رواندا، کشوری کوچک و فقیر در مرکز آفریقا، با سرمایه‌گذاری در زمینه انرژ‌ی‌های نو برای بهره‌برداری از نخستین نیروگاه خورشیدی خود آماده می‌شود.

Solar energy Africa
رواندا برای استفاده از انرژی خورشیدی برنامه ریزی می‌کند.

این نیروگاه خورشیدی اولین در نوع خود در این منطقه از آفریقا به شمار می‌آید. ساخت این نیروگاه ۸/۵ مگاواتی توسط شرکت نروژی «اسکاتک سولار» انجام می‌شود. این شرکت یک قرارداد ۲۳/۷ میلیون دلاری برای احداث این نیروگاه خورشیدی با «نورفاند» یا «صندوق سرمایه‌گذاری نروژ در کشورهای در حال توسعه» و یک شرکت پیمانکاری هلندی با نام «گیگاوات گلوبال» منعقد کرده است. در حال حاضر کار ساخت و راه‌اندازی نیروگاه آغاز شده و قرار است تا چند ماه دیگر، یعنی در تابستان سال ۲۰۱۴ به بهره‌برداری برسد.

نیروگاه خورشیدی در فاصله ۶۰ کیلومتری شهر کیگالی، پایتخت رواندا، و در محل سابق یک خوابگاه و اردوگاه آموزشی که مختص نوجوانان بی‌سرپرست و بازماندگان نسل کشی در رواندا بود ساخته می‌شود. برای احداث نیروگاه این محل به دقت مورد مطالعه قرار گرفته و از نظر بهره‌وری برای تولید انرژی خورشیدی یکی از بهترین‌ مکان‌‌های موجود تشخیص داده شده است. انتظار می‌رود سالانه حدود ۱۶ میلیون کیلووات برق در این نیروگاه تولید شود.

مقامات رواندایی اعلام کرده‌ا‌ند با احداث این نیروگاه خورشیدی امیدوارند بتوانند مفید بودن همکاری‌های بین‌المللی با مقامات محلی در زمینه انرژی‌های نو و تجدیدشونده را نشان دهند. شرکت نروژی «اسکاتک سولار» یک قرارداد ۲۵ ساله برای تامین انرژی خورشیدی با مقامات وزارت انرژی، آب و بهداشت رواندا امضاء کرده است. بهره‌برداری از نیروگاه نیز برعهده شرکت نروژی خواهد بود.

کمبود برق و انرژی در رواندا

انرژی خورشیدی به دلیل ارزان بودن آن اهمیتی حیاتی برای کشور فقیر رواندا دارد. احداث این نیروگاه خورشیدی می‌تواند ظرفیت تولید انرژی در رواندا را حداقل به میزان ۸ درصد افزایش دهد. دولت رواندا قصد دارد تا سال ۲۰۱۷ تولید انرژی در این کشور را پنج برابر کند تا بتواند حداقل به نیمی از جمعیت خود برق برساند. رواندا با مشکلاتی بسیار جدی در زمینه تامین انرژی و برق رو به روست به طوری که سال گذشته تنها ۱۱۰ مگاوات برق در این کشور تولید شد. نیروگاه خورشیدی جدید می‌تواند روشی بسیار موثر، ارزان و در عین حال پاک برای تامین برق جمعیت ۱۲ میلیونی این کشور آفریقایی باشد. در حال حاضر منبع اصلی تولید برق در رواندا، ژنراتورهای دیزل است که با  گازوییل کار می‌کنند.

africa-night
بخش بزرگی از قاره آفریقا همچنان از برق محروم است.

