در سی و دومین جشنواره فیلم فجر فیلمهای «خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری و «پاداش» به کارگردانی کمال تبریزی همچنان در محاق قرار دارند. فیلمهای ناتمامی، از جمله «اشباح» از داریوش مهرجویی و فیلمی از مسعود دهنمکی درباره ناآرامی در دانشگاهها و اعتراضات دانشجویان به دفتر جشنواره ارسال شده و چند کارگردان مطرح مانند رخشان بنیاعتماد، مسعود کیمیایی و ابراهیم حاتمیکیا هم با هم رقابت میکنند.
توقیفیها
در آستانه برگزاری سی و دومین جشنواره فیلم فجر در ایران، معلوم نیست که «خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری موفق به دریافت پروانه نمایش بشود.
کیانوش عیاری در دوم دی ماه سال جاری با حجتالله ایوبی، ریاست سازمان سینمایی وزارت ارشاد درباره نمایش فیلم «خانه پدری» در جشنواره فیلم فجر دیدار و گفتو گو کرد. اما با اینحال خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گزارش داد که این فیلم همچنان در محاق قرار دارد و احتمال میرود که در جشنواره فیلم فجر به نمایش درنیاید.
مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت دهم نمایش فیلم سینمایی «خانه پدری»، ساخته کیانوش عیاری در ایران را مشروط به انجام پارهای اصلاحات اعلام کرده بودند اما عیاری با انجام این اصلاحات مخالفت کرده است.
کیانوش عیاری، کارگردان فیلم «خانه پدری» گفته بود: «اکران فیلم “خانه پدری” در ایران به شرط انجام پارهای اصلاحات انجام خواهد شد در حالی که این اصلاحات ویرانگر هستند و با اعمال آنها هستی فیلم زیر سئوال میرود.»
«خانه پدری» بهعنوان یکی از ١٨ فیلم بخش جنبی افقها در شصتونهمین دوره جشنواره فیلم ونیز به نمایش گذاشته شد و مدیر جشنواره فیلم ونیز آن را کشف سال جشنواره معرفی کرده بود.
«خانه پدری» سرنوشت یک خانواده را در طول شش دهه روایت میکند: این خانواده تحت تأثیر یک قتل ناموسی در سال ۱۹۲۶ (۱۳۰۵) اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی قرار میگیرد و جسد دختر در زیرزمین خانه دفن میشود.
با پیش رفتن فیلم، سرنوشت پدر خانواده، پسر او و خانواده آنها را طی شش دهه بعدی میبینیم، در حالیکه همه چیز در همین خانه میگذرد و بچههای کوچک در هر فصل فیلم، شخصیتهای بالغ فصل بعدی هستند و سایه این جنایت بر زندگی همه آنها سایه انداخته است.
«پاداش» ساخته کمال تبریزی هم از فیلمهای توقیفشدهای است که ممکن است در جشنواره فیلم فجر به نمایش درنیاید.
وزیر ارشاد در دولت دهم در دیماه سال ۸۸ رسماً اعلام کرد که «پاداش» توقیف شده است و درباره این فیلم گفته بود: «فیلمهایی که با خط قرمز و معیارهای اسلامی و ایرانی همخوانی ندارند، قابلیت نمایش ندارند و بنابراین توقیف میشوند.»
کمال تبریزی که فیلمهایی در ژانر کمدی میسازد و «مارمولک» او با بازی پرویز پرستویی بسیار پربازتاب و پربیننده بود، در «پاداش» روایت متفاوتی از حج بهدست میدهد. در این فیلم یکی از مدیران تازهبهدوران رسیده دولتی به سفر حج میرود و امیدوار است که با او به گونهای متفاوت رفتار کنند، اما انتظاراتش برآورده نمیشود.
سیدعلیرضا سجادپور در زمانی که مسئولیت اداره نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی را بر عهده داشت، درباره این فیلم گفته بود که راهی برای اصلاحش نیست و بخشهایی از آن نیاز به فیلمبرداری مجدد دارد. در «پاداش» حسن معجونی، آتیلا پسیانی، صابر ابر، بهمن زرینپور، آشا محرابی، رضا بهبودی، روحالله حقگوی لسان، اصغر نقیزاده، بهنام وطن و مرحوم احمد آقالو بازی میکنند.
کارگردانان مطرح؛ جشنوارهای متفاوت؟
در این میان نام برخی از فیلمهای شرکت داده شده در بخش اصلی جشنواره فیلم فجر هم اعلام شده است. فیلمهایی از کارگردانان مطرح سینمای ایران در این فهرست دیده میشود:
«قصهها» ساخته رخشان بنی اعتماد، «متروپل» از مسعود کیمیایی، «گنجشکک اشی مشی» به کارگردانی وحید نیکخواهآزاد، مسعود کرامتی و غلامرضا رمضانی، «تمشک» از سامان سالور، «چ» ساخته ابراهیم حاتمیکیا و «رستاخیز» به کارگردانی احمدرضا درویش از فیلمهایی هستند که در بخش سودای سیمرغ پذیرفته شدهاند.
«زندگی جای دیگری است» ساخته منوچهر هادی، «مهمان داریم» از محمدمهدی عسگرپور و «همه چیز برای فروش» به کارگردانی امیرحسین ثقفی و همچنین «خط ویژه» از مصطفی کیایی از دیگر فیلمهای این بخش است.
ناتمامماندهها و قانونگریزی در جشنواره فجر
مدیریت سی و دومین جشنواره فجر هم مثل هر جشنواره سینمایی دیگری برای ارائه فیلمها به دفتر جشنواره محدودیت زمانی قائل شده است. با اینحال برخی از فیلمسازان به دلیل آماده نبودن فیلمشان روشهایی برای عبور از این محدودیتها یافتهاند و نسخهای نیمهکاره از فیلمشان را به دفتر جشنواره ارائه کردهاند.
«اشباح» به کارگردانی داریوش مهرجویی یکی از فیلمهایی است که نسخه نیمهکاره آن به دست هیئت انتخاب رسیده است.
در تازهترین ساخته مهرجویی مهتاب کرامتی، همایون ارشادی، حسن معجونی، مهدی سلطانی، ملیکا شریفینیا و احمد یاوریشاد بازی میکنند.
این فیلم داستان تیمسار سلیمانی و اختلاف او با همسرش و روابط خانوادگیاش است. در خانواده او روابط انسانی مضمحل شده و انسانها در لاک خودشان فرومیروند.
«معراجیها» به کارگردانی مسعود دهنمکی یکی دیگر از فیلمهای نیمهکاره جشنواره فیلم فجر است. نسخهای از این فیلم به دفتر جشنواره ارسال شده و در همان حال فیلمبرداری از صحنههای این فیلم در شهرک سینمایی دفاع مقدس ادامه دارد. در خلاصه داستان «معراجیها» آمده است: قرار است تعدادی از شهدای گمنام تفحص شده در یکی از دانشگاهها دفن شوند اما گروهی از دانشجویان با تحریک استاد گنجی اقدام به آشوب و جنجال در دانشگاه میکنند.
در این فیلم بیش از ۴۰ بازیگر حضور دارند.
علاوه بر «معراجیها» و «اشباح» تعدادی دیگر از فیلمها که هنوز در مرحله فیلمبرداریاند نسخههای اولیه به جشنواره ارائه کردهاند. تعدادی از فیلمها که به تازگی مرحله فیلمبرداری را به پایان رساندهاند نسخه راف کات به دبیرخانه جشنواره تحویل دادهاند.