، به بزرگان ایران و جهان که این نشان را دریافت کرده‌اند، تبریک گفته، اما خود را با این‌حال «بی‌نیاز از دریافت هر نشانی» دانسته است.

پیش از این، یکشنبه ۴ آبان و یکشنبه ۲۵ آبان، در سفارت فرانسه در دو مراسم جداگانه نشان شوالیه به کامبیز درمبخش، کارتونیست سرشناس ایرانی و محمود دولت‌آبادی، نویسنده رمان‌های «جای خالی سلوچ» و «کلیدر» اهدا شد.

حسین نوش‌آبادی، سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به این رویدادها واکنش نشان داد و گفت: «سیاست‌های فرهنگی کشور ما از سیاست‌های بین‌المللی خیلی پیروی نمی‌کند. در بخش خصوصی، هنرمندانی که در بخش‌های غیر دولتی فعال هستند، می‌توانند با کشورهایی که با ما در روابط دیپلماتیک‌اند، ارتباط برقرار کنند، اما اگر رابطه‌ ما با آن کشور سرد و کم‌رنگ شد یا بنا به دلایلی، با آن‌ها کاهش فعالیت داشتیم، شرایط متفاوت است.»

تابستان گذشته، پس از آنکه محمد رضا شجریان نشان شوالیه را دریافت کرد، کیهان او را «خواننده فتنه‌گر» نامید و مدعی شد که دولت فرانسه این نشان را به «فعالان ناتوی فرهنگی» در «جنگ نرم غرب علیه ایران» اعطا می‌کند.