سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بامداد یکشنبه ۲۶ فروردین به وقت تهران با بیش از ۳۰۰ پهپاد، موشک کروز و موشک بالستیک به اسرائیل حمله کرد. بنا به گزارش‌ها بخش اعظم این موشک‌ها و پهپادها از قلمروی ایران و بقیه از عراق، جنوب لبنان، سوریه و یمن به سمت اسرائیل شلیک شدند. سپاه در نخستین بیانیه پس از انتشار این خبر نوشت که این اقدام آنها در پاسخ به حمله اسرائیل به سرکنسولگری ایران در دمشق و زیر نظر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی و با همکاری ارتش جمهوری اسلامی و پشتیبانی وزارت دفاع رخ داده است. ارتش اسرائیل اعلام کرد که شمار قابل توجهی از این موشک‌ها و پهپادها را ردگیری و منهدم کرده است. ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، فرانسه و اردن هم به اسرائیل در این راه کمک کردند.
به گفته اسرائیلی‌ها، حمله‌ی ایران خسارت اندکی در یک پایگاه نظامی بر جای گذاشت و یک دختر هفت ساله از روستایی بدوی را هم بشدت مجروح کرد. رسانه‌های نزدیک به سپاه در داخل ایران می‌گویند حمله هوایی ایران صدمات بیشتری وارد کرده است. برای نمونه، باوجود ادعای رئیس ستادکل نیروهای مسلح ایران درباره «انهدام و از کار افتادن» پایگاه هوایی نواتیم و یک مرکز اطلاعاتی اسرائیل در جبل الشیخ، منابع اسرائیلی این ادعا را رد می‌کنند.
گزارش‌های خبری پیشین «زمانه» درباره حمله و واکنش‌ها به آن را در زیر بخوانید:
حمله ایران با ده‌ها موشک و پهپاد به اسرائیل: آخرین خبرها و واکنش‌های شب نخست
ایران اعلام کرد «عملیات از نظر ما خاتمه یافته است»؛ آخرین واکنش‌ها به حمله تلافی‌جویانه ایران به اسرائيل
کابینه جنگ اسرائیل برای دومین بار پس از حمله موشکی و پهپادی تهران به تلافی حمله اسرائیل به سرکنسولگری ایران در دمشق تشکیل جلسه داد اما درنهایت به نتیجه‌ای نرسید. رسانه‌های اسرائیلی گزارش می‌دهند که اعضای کابینه جنگ این کشور موافق پاسخ به حمله ایران هستند اما بر سر زمان‌بندی و مقیاس این پاسخ اختلاف دارند.
کابینه جنگ اسراییل در نخستین جلسه خود بلافاصله پس از حمله ایران به اسراییل به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، یوآف گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، و بنی گانتس، فرمانده ستاد کل فرماندهی و عملیات ارتش اسرائیل اجازه داد که در مورد نحوه واکنش به حمله ایران، تصمیم بگیرند.
پیتر لرنر سخنگوی ارتش اسرائیل، بامداد دوشنبه ۱۵ آوریل در تل‌آویو به خبرنگاران گفت که مقامات نظامی این کشور «گستره وسیعی از گزینه‌ها» را برای پاسخ به حمله شب ۱۳ آوریل ایران به اسرائیل آماده کرده‌اند. سخنگوی ارتش اسرائیل گفت پاسخ می‌تواند حمله نظامی باشد یا که نباشد: «سناریوهای مختلف زیادی بین این دو گزینه وجود دارد». دولت اسرائیل قرار است در روزهای آینده در مورد نحوه پاسخ گفتن به ایران تصمیم بگیرد. لرنر در پاسخ به سوالی درباره موفقیت رهگیری مشکل‌های شلیک شده از ایران با کمترین خسارت، گفت: «فقط به این دلیل که در رهگیری موفق بودیم، نباید کارهای ایران را دست‌کم بگیریم… ما نمی‌توانیم موضوع را ساده بگیریم.»
مقام‌های ارشد نظامی جمهوری اسلامی عملیات ایران علیه اسرائيل را خاتمه‌یافته اعلام کرده‌اند و آن را حق مشروع ایران طبق منشور سازمان ملل برای تلافی حمله دمشق خوانده‌اند و می‌گویند خواهان افزایش تنش نیستند اما به حمله احتمالی اسرائیل «شدیدتر» پاسخ خواهند داد.
