بایگانی بخش تاریخ و یاد



وبینار: فلات‌‌ها و فکرها: تاریخ کوچک مسائل در قرن ایرانی – با امید مهرگان

این وبینار به تاریخ مسأله‌هایی می‌پردازد که در هر دوره‌ی خاص از صدر مشروطیت تا امروز در مرکز مباحثات فکری و نطق‌های سیاسی و چه بسا علاقه‌ی مردم در خیابان بوده است. با حضور امید مهرگان، پژوهشگر مستقل.

عدالت‌خواهی در حد دفاع از دشمن

۲۷ نوامبر ۲۰۲۰: ۲۵۰ سال از حکم یک دادگاه به نفع سربازان بریتانیایی که آن روزها در سرزمین آمریکا منفورترین بودند می‌گذرد. حکمی که بدون شهامت اخلاقی، دفاعیه بی‌نقص و پایبندی بر...

روایت‌های از خاک برخاسته‌ی انقلاب – گفت‌وگو با لیلا فغفوری‌آذر و شاهین نصیری

«روایت‌های از خاک برخاسته‌ی انقلاب» سفری است به چهل سال قبل با تکیه بر گفت‌وگو با کنشگران و رهبران سیاسی ایران در نخستین سال‌های پس از انقلاب. لیلا فغفوری‌ آذر و شاهین نصیری گردآوری و...

«توده‌ای‌های کانون نویسندگان» چه می‌گفتند و چه می‌خواستند؟

جلال سرفراز- روی سخنم با مسعود نقره‌کار است. دوست قدیم و ندیم، که حالا در جایگاه دانای کل می‌کوشد تا تاریخ کانون نویسندگان ایران را تمام و کمال بازگو شود.

“کودتای ۵۳” – بررسی و نقد فیلم تازه‌ای درباره کودتای ۲۸ مرداد

سیاوش رنجبر دائمی − "کودتای ۵۳" نام یک فیلم مستند است که به کودتای مرداد ۱۳۳۲ با دخالت آمریکا و بریتانیا علیه محمد مصدق، نخست‌وزیر وقت ایران می‌پردازد. معرفی و نقد

تصحیح تاریخ دستگیری میرزا آقاخان کرمانی و شیخ احمد روحی

مهدی گنجوی - تاریخ دستگیری و آغاز تبعید میرزا آقاخان کرمانی و شیخ احمد روحی در عثمانی در منابع متعدد تاریخی دی ۱۲۷۳/ژانویه ۱۸۹۵) ذکر شده. اما این تاریخ دقیق نیست.

بدرالزمان قریب، مرجع شناخت زبان سُغدی

یک زبان در حال انقراض و یک پژوهشگر ممتاز. دانشمندان اروپایی به آثار قریب درباره زبان سغدی استناد می‌کنند. او جزو چهره‌های ماندگار ایران است.

میدان انقلاب تهران: قلبی که هنوز می‌تپد

رها رستمی – میدان انقلاب تهران، میدان خاطره‌هاست. این میدان فشرده تاریخ ایران معاصر است. نمادها عوض می‌شوند، میدان و اطرافش صحنه بحث و تظاهرات می‌شود، و نیز دستگیری و سرکوب. میدان همچنان مقاومت می‌کند.

به‌آذين: طرحی مينياتوری از سرگذشت جنبش روشنفکری ایران

کانون نویسندگان ایران متحول شده. مسعود نقره‌کار با اشاره به جناح‌بندی‌ها در کانون در سال‌های اول انقلاب ابعاد این تحول را نشان می‌دهد.

تاریخ فراموش شده ناسیونالیسم ایرانی

مهتاب دیوسالار − گفت‌وگو با افشین مرعشی، استاد تاریخ در دانشگاه اوکلاهما، در باره کتاب جدید او «تبعید و ملت: جامعه پارسی هند و ساخت ایران مدرن»

خودِ همین رضا قطبى کمونیست بود دیگه!

دو تکه دیگر از گفته‌های شعبان جعفری در مصاحبه با هما سرشار به گزینش رضا علامه‌زاده برای نشان دادن یکی از شخصیت‌های کودتایی که می‌خواهند آن را «قیام ملی» جلوه دهند.

ماجرای اخراج به‌آذین از کانون نویسندگان چه بود؟

در گفت‌وگو با مسعود نقره‌کار، نویسنده و پژوهشگر ساکن آمریکا، تلاش کرده‌ایم به جنبه‌هایی از زندگی محمود اعتمادزاده با تخلص «به‌آذین» از چهره‌های مطرح تاریخ ادبیات معاصر ایران بپردازیم.

فریدون فرخزاد از زبان شعبان جعفرى

رضا علامه‌زاده - یکى از غریب‌ترین و بحث‌انگیزترین بازیگران تاریخ معاصر کشورمان مقابل میکروفن هما سرشار خاطراتی هم از فریدون فرخزاد نقل می‌کند.

خمینیسم چه بود؟ – گفت‌وگو با مترجم کتاب «خمینیسم»

خمینیسم چیست؟ کسری امیرشاهی، مترجم کتاب "خمینیسم" اثر یرواند آبراهامیان، در گفت‌و‌گو با زمانه به مرور انتقادی این کتاب و نکته‌های اصلی آن درباره نخستین رهبر جمهوری اسلامی می‌پردازد.

تن تن و گالری خیانتکاران

به مناسبت تولد ژرژ پراسپر رمی (هرژه) نگاهی داریم به تاریکترین فصل زندگی او: زمانی که از قضا بهترین نمونه‌های داستان تن‌تن هم محصول همان دوران است.

همچنان که می‌میرم

عبدی کلانتری- یکی از مهمترین ویژگی‌های آثار نجف دریابندری غنی کردن و پروراندن جنبه‌های مختلف یک زبان «ضد ادبی» است. سادگی و طبیعی بودن این زبان فریبنده است.

چند تکه در یادِ نجف دریابندری، فرزند خلف دریا

فرزندِ ناخدا خلف ظلم‌آبادی و مریم که در آبادان پرورش یافته بود از نوجوانی با زبان انگلیسی آشنا شد. او اثر را از نو به فارسی تألیف می‌کرد. یک پدیده تکرارنشدنی.