خبرگزاری مهر گزارش داده که در جریان دیدار چند روز گذشته وزیر کار ایران با گروهی از کارگران کورهپزخانهها، آنها خواستار رسیدگی به سوابق بیمهای خود شدهاند. این کارگران گفتهاند که کارفرمایان از وجود کارگران افغان به عنوان اهرم رقابت استفاده کرده و کارگران را مجبورمیکنند شرایط کاملا یکطرفه کارفرمایان را بپذیرند.
دیدار وزیر کار ایران با کارگران کورهپزخانه پاکدشت، پنجم مرداد ماه انجام شد.
غلامرضا عباسی، دبیرکل کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران در گفت وگو با مهر درباره این دیدار گفته است: «عمده مشکلات مطرح شده از سوی کارگران محروم در کورهپزخانهها به مسائل بیمهای بر میگشت.»
عباسی همچنین گفته: «کارگران ایران عنوان کردند اشتغال با هر قیمت اتباع خارجی در کوره پزخانهها باعث بیکاری آنان میشود.» او با انتقاد از ناکافی بودن بررسیهای وزارت کار در زمان صدور کارت موقت کار برای اتباع خارجی افزوده: «علاوه بر این، گروهی از کارگران خارجی نیز هستند که اساسا مجوز اشتغال و حتی اقامت را در ایران ندارند.»
این در حالی است در روزهای اخیر تصاویری از فهرست مشاغل چهارگانه مجاز برای مهاجران افغان در ایران منتشر شده بود. این تصاویر به بخشنامههایی مربوط میشدند که در آنها فهرست «مشاغل چهارگانه که الزاماً توسط اتباع افغانی مجاز انجام میشود» به چشم می خوردند.
بر اساس تصاویر منتشر شده، مشاغل چهارگانه که «الزاما» توسط اتباع افغانی مجاز انجام میشود، به چهارگروه «کورهپزخانهها»، «کارهای ساختمانی»، «کارهای کشاورزی» و «دیگر گروهها» تقسیم شدهاند. تمام مشاغل گنجاندهشده، مشاغل یدی و کمدرآمد هستند.
اکثریت کاربران شبکههای اجتماعی و شهروندان افغان که این فهرست را به اشتراک گذاشتند، آن را تحقیرکننده و توهینآمیز توصیف کردند.
روز ۳۰ تیرماه سال جاری نیز اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور در بخشنامهای اشتغال اتباع بیگانه را ممنوع اعلام کرده بود.
پس از آن، حمید سیلاوی، مدیر کل اتباع و امور مهاجرین استانداری خوزستان، در گفتوگویی مطبوعاتی درباره طرح ساماندهی اشتغال اتباع بیگانه گفته بود که «مشاغل چهارگانه برای اتباع خارجی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در نظر گرفته شده است که کارفرمایان فعال در این مشاغل میتوانند با درخواست بهکارگیری اتباع در استان، آنها را در این مشاغل بهکار گیرند». مشاغل چهارگانه که «الزاماً» توسط اتباع افغانی مجاز انجام میشود، بر اساس تصاویر منتشرشده، به چهارگروه «کورهپزخانهها»، «کارهای ساختمانی»، «کارهای کشاورزی» و «دیگر گروهها» تقسیم شدهاند. تمام مشاغل گنجاندهشده، مشاغل یدی و کمدرآمد هستند.
حسن طائی، معاون توسعه اشتغال وزارت کار دولت حسن روحانی، در گفتوگویی با «خبرآنلاین» از این بخشنامه دفاع کرده و گفته بود: «در دنیا کارگران کرهای و کارگران افغان، کار دوستترین کارگران جهان محسوب میشوند.» به باور وی، این کارگران فرصتهای شغلی در ایران را برای خود تصاحب میکنند. این بخشنامه با مخالفت شماری از کارشناسان و فعالان اجتماعی مواجه شده است.
سوابق ناقص بیمهای و سوء استفاده کارفرمایان
براساس گزارش خبرگزار مهر، غلامرضا عباسی، دبیرکل کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران، خواسته دیگر کارگران شاغل در کورهپزخانهها را اجرای ماده ۱۴۸ قانون کار و احیای سوابق کاری خود اعلام کرده است. عباسی گفته: «به دلیل ارائه سلیقهای لیستهای بیمهای از سوی کارفرمایان به شعب تامین اجتماعی، کارگران کوره پزخانهها اطلاعی از سوابق بیمهای خود ندارند و به صورت مشخص، یک فرد شاغل در این بخش نمی داند که چند سال سابقه بیمه دارد.»
به گزارش خبرگزاری مهر، طبق آخرین آمارهای موجود ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار کارگر مشمول قانون کار کشور تحت پوشش بیمه هستند که میتوان سوابق و مشخصات آنها را از طریق بانک اطلاعاتی تامین اجتماعی جستوجو کرد. همچنین چند میلیون نفر نیز با عناوین کارگری در حال فعالیت در بخشهای مختلف اقتصادی کشور هستند که تحت پوشش بیمه قرار نگرفتهاند.
این گزارش تاکید میکند که کارگران شاغل در کورهپزخانهها به دلیل ضعف نظارتی موجود، سوءاستفاده کارفرمایان و بیتوجهی دولتها، طولانیتر از میزان تعیین شده در قانون کار به کار اشتغال دارند، اما یا تحت پوشش بیمه قرار نگرفتهاند یا اینکه دارای سوابق به شدت ناقص و غیرکارآمد هستند.
در حال حاضر، ۳۰۰ هزارکارگر در کوره پزخانهها فعالیت می کنند که از کم درآمدترین کارگران ایران محسوب میشوند.
ناقص بودن پروندههای بیمهای، ارائه لیستهای سلیقهای از سوی کارفرمایان به شعب تامین اجتماعی و مسائلی از این دست باعث شده تا سوابق بیمهای این گروه ناقص باشد. وضعیت نامعلوم دستمزدها و اشتغال کودکان در کوره پزخانهها، از مشکلات دیگر این کارگران است.
بر اساس این خبر، در حال حاضر، ۳۰۰ هزارکارگر در کوره پزخانهها فعالیت میکنند که از کم درآمدترین کارگران ایران محسوب میشوند. به گفته دبیرکل کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران، وزیر کار تاکنون دو مرتبه از کورهپزخانهها بازدید کرده و علاوه بر شخص وزیر، معاون روابط کار و مدیرعامل تامین اجتماعی نیز از فعالیت کوره پزخانهها بازدید کردهاند.
علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در جریان دیدار با گروهی از کارگران شاغل در کورهپزخانهها، ضمن تعهد به بازرسیهای بیشتر از این مراکز، قول داد برای رفع مشکلات این کارگران گامی بردارد.