وضع کارگران خارجی در قطر همچنان غیرانسانی

جام جهانی فوتبال در سال ۲۰۲۲ در قطر برگزار می‌شود. قطر با بهره‌گیری از کارگران خارجی، از هم‌اکنون در کار ساخت و ساز استادیوم‌های ورزشی است. عفو بین‌الملل در گزارش تازه‌ای که از وضع کارگران خارجی در قطر منتشر کرده است، اعلام کرده که این کشور به تعهداتش نسبت به بهبود وضع کارگران خارجی و جلوگیری از سوءاستفاده و بهره‌کشی از آنان عمل نکرده است.

عفو بین‌الملل گزارش می‌‌دهد که قطر برای جلوگیری از استثمار کارگران و سوءاستفاده از نیروی کار آنان، «به طرز رقت‌باری» دست روی دست گذاشته. پیش از این در بهار سال جاری، عفو بین‌اللمل گزارشی از وضع اسفناک کارگران خارجی در قطر منتشر کرده بود. اکنون گزارش می‌دهد که از آن زمان تاکنون در عمل اتفاقی برای بهبود وضع کارگران نیفتاده است.

بر اساس بررسی‌های که سندیکاهای کارگری انجام داده‌اند، از سال ۲۰۱۰ تاکنون، بیش از هزار کارگر ساختمانی در قطر جان‌شان را در اثر سوانح از دست داده‌اند. پس از انتقادات گسترده جهانی، قطر در ماه مه سال جاری وعده داد که در بهبود شرایط کار کارگران خارجی بکوشد.

رگینا اشپوتل، یکی از کار‌شناسان عفو بین‌اللمل می‌گوید: «پیشنهادهای قطر برای اصلاح قانون کار و بهبود وضع کارگران خارجی به هیچ وجه کافی نبود. امادولت به‌‌ همان پیشنهادهای اندک هم تاکنون عمل نکرده است.»

در اثر گرمازدگی و ساعت کار طولانی، کارگران ساختمانی از حال می‌روند. عفو بین‌الملل گزارش داده است که از ۹ موردی که گزارش پیشین به آن اشاره کرده، قطر در دست‌کم پنج مورد هیچگونه تلاشی برای بهبود وضع کارگران خارجی انجام نداده است.

قانون کفالت

عفو بین‌الملل گزارش می‌دهد که قانون بحث‌برانگیز کفالت در قطر همچنان اعتبار دارد. به موجب این قانون، کارفرما ولی کارگر و قیم اوست و چنانچه کارگری بخواهد محل کارش را تغییر دهد یا قطر را ترک کند، می‌بایست ابتدا از کارفرمایش اجازه بگیرد. در اثر این قانون، کارگران محکومند که تا زمانی که کارفرما تشخیص بدهد به او خدمت کنند و حتی بدون اجازه او نتوانند به کشورشان بازگردند. به گفته عفو بین‌الملل، قانون کفالت باعث شده که کارگران خارجی را به بردگی و بندگی وادارند.

عفو بین‌الملل پیش از این بار‌ها از قانون کفالت و شرایط کار برای کارگران خارجی در قطر انتقاد کرده بود. در گزارش‌های عفو بین‌الملل به عدم پرداخت مزد به کارگران خارجی، شرایط دشوار و خطرناک کار که جان کارگران خارجی را به خطر می‌اندازد، و همچنین به شرایط نامناسب مسکن و واداشتن کارگران خارجی به کار اجباری اشاره شده بود.

علاوه بر حاشیه‌هایی که شرایط کار نامناسب کارگران برای بازی‌های جام جهانی ۲۰۲۲ به وجود آورده، اتهام رشوه‌خواری فیفا نیز همچنان بر جای خود باقی است. فیفا متهم شده است که با دریافت مبلغی هنگفت، قطر را به عنوان محل بازی‌های جام جهانی ۲۰۲۲ انتخاب کرده است. کسانی که این اتهام را مطرح می‌کنند به هوای بسیار گرم قطر و نبود تأسیسات زیربنایی برای برگزاری بازی‌های جام جهانی در این کشور اشاره می‌کنند.