علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی، ضمن بازدید از نمایشگاهی با موضوع تالاب‌های در معرض خطر ایران گفت فاجعه دریاچه ارومیه بر اثر مدیریت ناصحیح منابع آبی به وجود آمده است. لاریجانی تاکید کرد نگاه به مساله محیط زیست باید تغییر کند و نباید به محیط زیست به عنوان موضوعی فرعی و تفننی نگریسته شود.
این نمایشگاه توسط تشکل زیست محیطی «انجمن دنیای سالم» و با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست ایران به مدت یک هفته در ساختمان مجلس شورای اسلامی برپا خواهد بود. برگزاری این نمایشگاه به مناسبت روز جهانی تالابها، برابر با دوم فوریه یا سیزدهم بهمن، بوده و در آن تصاویری از تالاب‌های آسیب دیده ایران به نمایش گذاشته شده است.
علی لاریجانی این نمایشگاه را فرصتی برای آشنایی و اطلاع نمایندگان از وضعیت تالابها و محیط زیست ایران دانست و گفت بهره‌برداری نامناسب به همراه وضعیت اقلیمی مسبب فاجعه در تالاب‌های ایران است. او همچنین از همکاری مجلس با کارگروه نجات دریاچه ارومیه خبرداد و گفت تاکنون جلسات متعددی با وزرای مربوطه برگزار شده و نمایندگان مجلس پیشنهادات خود را مطرح کرده‌‌اند. لاریجانی همچنین بر نقش مردم در رفع مشکلات محیط زیست با توجه به محدودیت های سازمان حفاظت محیط زیست تاکید و به ظرفیت بالای نهادهای مدنی در این موضوع اشاره کرد. او خواستار واگذاری مسئولیت بیشتر به سازمان های مردم نهاد و فراهم کردن بستر لازم برای فعالیت آنها شد.
اتحادیه سازمان‌های غیردولتی برای نجات تالابها
احمدعلی کیخا، معاون سازمان حفاظت محیط زیست، نیز که در بازدید از این نمایشگاه شرکت کرده بود گفت اطلاع نمایندگان از وضعیت محیط زیست و تالاب های کشور و چالش‌ها و آسیب‌های این حوزه می تواند منجر به اتخاذ تصمیمات و تصویب قوانین بهتر و موثرتر در این حوزه شود. او همچنین تصویب حضور یک سازمان مردم نهاد یا ان.جی.او در کارگروه هر تالاب را یکی از اقدامات مهم به منظور افزایش سطح مشارکت مردم و نهادهای مردمی در حوزه محیط زیست دانست و افزود: بدین ترتیب اتحادیه سراسری از ان.جی.او ها در ایران تشکیل خواهد شد که به طور فعال در زمینه حفاظت از تالابها فعالیت خواهد کرد.
بودجه سال ۹۳ و محیط زیست
هم‌زمان بودن برپایی این نمایشگاه با تصویب بودجه سال ۱۳۹۳ نیز توانست زنگ هشدار را برای نمایندگان مجلس به صدا درآورد. رییس مجلس ایران به هنگام بازدید از این نمایشگاه گفت نمایندگان تلاش خواهند کرد بودجه سال ۹۳ را با نگاهی ویژه به مسائل محیط زیست تصویب کنند و در همین راستا طرحی برای اخذ عوارض از کارخانه‌ها و پالایشگاه‌های آلاینده و صرف این عوارض برای حفظ محیط زیست به تصویب رسیده و به زودی در صحن علنی مجلس مطرح میشود. لاریجانی از افزایش ۱۰۰۰ ریالی قیمت هر لیتر بنزین در شهرهایی با جمعیت بالای یک میلیون نفر خبر داد و آن را از دیگر اقدامات درآمد- هزینه‌ای برای رفع معضلات محیط‌زیست دانست و ابراز امیدواری کرد که تصمیمات بودجه‌ای امسال، کمک بزرگی برای رفع چالش‌های محیط‌زیست ایران باشد. به گفته لاریجانی پیشنهاد تشکیل کمیته‌ای با حضور نمایندگان و با اختیارات لازم برای رفع مشکل آلودگی هوا نیز از دیگر اقدامات تعاملی مجلس اعلام است. به گفته رییس مجلس، قرار بود طرح هوای پاک هم در صحن علنی مجلس به تصویب برسد، اما خود دولت به دلیل آن‌که می‌خواست لایحه جدیدی به آن اضافه کند خواستار بازگشت طرح به کمیسیون محیط زیست مجلس شد.
کمک وزارت نفت به محیط زیست
از سوی دیگر و با تصویب نمایندگان مجلس، وزارت نفت مجاز به صرف بخشی از منابع اعتباری خود در طرح‌های محیط زیستی شد. خبرگزاری خانه ملت ایران با مخابره این خبر افزود نمایندگان در نشست علنی عصر روز سه شنبه ۱۵ بهمن ماه، و در جریان بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال ۱۳۹۳ کل کشور با ۱۳۴ رای موافق، با تنفیذ بند ۱۵-۳ بودجه سال ۹۲ کل کشور به لایحه بودجه سال ۹۳ موافقت کردند. براساس این بند الحاقی به بودجه سال ۹۳ کل کشور، به وزارت نفت اجازه داده می شود از طریق شرکت‌های دولتی تابع ذی‌ربط درآمد حاصل از مزایده فروش گازهای تولیدی همراه نفت از کلیه میادین نفتی ایران که در حال حاضر سوزانده میشود، برمبنای قیمت پایه یک سوم گاز طبیعی تسویه شده تحویلی به صنایع را صرف طرح‌های حفاظت محیط زیست در وزارت نفت و شرکت‌های تابعه کند.
