بزرگترین پروژه نفت، گاز و پتروشیمی ایران با رعایت نکردن استانداردهای زیست محیطی مشکلات زیادی برای مردم مناطق اطراف و همچنین محیط زیست خلیج فارس پدید آورده است.
منطقه بزرگ عسلویه در استان بوشهر، با داشتن نیروگاهها، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، یکی از بزرگترین مناطق صنعتی ایران است اما به گفته سازمان حفاظت محیط زیست، استاندادرهای زیست محیطی در آن رعایت نشده است.
به گفته مصطفی موذنی، رییس اداره حفاظت محیط زیست منطقه عسلویه، حتی نیروگاهها و واحدهای پتروشیمی جدید در این منطقه هم که برخی در حال راهاندازی و برخی دیگر در دست احداث هستند، استانداردهای روز دنیا در زمینه کاهش آلودگیهای محیطی را رعایت نکردهاند.
در حال حاضر ۵ پالایشگاه گازی و ۱۰ واحد پتروشیمی فعال در این منطقه وجود دارد، ۲ تا ۳ پالایشگاه نیز در مرحله آغاز بهره برداری است و چند پتروشیمی هم در دست احداث است.
موذنی به خبرگزاری ایلنا گفته است از آنجا که وضعیت پیش آمده برای مردم منطقه دیگر قابل تحمل نیست، اخطاریههای زیادی برای این صنایع صادر شده و اقدامات قانونی و قضایی در حال پیگیری است.
او یکی دیگر از مشکلات سازمان حفاظت محیط زیست در این منطقه را نداشتن ابزار و امکانات کافی برای سنجش، پایش و اندازهگیری آلودگی صنایع مستقر در عسلویه ذکر کرد.
این ابزارهای اندازهگیری باید روی خروجی هوا در پالایشگاههای گازی قرار بگیرد تا اداره محیط زیست بتواند میزان آلایندگی آن را در هر زمانی که خواست، مشخص کند. با چنین اندازهگیریهایی مشخص خواهد شد سهم هر کدام از واحدهای صنعتی در آلوده کردن، آب، خاک و هوای این منطقه و محیط زیست دریایی خلیج فارس چقدر است.
سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت نفت ایران را مسئول تدوین برنامههای مدیریتی برای واحدهای پتروشیمی و پالایشگاههای این منطقه میداند و میگوید اگر تمامی این صنایع مدیریت یکپارچهای داشته باشند حل بسیاری از مشکلات همچون محل دفن زبالهها و پسماندهای ویژه و صنعتی، سریعتر صورت میگیرد.
منطقه عسلویه تا پیش از صنعتی شدن و استقرار صنایع نفت و گاز در آن، جمعیتی پراکنده و بومی داشت. اما در حال حاضر حدود ۶۵ هزار نفر شامل کارگران و شاغلان در صنایع مختلف به علاوه افراد بومی و محلی در این منطقه ساکن هستند.
حوزه گازی عسلویه یا پارس جنوبی با کشور قطر مشترک است. قطر از سال ۱۹۹۲ میلادی برداشت گاز از این حوزه مشترک را آغاز کرد. ایران که در زمینه برداشت و استفاده از این مخزن مشترک از قطر عقب افتاده بود، در سال ۲۰۰۲ به سرعت قراردادهایی با شرکتهای خارجی و داخلی در این زمینه منعقد کرد. سرعت استقرار صنایع در منطقه عسلویه مانع از آن شد تا مسائلی مانند حفاظت از محیط زیست و کاهش آلودگی آب، خاک و هوا مورد توجه کافی قرار بگیرد.
تمرکز فعالیتهای صنعتی آلاینده و سنگین در سواحل استان بوشهر و مجهز نبودن این صنایع به تجهیزات تصفیه فاضلاب، تهدیدی بزرگ برای محیط زیست خلیج فارس است.
پایش و کنترل مناطق زیست محیطی این استان نیز اکنون به درستی انجام نمیشود و پساب و فاضلاب صنایع مختلف بدون تصفیه شدن به طور مستقیم به خلیج فارس راه مییابند. به گفته کارشناسان محیط زیست استان بوشهر، پیش از این در برخی مناطق دیگر مانند خور موسی، هر سه ماه یک بار پایش زیست محیطی آلودگیها انجام میشد که در حال حاضر آنچنان مورد توجه قرار نمیگیرد.