شورای امنیت سازمان ملل متحد هم درباره این حمله جلسه برگزار کرد.
در جلسه شورای امنیت چه گذشت؟
شورای امنیت سازمان ملل به درخواست اسرائیل یکشنبه ۲۶ فروردین / ۱۴ آوریل جلسه اضطراری برگزار کرد. اعضای این شورا خواهان «خویشتن‌داری حداکثری» و تنش‌زدایی شدند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، در ابتدای این جلسه هشدار داد که «خاورمیانه بر فراز پرتگاه قرار دارد».
گوترش با انتقاد محکوم کردن «تشدید خطرناک تنش‌ها در پی حمله گسترده» ایران به اسرائیل، گفت که همه باید برای صلح در همه‌جا در این شرایط تلاش کنند؛ چه توقف جنگ و خشونت‌ها در غزه، چه در کرانه‌ی باختری، و چه در دریای سرخ.
دبیر کل سازمان ملل هم اقدام ایران در تلافی‌جویی با استفاده از قوه قهریه نظامی و حمله به سرزمینی دیگر، و هم اقدام اسرائیل در حمله به ساختمان دیپلماتیک تهران در سوریه را نقد کرد.
نماینده الجزایر خواهان جلوگیری سازمان ملل از ادامه یافتن «استاندارد دوگانه» شد و گفت که اتفاق‌های روز اخیر و دیگر موارد نباید توجیهی برای حمله‌های اسرائیل به باریکه تحت محاصره غزه قرار گیرد. او افزود که باید جلوی اشغالگری اسرائیل در تمام سرزمین‌های عربی را گرفت و به دنبال تشکیل واقعی دولت فلسطینی بود.
نماینده ایالات متحده آمریکا در شورای امنیت، هدف انتقادش را بیشتر به سمت ایران و روسیه و کمتر به سمت چین هدایت کرد. رابرت وود، نماینده جانشین ایالات متحده آمریکا در امور ویژه سیاسی در سازمان ملل متحد، در جریان نشست شورای امنیت، حمله ایران به اسرائیل را به تشدید تنش‌ها تهدیدات علیه صلح و امنیت بین‌المللی مرتبط دانست.
نماینده آمریکا به پهپادهای شاهد ایران اشاره کرد و گفت که این پهپادها در جنگ اوکراین از سوی روسیه استفاده می‌شوند. نماینده آمریکا با اشاره به شلیک بیش از ۳۰۰ پرتابه و بیش از ۱۰۰ فروند موشک بالستیک و کروز از سوی ایران گفت اقدام تهران نه تنها «خطری برای جمعیت غیرنظامی اسرائیل» بلکه «خطری برای جمعیت غیرنظامی اردن و عراق» بود. او گفت «نباید کارهای ایران بی پاسخ بماند».
نماینده آمریکا مجموعه‌ای از قطعنامه‌های شورای امنیت را برشمرد که به گفته‌ی او ایران نقض‌شان کرده است؛ از جمله باکمک‌های تسلیحاتی به حزب‌الله لبنان و حوثی‌های یمن و فروختن پهپادهای شاهد به روسیه. او ایران را ناقض قطعنامهٔ ۲۲۳۱ شورای امنیت در مورد فعالیت‌های هسته‌ای‌اش دانست.
نماینده آمریکا خواست شورای امنیت اطمینان حاصل کند که ایران به قطعنامه‌های این شورا وفادار می‌ماند و گفت در روزهای آینده آمریکا دنبال راه هایی در گفتوگو با متحدانش برای پاسخگویی به ایران است.
نماینده ژاپن از «نگرانی شدید» کشورش به دلیل حمله ایران به اسرائیل خبر داد و آن را «قویاً محکوم» کرد. نماینده ژاپن خواهان خویشتن‌داری طرفین و تنش‌زدایی شد و گفت که کشورش برای فراهم کردن زمینه تلاش‌های دیپلماتیک برای دستیابی به صلح آماده است.