روز جهانی تالابها
برگزارکنندگان نمایشگاه عکس آسیب های تالابی در مجلس، معتقدند این گالری عکس می تواند تاثیری مثبت بر نگاه نمایندگان به موضوع محیط زیست و اهمیت آن در زندگی مردم به ویژه مردم جوامع محلی داشته باشد. از این رو آن را هم‌زمان با روز جهانی تالابها برگزار کرده‌‌اند. دوم فوریه یا سیزدهم بهمن ماه به مناسبت تصویب پیمان جهانی رامسر در خصوص حفاظت از تالاب‌های جهان به عنوان روز جهانی تالابها نام‌گذاری شده است. در چنین روزی در سال ۱۹۷۱ میلادی برابر با ۱۳۴۹ خورشیدی نمایندگان کشورهای مختلف در پایان کنفرانسی که به ابتکار ایران در شهر رامسر برگزار شده بود پیمانی را تصویب کردند که هدف از آن مشارکت کشورهای دنیا در حفظ و استفاده متناسب از این زیستگاه‌های آبی است. با این‌حال اکنون وضعیت بسیاری از تالاب‌های ایران بحرانی است. شش تالاب جهانی ایران در فهرست قرمز تالاب‌های در معرض نابودی قرار دارند.
با سلام
ظاهراً اقای لاریجانی هم مساله مدیریت آب را به عنوان موضوع مهم در منطقه یاد آور شده اند. این جای خوشحالی است. اما اینکه واقعاً “مدیریت صحیح آب” چیست جای بسی تامل دارد. اگر مدیریت آب آنطور که دست اندرکاران آنرا تعریف میکنند باشد و راه حل هم راه حل های تا کنون ارایه شده باشد پس راه حل این میشود که سد هارا خراب کنیم و یا آبهای دخیره شده پشت سد هارا روانه گودالهای پایین دست کنیم تا به امید خدا مساله حل شود.
این روش برخورد با مساله و عملی کردن روش های ارایه شده بی شک یک مشکل بزرگتر را به وجود می آورد که مشکل اولی پیش آن مثل آب خورد ن است.
بنده تصور میکنم که سد سازی های اخیر چه با برنامه بوده باشد و چه بدون مطالعه نتیجه آنها به طور کلی خوب از آب در آمده است و کمبود آب به بهترین وجهی مدیریت شده است. در این سالهای کم بارانی و خشکسالی آب کمی که پشت دیوار این سد ها ذخیره شده اولاً توانسته نیازهای روزانه جمعیت فزاینده ایرانزمین را تامین کند. دوم اینکه آب های ذخیره شده توانسته سیستم تولید برق کشور را خود کفا و فرا خودکفا کند به طوریکه ایران هم اکنون به کشورهای همسایه برق صادر میکند. و سوم اینکه مقادیر زیادی آب برای تولید محصولات کشاورزی هم وجود داشته است. و چهارم اینکه آن تالابهایی که خشک شده اند در واقع خشک نشده اند بلکه در مقیاس کوچکتری و در نزدیکی همان تالاب های قدیمی اما این باربه پشت دیوار سدها در مقیاس کوچکتری منتقل شده اند. به این ترتیب پرندگان مهاجر به جای تالاب های پر نمک از این آبها استفاده کرده و میکنند.
حال بیاییم و آب این سد ها را به گودالهای نمک مثل ارومیه بریزیم ببینیم چه میشود::
1. میزان تولید برق کشور کاش می یابد و خاموشی های اول انقلاب با شدت و حدت بیشتری بر میگردند.
2. آب شرب و کشاورزی ذخیره شده به شورابه های پایین دست وارد و آلوده به نمک و آلاینده های دیگرمیشوند و قابل استفاده نیستنخواهند بود.
4. آب پخش شده در تالابها در مقیاس وسیع تری در گودالهای نمک با سرعت بیشتری بخار و ناپدید میشود
5. تالاب های عزیز مان خشک و پرنده های مهاجر به جای دیگر مهاجرت میکنند.
6. چون سد ها هم خالی هستند این پردنگان بایستی به جاهای دیگر بروند و دیگر تالابی هم وجود نخواهد داشت.
7. میزان بارندگی از اینهم که هست کمتر میشود و انوقت کشور ایران به بیغوله بی آب و علفی تبدیل میشود کما اینکه سیستان و بلوچستان هم اکنون دارد خالی از سکنه میشود.
پس میبینیم که راه حل های تفننی ارایه شده برای حفظ و حراست از محیط زیست نه تنها کمکی به استمرار آن نمیکند بلکه آنرا از بیخ ساقط خواهد کرد! آری ممکن است بشود یک یا چند کنفرانس علمی برگزار کرد و در باره ان صحبت کرد اما در عمل نتیجه معلوم است
بارها و بارها گوشزد کرده ام که ایران در حال حاضر با دو مشکل اصلی رویرو است یکی مشکل محیط زیست و دیگری هم چالش های اجتماعی
حل مشکل محیط زیست دراز مدت و درگرو نمک زدایی فلات ایران است
حل شکل اجتماعی هم ایجاد یک محیط آزاد بدون داروغه بازی های حکومت است
با احترام
ابراهیمیان
بهمن ماه 1392
دکتر ابراهیمیان / 05 February 2014
لاریجانی: محیط زیست نباید فرعی و تفننی باشد!
شهروند درجه سه : ببینید عزا چه عزایی است که شمر هم گریه می کند!
شهروند درجه سه / 06 February 2014