۳۵ درصد خانواده‌های ایرانی تک فرزند هستند

در سال‌های اخیر شمار خانواده‌هایی که تک فرزند هستند یا هیچ فرزندی ندارند افزایش یافته است.

به گزارش خبرگزاری مهر، محمد ناظمی اردکانی رئیس سازمان ثبت احوال روز چهارشنبه  (۱۸ تیر) در همایش روز جهانی جمعیت، ضمن طرح این نکته گفت که در حال حاضر خانواده‌هایی که تنها یک فرزند دارند یا هیچ فرزندی ندارند، نرخ بالایی را در ایران به خود اختصاص داده‌اند؛ «به طوری که در حال حاضر ۳۵ درصد خانواده‌ها یک فرزند دارند یا اصلاً فرزند ندارند».

چندی پیش علیرضا عابدین‌زاده، رئیس اداره ثبت احوال فردوس در استان خراسان جنوبی گفت: «در صورت ادامه رشد جمعیت فعلی تا ۳۰ سال آینده از عمه، خاله و عمو خبری نیست.»

 محمد اسماعیل مطلق مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت نیز «تک فرزندی» را یکی از عوامل کاهش نرخ باروری اعلام کرده و گفته بود: «این مسئله در خانواده‌های شهری بیشتر دیده می‌شود. نگرش نسبت به فرزندآوری، احساس فشارهای اجتماعی برای فرزندآوری و میزان کنترل بر امکانات و منابع اقتصادی و حمایتی مورد نیاز برای داشتن فرزند دیگر سه عامل مستقیم و بلافصل تعیین کننده نیات باروری هستند.»

«مشغله‌ کاری والدین»، «مشکلات اقتصادی»، «فشارهای اجتماعی»، «ترس از آینده» و «کاهش امید به زندگی» بیشتر والدین را به سمت و سوی تک فرزندی، دو فرزندی و حتی پرهیز از فرزندآوری سوق داده است.

سیاست‌های افزایش جمعیت

با آغاز سال جدید خورشیدی، اجرای سیاست‌های افزایش جمعیت در ایران سرعت بیشتری گرفته است و به نظر می‌رسد دولت ایران می‌‌خواهد از همه امکانات موجود برای بالابردن نرخ باروری استفاده کند.

رصد جمعیت از جمله سیاست های کلی جمعیت محسوب می‌شود که در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ماه سال جاری توسط آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، به کلیه سازمان‌ها و وزارتخانه ها ابلاغ شد. 

بر همین اساس، مراکز و نهادهای مختلف روزانه در حال «رصد جمعیتی» هستند و آمار و ارقام مختلفی پیرامون «میزان جمعیت»، «نرخ باروری»، «زنان و مردان مجرد»، «تک فرزندی» و «کاهش میل به ازدواج» منتشر می‌کنند.

بر اساس آنچه امروز (۱۸ تیر) توسط سازمان ثبت احوال منتشر شده است سالیانه یک میلیون و ۴۰۰ هزار تولد در کشور رخ می‌دهد و بر این اساس، ایران رتبه بیست و یکم را در میان ۲۶ کشور منطقه دارد.

نرخ رشد جمعیت این کشور نیز در حال حاضر ۱.۳ است. این در حالی است که به گفته محمد ناظمی اردکانی، رئیس سازمان ثبت احوال ایران، در سال ۱۳۶۵ نرخ رشد جمعیت ۳.۹ درصد بوده است.

بر اساس این گزارش، ایران از لحاظ نرخ باروری در میان ۲۶ کشور خاورمیانه در رتبه بیست و پنجم قرار دارد؛ همچنین در میان کشورهای جهان رتبه هجدهم، در کشورهای آسیا در رتبه دهم و در کشورهای خاورمیانه، بعد از پاکستان و مصر، رتبه سوم را دارد.

خطر کاهش نرخ جمعیت

به گفته رئیس سازمان ثبت احوال در حال حاضر شش میلیون از جمعیت ایران در سنین بالای ۶۰ سال هستند . بقیه، ۱۸ میلیون نفر در سنین زیر ۱۵ سال  و ۲۴ میلیون نفر بین ۱۵ تا ۳۰ سال سن دارند.

با نگاهی به گزارش های منتشر شده در سه ماه اخیر نیز در می‌یابیم بالاترین نرخ بیکاری نیز در گروه ۱۵ تا ۳۰ سال وجود دارد.

بر اساس اطلاعات مطرح شده از سوی اردکانی، جمعیت بالای ۳۰ سال در ایران ۳۰ میلیون نفر هستند. از این میان بر اساس میانگین سن ازدواج در ایران که برای مردان ۲۷ و برای زنان ۲۴ سال است، ۱۱ میلیون نفر در سن ازدواج قرار دارند.

آمارهای موجود حاکی است مشکلات اقتصادی و بیکاری، منتهی به افزایش میزان افسردگی و کاهش امید به آینده و میل به ازدواج در این گروه سنی شده است. در چنین شرایطی، تاکید سازمان‌ها و مراکز مختلف بر ضرورت افزایش جمعیت، در حالی است که جمهوری اسلامی هنوز راهی برای «رفع موانع ازدواج»، «ارائه تسهیلات مناسب برای مادران»، «ایجاد امنیت اجتماعی و ارتقای امید به زندگی»، «کاهش بیکاری و رفع مشکلات اقتصادی» و «شکل گیری بیمه فراگیر تامین اجتماعی» نیافته است.

توجه به سیاست‌های جمعیتی در ایران در پی سخنرانی معروف رهبر حکومت ایران در جمع گروهی از مردم شهر بجنورد در مهرماه سال ۱۳۹۱ شدت گرفت.

آیت‌الله علی خامنه‌ای، ۱۹ مهرماه سال گذشته در طی سخنرانی‌های سفری که به خراسان شمالی کرد، موضع‌گیری سال‎های قبل خود را در قبال کنترل جمعیت در ایران اشتباه خواند و از خداوند خواست او را به خاطر این سیاست ببخشد.