نماینده فرانسه هم «حمله‌ی بی‌سابقه» ایران علیه اسرائیل را به شدت محکوم و آن را تهدیدی برای صلح و امنیت جهانی و منطقه دانست و گفت تهران از آستانه جدیدی در راستای بی‌ثبات‌سازی گذشته است. نماینده فرانسه گفت که دولتش با اسراییل اعلام همبستگی می‌کند و در عین حال خواستار خویشتن‌داری و تنش‌زدایی شد.
نماینده فرانسه گفت که باید به دنبال طرح صلح برای خاورمیانه بود و چهارچوب این طرح صلح را به سازمان ملل پیشتر ارائه داده است.
نماینده بریتانیا حمله ایران را به شدت محکوم کرد و آن را «منزجرکننده» خواند. او ایران را به «پاشیدن بذر هرج و مرج» در منطقه متهم کرد و گفت که لندن در حفاظت از امنیت اسرائیل و دیگر متحدان منطقه‌ای همچون اردن و مصر محکم خواهد بود. نماینده بریتانیا نیز خواهان «خویشتن‌داری حداکثری» شد.
بریتانیا بار دیگر خواهان آتش‌بس فوری در غزه و آزادی گروگان‌ها شد.
نماینده موزامبیک با اشاره به حمله اسرائیل به کنسول‌گری ایران در دمشق گفت که در زمان آن حمله، نسبت به عواقب اقدام اسرائیل هشدار داده بود. او افزود که موزامبیک خواهان توقف این گونه اقدامات خصمانه دوسویه است و از بازیگران منطقه‌ای خواست خویشتن‌داری کنند.
نماینده موزامبیک گفت که در این شرایط بسیار مهم است اسرائیل از منشور سازمان ملل تبعیت کند و خشونت را کنار بگذارد. او گفت که طرح دو دولتی و تشکیل دولت مستقل باید برای دستیابی به صلح به سرانجام برسد.
نماینده روسیه با انتقاد از شورای امنیت گفت که چرا به درخواست این کشور پس از حمله اسرائیل به سرکنسولگری ایران در دمشق، برای تشکیل جلسه و ارسال پیامی در راستای محکوم کردن بی‌چون‌و‌چرای اقدام اسرائیل پاسخی ندادند. نماینده روسیه با انتقاد از غرب گفت که نمایندگان این کشورها به پیشنهاد روسیه برای صدور قطعنامه‌ای برای محکومیت حمله به سرکنسولگری ایران در سوریه وقعی ننهاده اند و بی‌عملی آنها باعث شده که ایران به اسرائیل حمله کند و تنش‌ها این‌چنین افزایش یابد.
نماینده روسیه کشورهای غربی را متهم کرد که تنها به منافع خود اهمیت می‌دهند و نقض حقوق کشورهای دیگر برای آنها اهمیتی ندارد. او گفت که آنچه امروز غربی‌ها در محکومیت اقدام ایران انجام می‌دهند، نمونه‌ی بی‌شرمانه‌ای از «یک بام و دو هوا»بودن است.
نماینده روسیه گفت حمله ایران به اسرائیل در خلاء رخ نداد و گام‌هایی که ایران برداشت، واکنشی بود به «انفعال شرم‌آور سازمان ملل و حمله‌ی غیرقابل قبول اسرائیل به اماکن دیپلماتیک ایران». او افزود که نمایندگان کشورهای غربی شهامت این را نداشتند بگویند که خشونت‌های رخ‌داده در منطقه در واقع به خاطر عملیات نظامی اسرائیل و خشونت‌های این دولت در غزه و کرانه‌ی باختری است.
به گفته نماینده روسیه، هرچند شورای امنیت برای آتش‌بس فوری در غزه قطعنامه صادر کرده، اما ایالات متحده و اسرائیل به آن توجهی نمی‌کنند. او به ترور قاسم سلیمانی در عراق به دست آمریکا هم اشاره کرد و گفت که واشنگتن از آن عبرت نگرفت و حالا متحدان آمریکا در همسایگی ایران دست به اقدامات خطرناک می‌زنند.
روسیه خواهان حل شدن اختلاف‌های بازیگران منطقه‌ای از طریق دیپلماسی و تنش‌زدایی شد.