رواندا در جنوب خط استوا واقع شده است. جغرافیای رواندا شامل کوه‌ها و دریاچه‌های بزرگ است. نسل کشی و جنگ‌های داخلی در سال ۱۹۹۴ این کشور را با بحران‌های عمیق سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مواجه کرد. از آن پس این کشور کوچک با فشار فزاینده اقتصادی و توسعه نیافتگی رو به رو شد. رواندا از نظر منابع طبیعی چندان غنی نیست و کشاورزی آن نیز عمدتا در ابعاد کشاورزی محلی و غیر صنعتی است. تولید برق در رواندا تا اوایل سده بیست و یکم بیشتر از طریق نیروگاه‌های آبی که در کنار دریاچه‌های بزرگ آن بودند انجام می‌شد. اما ترکیبی از دلایل مختلف، از جمله کاهش بارندگی و فعالیت‌های انسانی، مانند خشک کردن تالاب‌ها برای کشاورزی باعث شد تا تولید برق در نیروگاه‌های آبی به شدت و در حدود ۵۰ درصد کاهش یابد. دولت برای جبران این کاهش به تولید برق با استفاده از ژنراتورهای دیزل روی آورد که نتیجه آن برق گران قیمت و آلودگی محیط زیست بود. اکنون استفاده از انرژی خورشیدی یکی از مهمترین و جدی‌ترین راه حل‌هایی است که دولت این کشور قصد دارد با استفاده از آن به حل بحران انرژی بپردازد.

نیروگاه کالکبولت در جنوب آفریقا

سرمایه‌گذاری کشورهای اروپایی برای تولید انرژی خورشیدی تنها به رواندا محدود نمی‌شود. در سال گذشته نیز بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی قاره آفریقا با ۷۵ مگاوات ظرفیت در کالکبولت،Kalkbult، در آفریقای جنوبی، احداث شد. این نیروگاه قادر است سالانه ۱۴۵ میلیون کیلووات ساعت انرژی تولید کند که برای برق رسانی به ۳۵ هزار واحد مسکونی در آفریقای جنوبی کافی خواهد بود. کار ساخت این نیروگاه عظیم نیز بر عهده شرکت نروژی «اسکاتک سولار» بوده است. این شرکت متعهد شده تجربیات ارزشمند خود در احداث بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی آفریقا را اینک در احداث نیروگاهی جدید در کشور رواندا به کار برد.

برق، مشکل بزرگ آفریقا

تامین انرژی الکتریکی یا برق یکی از هزاران معضل قاره بزرگ آفریقاست. با گذشت بیش از یک صد سال از اختراع لامپ‌ و روشنایی منازل، هنوز بخش بزرگی از قاره آفریقا شب‌ها تاریک است. توسعه آموزش، بهداشت و صنایع و همچنین دسترسی به فناوری اطلاعات وابستگی شدیدی به نیروی برق و انرژی الکتریکی دارد.

تنها ۲۴ درصد از جمعیت زیر صحرای بزرگ آفریقا یا «آفریقای سیاه» به شبکه برق متصل هستند. به جز کشور آفریقای جنوبی، بقیه کشورهای این منطقه که رواندا نیز در آن‌واقع شده، تنها قادر به تولید ۲۸ گیگاوات برق هستند که این معادل میزان برق تولیدی در کشور آرژانتین است. صنایع آفریقا به طور متوسط در سال بیش از ۵۶ روز بدون برق و انرژی هستند و از این نظر ضرر و زیان‌های هنگفتی متحمل می‌شوند.

علیرغم آن‌که آفریقا دارای منابع سوخت فسیلی و همچنین انرژی‌ها تجدید شونده است اما برای استفاده از آن‌ها تاکنون سرمایه‌گذاری اندکی صورت گرفته است. به همین دلیل قیمت برق در کشورهای فقیر و یا در حال توسعه آفریقایی نسبت به مناطق دیگر جهان بسیار بالاتر است. در حالی که به طور متوسط در بسیاری ا زکشورهای در حال توسعه قیمت هر کیلووات ساعت برق بین ۴ تا ۸ سنت است در آفریقا این رقم به بیش از ۱۳ سنت می‌رسد. آن دسته از کشورهای آفریقایی که برای تولید برق به سوخت دیزل وابسته هستند باید بهای بیشتری برای تولید آن بپردازند.

آفتاب فراوان و جغرافیای مناسب، استفاده از انرژی‌های پاک و تجدیدشونده مانند انرژی خورشیدی و باد را روز به روز برای قاره فقیر آفریقا ضروری‌تر و مقرون به صرفه‌تر می‌کند.