با وجود مخالفت‌های پیشین سازمان حفاظت محیط زیست، برخی نمایندگان مجلس همچنان خبر از طرح انتقال آب دریای عمان به دریاچه هامون می‌دهند.
ناصر کاشانی، نماینده زاهدان در مجلس شورای اسلامی، ضمن اشاره به در دستور کار قرار داشتن این طرح گفت یکی از راه‌های احياء دریاچه هامون و تغییر وضعیت زندگی مردم در استان سیستان و بلوچستان انتقال آب از دریای عمان به این دریاچه است. این نماینده مجلس روز دوشنبه ۵ اسفند در گفتگو با خبرگزاری مهر گفت بودجه‌ای برای مطالعه این طرح در نظر گرفته شده است. کاشانی با اشاره به وضعیت بحرانی دریاچه هامون در جنوب شرقی ایران گفت: «اکنون با خشک شدن این دریاچه بسیاری از روستاها زیر تلی از شن قرار گرفته و بسیاری از مردم این منطقه در حال کوچ کردن به شهرهای شمالی کشور هستند که این امر عواقب اجتماعی بدی به دنبال خواهد داشت». او همچنین از دولت خواست هر‌چه سریع‌تر طرحی برای تامین آب شرب شهرهای منطقه با تکیه بر منابع داخلی تهیه کند و به اجرا در آورد.
پیشینه طرح انتقال آب به هامون
طرح انتقال آب از دریای عمان به دریاچه هامون در جریان سومین سفر استانی محمود احمدی‌نژاد به سیستان و بلوچستان تصویب شد و بودجه‌ای برای مطالعات آن نیز در نظر گرفته شد. با این‌حال از آن‌جا که تلاشی برای انجام آن صورت نگرفته بود، این طرح در حال حذف شدن از لایحه بودجه قرار داشت. در اسفند ماه سال ۹۱، سید باقر حسینی، نماینده زابل در مجلس، از تلاش‌های مسئولان استان و نمایندگان مجلس برای تصویب بودجه‌ای مربوط به آن در بودجه سال ۹۲ خبر داد و گفت این تلاش‌ها مانع از به فراموشی سپرده شدن این طرح شده است. در آبان ماه سال ۹۲ استاندار سابق سیستان و بلوچستان در آخرین روزهای ماموریتش خبر از شروع قریب الوقوع این پروژه داد. گفته می‌شود این انتقال آب تنها جهت آب شرب و صنعتی است و برای کشاورزی مقرون به صرفه نیست.
«انتقال آب عمان به هامون منطقی نیست»
گرچه نمایندگان و مسئولان دولتی در استان سیستان و بلوچستان همواره در سال‌های اخیر از ضرورت انتقال آب دریای عمان به دریاچه هامون سخن گفته‌اند اما این طرح به دلیل تبعات زیست محیطی آن مورد مخالفت سازمان حفاظت محیط زیست ایران بوده است. به گفته احمدعلی کیخا، معاون این سازمان، این طرح به هیچوجه منطقی نیست و سازمان محیط زیست با کلیه طرحهای انتقال آب که ضرر و زیان بسیاری به مناطق مختلف وارد می‌کنند مخالف است مگر این که «اراده‌ای بیش از اراده سازمان حفاظت محیط زیست پشت این طرح‌ها باشد».
او همچنین طرح انتقال آب از دریای خزر به دشت‌های مرکزی و انتقال آب از رودخانه کارون به دریاچه بختگان را نیز در زمره این طرحهای زیان آور توصیف کرد. احمدعلی کیخا با اشاره به این که اکنون مساله تامین آب شرب در سیستان و بلوچستان مهمترین مساله منطقه است گفت:« یکی از راه‌های تامین آب شرب می‌تواند شیرین کردن آب دریا باشد. همچنین می‌توان آب‌هایی را که هرز رفته و به بیابان می‌ریزند مهار کرد و یا الگوی کشت در منطقه را تغییر داد». به گفته معاون سازمان حفاظت محیط زیست همچنان در جنوب استان سیستان وبلوچستان برنج‌کاری در مقیاس گسترده انجام می‌شود که به هیچ وجه مناسب با شرایط منطقه نیست.
اخطار قانون اساسی در مورد دریاچه هامون
وخیم شدن وضعیت تالاب هامون و تاثیرات منفی زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی آن، کار را به اخطار قانون اساسی در مجلس نیز کشانده است. روز ۱۲ بهمن سال ۹۲، باقر حسینی در اخطاری با استناد به اصل ۵۰ قانون اساسی گفت: «رییس جمهور باید به این موضوع دقت داشته باشد که بحران تالاب هامون به اندازه دریاچه ارومیه اهمیت دارد و از این رو دولت باید به فکر حل معضل محیط زیست کشور باشد». او همچنین با اشاره به دیگر مشکلات زیست محیطی سیستان و بلوچستان گفت وضعیت آلودگی هوا در این منطقه ۴۰ برابر استاندارد، ۱۲ برابر بیش از حد خطر و میزان آن به اندازه ۶ هزار و ۴۱۴ میکروگرم در متر مکعب است. به گفته این نماینده مجلس به علت آلودگی هوا شعاع دید به کمتر از ۲ متر کاهش یافته است.
یکی از تئوریهای زیست محیطی عدم دخالت است اما اقای کیخواه متوجه نیست که هر آدمی باید مسئولانه و با بررسی و تحقیق درست اعلام نظر کند آب هامون بدلیل دخالت بشر در بالا دست بوسیله ی دولت افغانستان کاهش یافته و این دخالت سبب خشک شدن هامون شده است از اینرو تنها با دخالت بشر می شود از خشک شدن آن حلوگیری کرد جلوگیری از برنج کاری ممکن است پاسخگوی پنج سال منطقه باشد اما رشد صنایع و جمعیت بعد از پنج سال باز هم پابرجا خواهد بود لذا بهتر است پس از بررسی دقیق کارشناسی و نیاز 100 ساله اقدامات زیر بنائی انجام پذیرد .ضمنا آقای کیخواه باید بداند کوچ جمعیت نیز یکی از آسیبهای زیست محیطی ست .
فرهاد - فریاد / 27 February 2014
آقای نسبتا به اصطلاح کارشناس محیط زیست میشه بگی خشکسالی و نبود آب بهتر است یا بودن یه دریاچه حتی اگر شور شور باشه ؟ من نمیدونم این سازمان محیط زیست چی میخواد از جون این ملت یه مشت ادم بی مغز بی شعور آقا جون قحطی آب داره تو کشور بیداد میکنه اگر آب دریا رو هم انتقال ندیم پس میشه بگی باید چه کار کنیم دست روی دست بذاریم خوبه..قیمت ها رو افزایش میدیم خوبه…آقا جون من نوکرتم بفهم آب نیست همه جا خشکسالی شده ده آخه چجوری تو کلت فرو کنم که ساز مخالف میزنی هر چی باشه آب شور باشه میشه یهکاریش کرد اما آب اصلا نباشه به نظر اون کله پوکت میشه کاریش کرد.. بین بد بدتر شما بدتر رو انتخاب کردی بالام جان کارشناسان محیط زیست من دیگه حرفی ندارم….
maral / 02 June 2015