نماینده چین خواهان توقف جنگ غزه شد و با اشاره به حمله اسرائیل به سرکنسولگری ایران در دمشق، آن را نقض حاکمیت ایران و سوریه دانست و گفت ایران حمله به اسرائیل را تلافی این حمله دانسته و گفته موضوع به نظرش تمام‌شده است. او خواهان تنش‌زدایی شد و گفت برای رسیدن به صلح و آرامش پایدار، مسأله فلسطین باید حل شود و جنگ غزه پایان یابد.
نماینده اسرائیل پس از سخنرانی نمایندگان اعضای دائم و موقت شورای امنیت، گفت که ایران با بیش از ۱۷۰ پهپاد، ۱۲۰ موشک بالستیک و ۳۰ موشک کروز را با مجموعاً ۶۰ تن مواد منفجره از خاک ایران و لبنان و سوریه و عراق راهی خاک اسرائیل کرد. او گفت که اسرائیل بارها نسبت به «رژیم ملاها» در شورای امنیت هشدار داده و خواهان برخورد مستقیم شده اما نادیده گرفتن هشدارهای اسرائیل به حمله شب گذشته انجامیده است. او گفت حمله ایران نشان داد جمهوری اسلامی حتی برای اسلام هم اهمیتی قایل نیست، چرا که با حمله‌اش دختر مسلمانی هفت‌ساله را مجروح کرد و پرتابه‌هایش بر فراز مسجد الاقصی پرواز کردند.
نماینده اسرائیل گفت که جمهوری اسلامی فرقی با «رایش سوم» (حکومت آلمان نازی) و علی خامنه‌ای فرقی با آدولف هیتلر ندارند. او هشدار داد که ایران به سمت سلاح هسته‌ای می‌رود و گفت: «تصور کنید ایران با سلاح هسته‌ای به اسرائیل حمله می‌کرد». او خواهان اعمال تحریم‌های بیشتر علیه تهران و قرارگرفتن سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی شد و از امضاکنندگان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خواست مکانیسم ماشه را فعال کنند.
نماینده جمهوری اسلامی ایران بار دیگر تأکید کرد که حمله‌ی سپاه به اسرائیل در پاسخ به حمله‌ی اسرائیل به سرکنسولگری ایران در دمشق بود. او گفت که اقدام ایران متناسب و بر اساس بند ۵۱ منشور سازمان ملل بود، تنها هدف‌های نظامی داشت و برای تنش‌زدایی صورت گرفت.
نماینده جمهوری اسلامی گفت که ایران گروه نیابتی در منطقه ندارد و آنها گروه‌های مقاومت هستند و مستقل از ایران عمل می‌کنند و علیه اشغالگری می‌جنگند. او افزود که ایران به دنبال افزایش تنش در منطقه و جنگ‌افروزی نیست.
نماینده ایران گفت که تهران با خویشتن‌داری در برابر اقدامات آمریکا در ردگیری پرتابه‌هایش، تعهد خود را به صلح نشان داده است اما هشدار داد که اگر واشنگتن دست به اقدام نظامی علیه ایران بزند، تهران نیز پاسخ خواهد داد.
در پایان نیز نماینده سوریه گفت که حمایت ده‌ها ساله واشنگتن از اسرائیل باعث شده که اسرائیل با تصور مصونیت، دست به حمله به خاک سوریه بزند و به اشغالگری و جنایت علیه مردم فلسطین ادامه دهد. او از قدرت‌های غربی به خاطر حمایت از اسرائیل و ممانعت از اقدام بین‌المللی علیه این کشور انتقاد کرد.
بیشتر بخوانید: آنچه لازم است در مورد مکانیسم ماشه و روند بازگشت تحریم‌های ایران بدانید
آمریکا و دیگران خواهان تنش‌زدایی هستند
گزارش‌های حاکی از آن است که ایالات متحده در تلاش برای بازداشتن اسرائیل از حمله به ایران است.
