به‌گفته دانشمندان سازمان فضایی و همچنین سازمان ملی علوم جوی و اقیانوسی ایالات متحده، هوای نسبتاً گرم‌تر نواحی پرارتفاع جو زمین طی ماه‌های سپتامبر و اکتبر سال میلادی جاری، کمک کرده تا حفره‌ای که انسان در لایه ازون سیاره‌مان و بر فراز جنوبگان پدید آورده، کمی کوچک‌تر شود.
حفره ازون، ناحیه‌ای‌ست از جو زمین با غلظت نسبتاً پایین ازون، که معمولاً حوالی این وقت از سال ابعادش به حداکثر می‌رسد. طبق اعلام سازمان فضایی ایالات متحده (ناسا)، وسعت این حفره در این فصل، به بالغ بر ۲۱ میلیون کیلومتر مربع می‌رسد، که این مقدار حدود ۶ درصد از مساحت متوسط حفره در سال ۱۹۹۰ کوچک‌تر است.
نگرانی‌های ناشی از وجود چنین حفره‌ای بدین‌واسطه است که لایه پرارتفاع ازون، سطح سیاره‌مان را از تیررس امواج مضر فرابنفش خورشیدی مصون می‌دارد. به‌گفته پل نیومن، دانشمند ارشد علوم جوی ناسا، دلیل اصلی تحولات امسال را هم بایستی به اقلیم موضعی منطقه نسبت داد. دمای لایه فوقانی‌تری که بر فراز ازون واقع شده، امسال بر فراز جنوبی‌ترین نقطه زمین حدود ۲ درجه بیشتر از مقدار متوسط سال بود، که همین منجر به افت آهنگ تشکیل ابرهای استراتوسفری شده است. در واقع در میان همین‌گونه ابرهاست که مولکول‌های کلر و برم ناشی از مصنوعات انسانی، گاز ازون را تجزیه می‌کنند. نیومن این وضعیت را چنین تشریح می‌کند: «مثل تماشای پک‌من می‌ماند که مشغول بیسکوییت خوردن است؛ فقط به جای بیسکوییت، ازون می‌خورد. اتم‌های کلر هم که نقش پک‌من را بازی می‌کنند».
با گذشت حدود نه ماه از سال میلادی جاری، و با تجربه دمایی معادل ۲۲ / ۱ درجه بیشتر از مقدار متوسط، زمین ششمین سال گرم خودش را به نظاره نشست. هوای نسبتاً گرم‌تر نواحی پرارتفاع جو زمین طی ماه‌های سپتامبر و اکتبر سال میلادی جاری، کمک کرده تا حفره‌ای که انسان در لایه ازون سیاره‌مان و بر فراز جنوبگان پدید آورده، کمی کوچک‌تر شود.
چهارشنبه پیش بود که جیمز باتلر، مدیر بخش دیده‌بان جهانی آزمایشگاه تحقیقات زمین سازمان ملی علوم جوی و اقیانوسی ایالات متحده اعلام کرد که نمودارها «نشان از خبرهای خوبی می‌دهند». او در این‌باره گفت: «اوضاع [ازون] بدتر نمی‌شود؛ همین نشانه خوبی‌ست». در واقع به‌گفته وی، وخامت فزاینده اوضاع ازون، از اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی دیگر متوقف شد؛ منتها «ما هنوز نمی‌توانیم اسمش را» احیا [ی حفره ازون] بگذاریم. ضمناً او و نیومن، هر دو تصریح کرده‌اند هنوز نتوانسته‌اند هیچ‌گونه رابطه قانع‌کننده‌ای را بین حفره ازون و گرمایش مصنوع زمین بیابند.
همچنان که لایه‌های پر ارتفاع هوا، طی ماه جاری مساحت حفره را در همین حد نگه داشته‌اند، سطح نیمکره جنوبی زمین هم به نسبتْ گرم‌تر از گذشته بوده، به‌طوریکه رتبه دوم گرم‌ترین دمای متوسط ماه سپتامبر این نیمکره را از سال ۱۸۸۰ میلادی به خود اختصاص داد. اگر کل زمین را مدنظر بگیریم هم دمای متوسط ماه گذشته، همچون سال ۲۰۰۳، با ۱۵ / ۱ درجه بیشتر از میانگین قرن بیستم، رتبه چهارم گرم‌ترین ماه‌های زمین از سال ۱۸۸۰ را به نام خود زد. در واقع این ماه، سی و چهارمین ماه متوالی‌ای بوده که دمایش از دمای متوسط قرن بیستم زمین بیشتر شد.
در مجموع با گذشت حدود نه ماه از سال میلادی جاری، و با تجربه دمایی معادل ۲۲ / ۱ درجه بیشتر از مقدار متوسط، زمین ششمین سال گرم خودش را به نظاره نشست.
منبع: TIME
توضیح تصویر:
۱- غلظت نسبی گاز ازون طی ماه اکتبر سال میلادی جاری. حفره مزبور، با رنگ آبی سیر مشخص است / منبع: سازمان فضایی اروپا.