ایران در نظر دارد اوپک را پیش از اجلاس ۱۶۶ آن متقاعد کند تا تولید نفت خود را کاهش دهد اما تهران به‌نظر می‌رسد به کاهش طولانی‌مدت قیمت نفت تمکین کرده است. کاهش قیمت نفت بر اقتصاد این کشور که پیش از این با تحریم‌های جهانی زیر فشار قرار گرفته است، تأثیر خواهد گذاشت.
به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، درپی سقوط قیمت نفت در بازارهای جهانی در پایین‌ترین حد خود در چهار سال اخیر؛ ۱۲ کشور تولیدکننده نفت در سازمان اوپک که تولید یک‌سوم نفت خام جهان را تأمین می‌کنند، قرار است در روز ۲۷ نوامبر / ۶ آذرماه در وین گرد هم آیند.
قیمت نفت خام در دو ماه اخیر به زیر ۸۰ دلار رسید در حالی که در تابستان امسال ۱۱۰ دلار بود.
بنا به این گزارش، در همین رابطه، بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران به‌تازگی از قطر و کویت دیدار کرد و قرار است روز سه‌شنبه نیز به امارات متحده عربی سفر کند. او همچنین با وزیر امور خارجه ونزوئلا نیز ملاقات کرد.
جلوگیری از سقوط
بیژن زنگنه پس از دیدار با رافائل رامیرز، وزیر خارجه ونزوئلا گفت: « بازگشت به قيمت‌های گذشته نفت دشوار است، ولی بايد قيمت را در حدی که وضعيت جديد بازار اجازه می‌دهد، ترميم کنيم.»
کاراکاس نیز برای جلوگیری از سقوط بیشتر قیمت نفت، درخواست کاهش تولید نفت را داده است اما به‌گفته کویت گرفتن چنین تصمیمی دشوار خواهد بود.
از نظر برخی از کشورهای اوپک، کاهش قیمت نفت ناشی از عرضه بیش از حد در بازار و رکود در اقتصاد جهانی است. بسیاری از اعضای اوپک، همچون عربستان سعودی بازار جهانی را دنبال کردند و قیمت نفت خود را کاهش دادند.
وزیر نفت ایران برخی کشورها را که تولید نفت خام خود را بالا برده‌اند و در پی بهانه‌ای هستند تا کاهش تولید را رد کنند، مورد انتقاد قرار داد.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران با این موضوع شدیدتر برخورد کرد و با اشاره به عربستان سعودی و ایالات متحده، از توطئه پایین بردن قیمت نفت سخن گفت.
عربستان سعودی، کشور قدرتمند سنی‌مذهب منطقه و رقیب ایران، به‌دلیل کاهش صادرات نفتی ایران در نتیجه تحریم‌های جهانی، تولید خود را در سال ۲۰۱۲ بالا برد. صادرات نفت خام ایران بر اثر تحریم‌ها از بیش از ۲/۲ میلیون بشکه در روز، در سال ۲۰۱۱ به ۱/۲ میلیون بشکه در روز سقوط کرده است.
ایران و کشورهای گروه ۱+۵، شامل آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان قرار است تا روز ۲۴ نوامبر / ۳ آذرماه به توافق جامع هسته‌ای برسند و از این طریق با تضمین ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای این کشور تحریم‌ها علیه آن نیز برداشته شود؛ تحریم‌هایی که اقتصاد ایران را دچار بحران کرد.
ایران، چهارمین کشور دارای بیشترین ذخایر نفتی و دومین کشور دارای بیشترین ذخایر گازی در جهان است. این کشور تلاش می‌کند تا وابستگی اقتصاد خود را به طلای سیاه که بیشترین منبع درآمد آن است، کاهش دهد.
به‌گفته نمایندگان مجلس ایران، دولت بودجه سال آینده خود را با نفت ۷۰ تا ۸۰ دلاری آماده کرده است. این در حالی است که بودجه امسال با نفت بشکه‌ای ۱۰۰ دلار بسته شده است.
غلامرضا تاج‌گردون، رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس ایران می‌گوید: به دليل اين‌که بودجه سال ۹۳ بر اساس نفت با قيمت هر بشکه ۱۰۰ دلار بسته شده است، روند تحقق آن در سه ماهه پايانی سال جاری با کاهش قيمت جهانی نفت، هشت تا ۱۰ در صد کاهش خواهد يافت.»
وی با بیان این‌که ضرر و زیان ناشی از کاهش قیمت نفت در سال جاری باید محدود شود، گفت بودجه سال جاری بر اساس فروش یک میلیون بشکه نفت ۱۰۰ دلاری در روز محاسبه شده اما ایران دست‌کم ۲۰۰ هزار بشکه بیشتر فروخته و در نتیجه درآمدی بیش از حد در نظر گرفته‌شده داشته است.
تاج‌گردون همچنین گفت: «در سال آینده وظیفه دشوارتر خواهد بود (…) باید قیمت نفت را بین ۸۰ تا ۸۵ دلار ثابت کرد.»
وابستگی دوگانه
سعید لیلاز، تحلیلگر مسائل اقتصادی از این بابت نگرانی ندارد چرا که به گفته وی بودجه کمتر و کمتر وابسته به نفت است.
لیلاز به خبرگزاری فرانسه گفت ایران با حساب کردن روی افزایش صادرات غیرنفتی که بخشی از آن از پتروشیمی و میعانات گازی تأمین می‌شود، حتی می‌تواند نفت بشکه‌ای ۷۵ دلار را تحمل کند.
برخی تحلیلگران اما این وابستگی دوگانه به نفت و پتروشیمی را خطرناک می‌دانند چرا که به اعتقاد آن‌ها در معرض نوسانات قیمت نفت خام قرار دارد.
دولت ایران امیدوار است که با توافق هسته‌ای تحریم‌ها برداشته شوند و اقتصاد این کشور احیا شود. ایران با لغو تحریم‌ها به حدود ۱۰۰ میلیارد دلار مسدود شده در بانک‌ها دسترسی خواهد یافت و می‌تواند صادرات خود را افزایش داده و سرمایه‌گذاری‌های خارجی را جذب کند.