تحقیقات جدید نشان می‌دهد اندازه برخی از انواع ماهیها و آبزیان دیگر در دریاهای آزاد نسبت به قبل کوچکتر شده است. دانشمندان کوچک شدن اندازه ماهیها را با گرمتر شدن آب و هوای زمین و به ویژه بالا رفتن دمای دریاها مرتبط می‌دانند.
این تحقیقات جدید در دانشگاه آبردین در اسکاتلند انجام شده و «موسسه علوم دریایی اسکاتلند» نیز حامی آن بوده است.در این تحقیق، اطلاعات و داده‌های مربوط به ماهیان مختلف از حدود سه دهه پیش تاکنون مورد بررسی قرار گرفته است. این اطلاعات از سوی «شورای بین‌المللی بهره‌برداری از دریاها» یا ICES در اختیار دانشمندان دانشگاه آبردین قرار گرفته است و به طول و سن ماهیهای مختلف مربوط می‌شود.
دانشمندان در این تحقیق دریافتند که اندازه برخی از انواع ماهیهای پر مصرف حدود ۲۹ درصد ظرف ۳۸ سال گذشته کوچتر شده است. این دقیقا همان زمانی است که دمای آب در «دریای شمال» بین یک تا دو درجه سانتیگراد بالا رفت و گرمتر شد. دریای شمال، دریایی در اقیانوس اطلس و در قاره اروپاست و قسمت بزرگی از حوزه آبریز اروپای شمالی و دریای بالتیک وارد «دریای شمال» می‌شود. ماهیانی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته‌‌اند شامل روغن ماهی یا ماهی هادوک، گونه‌هایی از ماهی سفید، شاه ماهی، ماهی پلایس و ماهی حلواست.
به جز بالارفتن دمای آب، کمبود منابع غذایی برای آبزیان و افزایش فراوان صید و ماهیگیری در دریاها نیز می‌توان به عنوان عوامل کوچکتر شدن ماهیها در نظر گرفته شود. اما هم‌زمانی این پدیده با گرم شدن آب دریاها و همچنین کوچک‌شدن طیف گسترده‌ای از ماهیهای مختلف، دانشمندان دانشگاه آبردین را به این نتیجه رسانده است که باید باز هم پای تغییرات آب و هوایی و گرم شدن دمای عمومی هوای کره زمین در میان باشد.
تحقیقات مقدمانی نشان داد که در فاصله سال‌های ۱۹۷۰ تا ۲۰۰۸، اندازه روغن ماهیها (هادوک) و ماهیهای سفید حدود ۲۹ درصد کوچکتر شده است. اما این کاهش اندازه برای برخی از انواع ماهیها در این دریا رخ نداده است. به عنوان مثال اندازه ماهی کاد بدون تغییر مانده و ماهی حلوا نیز تنها یک درصد کوچکتر شده است. اما این مساله با شدت بیشتری در مورد سایر انواع ماهیها تکرار شده بود. امری که نگران‌کننده و نشان‌دهنده تغییرات عمیق در زیستگاه آبزیان باشد. تغییراتی که شاید در آینده‌ای نه چندان دور منجر به از میان رفتن برخی از گونه‌های مهم ماهیها بشود.
دانشمندان در مرکز دانشگاهی آبردین حدس می‌زنند دلیل کوچک شدن اندازه ماهیها در آب‌های گرم آن است که در درجه حرارات بالاتر ماهیها زودتر رشد می‌کنند و بالغ می‌شوند و پس از آن که به سرعت به سن بلوغ رسیدند، دیگر به رشد خود ادامه نمی‌دهند.
طبق آن‌چه که توسط دانشگاه آبردین منتشر شده است، اکثر انواع ماهیها در یک بازه زمانی سی ساله به طور هم‌زمان و به میزان محسوسی کوچکتر شده‌اند. آن‌چه نتایج این تحقیق را جالب توجه‌تر می‌کند این است که ماهیان مورد بررسی به گونه‌های مختلف تعلق داشته که هر کدام رژیم غذایی متفاوت از دیگری دارند و در عمق‌های مختلف دریا زندگی می‌کنند و طول عمر آن‌ها نیز با هم فرق دارد. بنابراین باید یک عامل مشترک باعث کوچکتر شدن تمام این ماهیهای گوناگون شده باشد. مهم‌ترین عامل مشترک که زندگی همه آبزیان را تحت تاثیر قرار داده همان بالا رفتن درجه حرارات دریاهای کره زمین است. نمودارهای این تحقیق نشان می‌هد دقیقا همان زمانی که بیشترین کاهش اندازه در ماهیها مشاهده شده، دمای آب در دریای شمال نیز به بالاترین حد خود رسیده است.
نتایج این تحقیق به تازگی در مجله علمی «تغییرات جهانی بیولوژی» منتشر شده است. محققان دانشگاه آبردین امیدوارند این پژوهش زمینه مطالعات بیشتر بر تاثیر تغییرات آب و هوایی روی ماهیها را فراهم کند. ماهی و آبزیان دریایی جزو منابع اصلی غذایی در بسیاری از نقاط جهان به شمار می‌آیند.
نگرانی‌های موجود آن است که افزایش دمای آب دریای شمال هنوز چندان قابل ملاحظه نیست، اما با همین ۲ درجه سانتیگراد گرمتر شدن هم ابعاد ماهیها به طور بسیار محسوسی کوچکتر شده است. با ادامه روند گرم شدن آب و هوای زمین مشخص نیست چه عواقب دیگری در انتظار ساکنان دریاها خواهد بود. نتایج تحقیقات در «دریای شمال» زنگ خطر را برای سایر مناطق کره زمین نیز به صدا درآورده است.
در ماه سپتامبر ۲۰۱۳، «هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی» گزارشی در خصوص نقش انسان در مورد گرم شدن آب و هوای زمین منتشر کرد. نتایج این تحقیق برپایه بسیاری از مشاهدات ثبت شده از دهه ۱۹۵۰ تاکنون تغییراتی جدی را در کره زمین نشان می دهد؛ تغییراتی که برخی از آن‌ها حتا در طول هزاره‌های گذشته نیز بی‌سابقه بوده است. این گزارش می‌گوید که جو زمین و اقیانوس‌ها گرمتر شده‌اند، میزان یخ و برف در کره زمین کاهش یافته، سطح آب دریاها بالاتر آمده‌اند و میزان گازهای گلخانه‌ای به طور باورنکردنی زیادتر شده است. دمای زمین در سه دهه گذشته از دهه‌های مشابه در قرن نوزدهم بسیار گرمتر بوده است، به طوری که گرمای هوا در نیمکره شمالی در طول ۱۴۰۰ سال گذشته به بیشترین میزان خود رسیده است. همچنین میزان بالا آمدن سطح آب دریاها از نیمه سده نوزدهم تاکنون، در دوهزار سال گذشته بی‌سابقه بوده است. دانشمندان انسان را در دجه اول مسئول گرم شدن آب و هوای زمین می‌دانند.
در همین زمینه:
انسان مسئول تغییر آب و هوای زمین