خبرگزاری «رویترز» به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد که رئیس جمهوری این کشور به نخست‌وزیر اسرائیل در تماس تلفنی بامداد یکشنبه و پس از پایان نخستین کابینه جنگ اسرائیل گفته درباره ریسک‌های تلافی کردن حمله ایران «باید به‌دقت و به‌شکلی استراتژیک فکر کرد». به گفته این مقام ناشناس:
اسرائیلی‌ها به ما تصریح کردند که به دنبال افزایش قابل توجه تنش‌ها با ایران نیستند.
او افزوده: «هر پاسخی که اسرائیل بخواهد بدهد، ما بخشی از آن نخواهیم بود. این سیاست همیشگی ماست.»
پیش از این هم روزنامه‌ی آمریکایی نیویورک‌تایمز گزارش داد که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، پس از تماس تلفنی با جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، برنامه حمله تلافی‌جویانه به ایران در نخستین جلسه کابینه جنگ بلافاصله پس از حمله بامداد یکشنبه را لغو کرد.
دو مقام اسرائیلی به این روزنامه گفته‌اند که شماری از اعضای کابینه جنگ اسرائیل خواهان پاسخ نظامی به ایران بودند اما در پرتوی خسارت اندک حمله‌ی سپاه پاسداران به اسرائیل و مخالفت بایدن با حمله‌ی تلافی‌جویانه، این برنامه لغو شده است.
همزمان گروه هفت نیز حمله جمهوری اسلامی را محکوم کرد اما خواهان کاهش تنش‌ها شد.
رهبران گروه۷ روز یکشنبه ۲۶ فروردین به درخواست جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا یک اجلاس مجازی برگزار کردند تا حمله تلافی‌جویانه جمهوری اسلامی به اسرائیل را بررسی کنند. آنها ضمن محکوم کردن اقدام ایران گفتند برای جلوگیری از «افزایش کنترل‌ناپذیر تنش‌های منطقه‌ای» تلاش خواهند کرد.
ایتالیا که دبیر فعلی گروه۷ است، در بیانیه‌ای گفت:
ایران با این اقدام خود گامی دیگر برای بی‌ثباتی منطقه برداشت و خطر تشدید غیرقابل‌کنترل تنش در خاورمیانه را پیش کشید. باید از آن جلوگیری کنیم.
این اجلاس مجازی کمتر از یک ساعت طول کشید و رهبران گروه۷ خواستار خویشتن‌داری طرفین و همچنین خواستار تلاش برای «آتش‌بس فوری و پایدار در نوار غزه شدند». گروه۷ شامل آمریکا، کانادا، ایتالیا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، ژاپن است و نمایندگان اتحادیه اروپا نیز در این جلسه شرکت کردند.
در همین راستا عبدالله بن حسین (عبدالله دوم)، پادشاه اردن با جو بایدن تلفنی گفتوگو کرد. بنا به گزارش رسانه دولتی اردن، عبدالله دوم گفت که «هرگونه پاسخ بیشتر از سوی اسرائیل در پاسخ به حملات ایران، درگیری‌های منطقه را گسترش می‌دهد».
همزمان وزارت خارجه اردن به دنبال انتقادهای جمهوری اسلامی به این کشور برای رهگیری پرتابه‌های جمهوری اسلامی بر فراز خاکش، سفیر ایران در این کشور را احضار کرد و به او گفت: «تهران باید از انتقاد به اقدام اردن دست بردارد». وزارت خارجه اردن در ایکس (توییتر سابق) نوشت:
هرچه امنیت اردن و اردنی‌ها را تهدید کند، با تمام توانایی‌هایمان با آن برخورد خواهیم کرد.
یک مقام آمریکایی: ۹ موشک بالستیک ایران بدون ایجاد خسارت قابل توجه به خاک اسرائیل اصابت کرده است
یک مقام ارشد ایالات متحده آمریکا در گفتوگو با رسانه ای‌بی‌سی گفت که دست‌کم ۹ موشک ایران از پدافند هوایی اسرائیل عبور کردند و به دو پایگاه هوایی اسرائیل اصابت کردند. این مقام آمریکایی گفت در نتیجه اصابت این موشک‌ها «خسارت قابل توجهی گزارش نشده است». او در ادامه توضیح داد پنج موشک بالستیک به پایگاه هوایی نواتیم در صحرای نقب اصابت کردند و به یک هواپیمای ترابری C-۱۳۰، یک باند فرودگاه که استفاده نمی‌شده و انبارهای خالی در این فرودگاه آسیب رساندند. نواتیم از پایگاه‌های نظامی مهم اسرائیل و محل نگهداری جنگنده‌های F-۳۵ ارتش این کشور است. به گفته این مقام آمریکایی، چهار موشک بالستیک دیگر به پایگاه هوایی دیگر در منطقه نقف اصابت کرده‌اند، اما گزارشی از خسارت قابل توجهی گزارش نشده است. این مقام آمریکایی نام پایگاه را «پایگاه هوایی نگو» (نقب) عنوان کرده است.
