در آستانه اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها کارشناسان مواد غذایی در کشور نگرانی‌هایی نسبت به احتمال افزایش قیمت ۱۵ تا ۲۶ درصدی لبنیات دارند. این افزایش قیمت با توجه به کاهش تدریجی مصرف شیر و لبنیات در کشور، تغییری معنادار برای سلامت جامعه به شمار می‌رود.
به گفته مشاور انجمن صنایع لبنی افزایش قیمت حامل‌های انرژی باعث افزایش قیمت تمام شده محصولات لبنی خواهد شد. اگر دولت بعد از اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها هیچ دخالتی در صنعت شیر نکند و یارانه‌ای نیز به این صنعت پرداخت نشود، قیمت محصولات لبنی دست کم ۲۶ درصد افزایش خواهد یافت.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، حسین چمنی ضمن طرح این نکته گفت: «در حال کار روی سناریوهای پیشنهادی به دولت در زمینه قیمت محصولات لبنی پس از اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها هستیم.»
وی درباره احتمال افزایش قیمت لبنیات گفت: «هزینه حمل و نقل سهم بالایی در قیمت تمام شده محصولات لبنی دارد؛ به طوری که حتی بعضاً سهم حمل و نقل در هزینه تمام شده این صنعت با توجه به ارزش پایین محصولات آن به ۱۵ تا ۲۰ درصد هم می‌رسد.»
افزایش قیمت حامل‌های انرژی روی مصرف انرژی در خطوط تولید کارخانه‌های لبنی نیز تاثیرگذار خواهد بود.
به گفته چمنی برآورد انجمن صنایع لبنی این است که «اگر دولت بعد از اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها هیچ دخالتی در صنعت شیر نکند و یارانه‌ای نیز به این صنعت پرداخت نشود قیمت محصولات لبنی دست کم ۲۶ درصد افزایش خواهد یافت».
مشاور انجمن صنایع لبنی معتقد است می‌توان افزایش قیمت محصولات لبنی را با انجام اقداماتی به حداقل رساند. چمنی ازجمله این اقدامات را حذف مالیات بر ارزش افزوده کلیه محصولات لبنی و پرداخت یارانه مستقیم ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیارد تومانی به نهاده‌های دامی دانست و گفت: «در حال حاضر حدود ۶۰ درصد از محصولات لبنی مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هستند و تنها شیر و پنیر سفید از پرداخت این مالیات معافند.»
چمنی با بیان اینکه حمایت یارانه‌ای از صنعت شیر در کاهش بیماری در سطح جامعه نقش خواهد داشت گفت: «جامعه تحمل افزایش ۲۶ درصدی قیمت لبنیات را نیز ندارد و قدرت خرید مردم بیش از پیش کاهش خواهد یافت.»
به گفته وی براساس آخرین گزارش بانک مرکزی مصرف فراورده‌های شیری در کشور طی اجرای فاز اول هدفمندی یارانه‌ها بالغ بر ۴۲ درصد کاهش یافت.
احتمال افزایش ۱۵ درصدی
روز گذشته اول اردیبهشت نیز دبیر انجمن صنایع لبنی با اشاره به اینکه پیش‌بینی قیمت جدید محصولات لبنی در قالب گزارشی به دولت ارائه شده از احتمال افزایش ۱۵ درصدی قیمت محصولات لبنی بدون احتساب تغییر در قیمت شیرخام خبر داد.
گزارشی درباره‌ی تغییر قیمت شیر خام از سوی انجمن صنایع لبنی خراسان به دولت ارائه شده است. در این گزارش بدون احتساب نوسان در قیمت شیر خام و بر اساس حدس و گمان‌های مطرح شده درباره تغییر قیمت حامل‌های انرژی، میزان افزایش قیمت محصولات لبنی در صورت اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها دست کم ۱۵ درصد برآورد شده است.
