افراد فاقد شناسنامه در ایران به ویژه در استان سیستان و بلوچستان سالهاست که با محدودیتها و سختیهای بسیاری مواجه هستند؛ از منع خدمات اجتماعی تا سایر مواردی که یک فرد در جامعه از بدو تولد به آن نیازمند است. اکنون «ابطال شناسنامه» نیز از دیگر موضوعاتی است که منابع حقوق بشری بلوچ آن را گزارش کردهاند. بنا بر گزارش، «کمپین فعالین بلوچ»، که به صورت ویژه موارد نقض حقوق بشر در سیستان و بلوچستان را رصد میکند، شناسنامههای پنج فرزند از یک خانواده بلوچ از سوی اداره ثبت احوال شهرستان راسک منع خدمات شده که مشکلات عدیدهای برای این خانواده به وجود آورده است. اسامی این خانواده بلوچ، مصطفی مبارکی نیا، محمد مبارکی نیا، مهتاب مبارکی نیا، حمود مبارکی نیا، مهنا مبارکی نیا عنوان شده است. در همین ارتباط یک منبع آگاه، به کمپین گفته است مدت سه سال است که شناسنامههای پنج فرزند این خانواده در راسک توسط ثبت احوال باطل شده است: «یکی از فرزندان این خانواده سال دیگر کنکور دارد و مشکلات زیادی برایشان به وجود آمده است. فرزندان دیگر این خانواده نیز برای ادامه تحصیل دچار مشکل شدهاند.» بر بنیاد این گزارش، ثبت احوال علت ابطال شناسنامه فرزندان را «مشکوک بودن شناسنامه پدر» دانسته است. به نوشته این کمپین، این خانواده تاکنون به هر ادارهای که مراجعه کردهاند، مسئولان جوابگو نبودهاند و همچنین به آنها گفته شده بار دیگر برای شناسنامه فرزندان خود اقدام کنند. از افراد فاقد شناسنامه در سیستان و بلوچستان آمار دقیقی در دست نیست، اما این افراد بهدلیل نداشتن شناسنامه از حداقل حقوق اجتماعی و حق آموزش و تحصیل و دسترسی به امکانات آموزشی و شغلی بیبهرهاند.
18 May 2023