رئیس جمهوری اسرائیل: ایران به ما اعلام جنگ کرد
پیش از جلسه یکشنبه شب کابینه جنگ اسرائیل، اسحاق هرتزوگ، رئیس جمهوری این کشور در واکنش به حمله جمهوری اسلامی به شبکه تلویزیونی اسکای‌نیوز در بریتانیا گفت که دولت اسرائیل «تمامی گزینه‌های واکنش را بررسی خواهد کرد» و افزود «این حمله اعلام جنگ بود».
هرتزوگ همچنین گفت:
اکنون، چون ما خویشتن‌دار هستیم و چون عواقب کار را می‌سنجیم، همچنین چون با هم‌پیمانان خود رایزنی می‌کنیم، تمامی گزینه‌ها را بررسی می‌کنیم و مطمئن هستم تمامی اقدامات لازم برای محافظت و دفاع از مردم خود را انجام خواهیم داد. ما جنگ‌طلب نیستیم.
او حمله ۲۵ فروردین جمهوری اسلامی به اسرائیل را «تنها نمونه دیگری» از نحوه عملکرد ایران معرفی کرد که «ویران‌گر، وحشت‌آفرین است و بی‌ثباتی را به سراسر جهان گسترش می‌دهد». رئیس‌جمهور اسرائیل گفت: «زمان آن فرا رسیده تا جهان با این امپراتوری شر در تهران روبرو شود و به رژیم حاکم بر ایران بفهماند که این اقدام را نمی‌توان نادیده گرفت، این کار آنها غیرقابل‌قبول است».
وزیر دفاع سابق اسرائیل: باید زهرچشمی دردناک بگیریم
نفتالی بنت، وزیر دفاع سابق اسرائیل در پیامی در شبکه ایکس (توئیتر سابق) خواهان گرفتن «زهر چشمی عمیقاً دردناک» از ایران شد.
بنت نوشت:
ایالات متحده به ما می گوید: «این پیروزی است، شما با خنثی کردن موشک‌ها پیروز شده اید. نیازی به اقدام بیشتر نیست.» نه، این پیروزی نیست… چگونه می‌شود برنده و بازدارنده شد؟ با گرفتن زهر چشمی عمیقا دردناک.
بنت افزود که اسرائیل از کسی نمی‌خواهد به جایش بجنگد و گفت که باید استراتژی جنگیدن با گروه‌های تحت حمایت ایران (به قول او، «بازوهای اختاپوس») به استراتژی جنگیدن با خود ایران (به قول او، «سر اختاپوس») تغییر کند.
وزیر خارجه اسرائیل به همتای مصری‌اش: حق دفاع از خود داریم
ییسرائل کاتس، وزیر خارجه اسرائیل، در حساب خود در شبکه ایکس نوشت که با همتای مصری‌اش، سامح شکری در مورد حمله ایران به اسرائیل گفتوگو کرده است. در این گفتوگو، وزیر خارجه اسرائیل بر حق کشورش «برای دفاع از خود در برابر تجاوزات بی‌سابقه ایران» تاکید کرد.
کاتس در ادامه گفت که ایران و نیروهای نیابتی‌اش «تهدید اصلی» برای ثبات در خاورمیانه هستند. وزیر خارجه اسرائیل به وزیر خارجه مصر گفت که «کشورهای میانه‌رو منطقه به همراه سایر کشورهای جهان باید برای توقف تجاوزات ایران اقدام کنند.»
این گزارش با خبرهای تازه به‌روز می‌شود.