فرشید صراف مدیرعامل اتحادیه گاوداران خراسان ضمن اعلام این نکات در گفت‌و‌گو با ایسنا، گفت طرح یارانه سلامت با هدف حمایت از مصرف‌کننده و طرح آزادسازی تدریجی قیمت‌ها با هدف حمایت از تولیدکننده نیز از سوی انجمن صنایع لبنی خراسان به ریاست جمهوری ارائه شده است.
بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی مدیرعامل اتحادیه گاوداران خراسان، در سال ۸۹ افزایش حامل‌های انرژی ۵. ۱ تا ۲ درصد در بهای تمام شده قیمت شیر تاثیر گذاشته، اما تاثیرات جانبی و فرعی این افزایش قیمت بسیار بیشتر بوده است.
وی به عنوان نمونه از گران شدن کرایه حمل و بهای تمام شده علوفه دام در نتیجه آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی یاد کرده که در افزایش بهای تمام شده لبنیات تاثیر گذاشته است.
صراف با اشاره به اینکه هم‌اکنون سطح مصرف سرانه شیر در کشور پایین است، توضیح داد: «در حال حاضر عدم خرید تضمینی شیر خام از دامداران چالش‌های بسیار زیادی برای تولیدکنندگان لبنیات ایجاد کرده است.»
به عقیده وی، «اقتصاد کشور به سمت اقتصاد دلالی پیش می‌رود و اگر این روند ادامه یابد تا انتهای سال جاری بسیاری از گاوداری‌های استان تعطیل می‌شود».
محمد رجایی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز گفته است: «در حال حاضر با توجه به افزایش دستمزد و هزینه‌های تولید، چنانچه بخواهیم قیمت لبنیات را ثابت نگهداریم، تولیدکننده متضرر خواهد شد.»
رجایی تاکید کرده است که چنانچه بخواهیم قیمت لبنیات را ثابت نگه داشته یا از افزایش جهشی آن جلوگیری کنیم، دولت باید به بخش تولید، تسهیلاتی ارایه دهد.
در حال حاضر نیز به ازای هر لیتر شیر ۱۹۰ تومان یارانه به تولیدکنندگان پرداخت می‌شود.
باقر بلوچی رئیس اتحادیه خواربار و لبنیات خراسان رضوی نیز تاکید دارد در حال حاضر بازار ظرفیت افزایش قیمت لبنیات را ندارد.
به گفته وی مصرف سرانه لبنیات و طور خاص شیر نسبت به گذشته کاهش یافته است.
افزایش قیمت شیر
مديرعامل اتحاديه سراسری دامداران ايران روز ۲۹ فروردین از افزایش ۲۲ تا ۲۳ درصدی قیمت شیر خام خبر داد.
به گفته سعید سلطانی سروستانی، «بدون در نظر گرفتن افزايش حامل‌های انرژی قيمت خوراک دام و طيور نسبت به سال گذشته حدود دو برابر شده است. هزينه‌های کارگری نيز ۲۵ درصد افزايش يافته و ساير هزينه‌ها نيز رشد داشته است.»
بر اساس این اطلاعات، تنها با در نظر گرفتن اين هزينه‌ها بدون قيمت حامل‌های انرژی بايد به قیمت شير خام ۲۲ تا ۲۳ درصد اضافه شود.»
به‌گفته سروستانی، قيمت نهاده‌ها، قيمت تمام‌شده هر لیتر شير خام را به بيش از۱۶۰۰ تومان رسانده، در حالی که خريد از دامدار کيلويی ۱۳۰۰ تومان است.
وی همچنین گفت قيمت خوراک دام نسبت به سال گذشته حدود دو برابر و نسبت به روزهای پايانی سال در هر کيلو حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ تومان افزايش يافته است.
مديرعامل اتحاديه سراسری دامداران پیشنهاد داد که دولت با توجه به قانون و فاسد شدن شير نبايد به دنبال آزادسازی قيمت شير باشد و همچنان قيمت‌گذاری اين محصول بايد توسط دولت انجام شود.