در جلسهای فوقالعاده و ناگهانی در کییف، پایتخت اوکراین، اتحادیه اروپا وعده داد که پنج میلیارد یوروی دیگر به آن کشور کمک نظامی کند. اروپاییها همچنین وعده دادند که ۴۰ هزار سرباز برای اوکراین تربیت کنند، خلبانهای جنگندهها را آموزش دهند و پیوند بین شرکتهای نظامی اروپا و اوکراین را تعمیق کنند.
ابتکاری عملی به مرکزیت بخشی از جامعه مدنی ایالات متحده برای برقراری صلح شکل گرفته؛ بخشی که منتقد چنین کمکهای نظامیای هستند و آن را عاملی برای طولانیترکردن جنگ میدانند.
ائتلافی از گروهها و سازمانهای آمریکایی و بینالمللی به نام «صلح در اوکراین» ۳۰ سپتامبر تا ۸ اکتبر را برای ضدیت با جنگ در اوکراین و واداشتن دولت ایالات متحده به تلاش برای آغاز مذاکرات صلح، «روزهای جهانی عمل برای صلح» خواندهاند.
در بیانیه این گروهها چنین آمده است:
ما ضدجنگ و ضدامپریالیسم هستیم. ائتلاف ما مخالف حمله روسیه است و همزمان باور دارد توسعه ناتو به این بحران انجامید. با این حال، تحریک ناتو ابداً توجیهی برای حمله نیست. ما خواهان برطرف شدن تحریمهایی هستیم که به مردم عادی روسیه آسیب میزنند و از همهی کشورها میخواهیم که پذیرای پناهجویان گریخته از این جنگ باشند ــ چه در اروپا و چه در هر جای دیگر دنیا. ما به یک راه حل بر اساس مذاکره نیاز داریم. ما به دیپلماسی نیاز داریم.
کورنل وست، فیلسوف چپگرای آمریکایی و نامزد مستقل انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ در این کشور هم بخشی از این ابتکار عمل است. او بارها خواهان توقف تأمین مالی جنگ در اوکراین و ارسال سلاح به این کشور شده است.
صداها برای صلح در حال افزایش هستند. دوشنبه دوم اکتبر آندرس مانوئل لوپز اوبرادور رئیس جمهوری مکزیک از کمکهای نظامی آمریکا در جنگ اوکراین انتقاد کرد و آن را «غیرعقلانی» خواند.
اما در جلسه فوقالعاده وزیران خارجه اروپایی در کییف که به ۵ میلیارد یورو کمک نظامی دیگر به اوکراین انجامید، خبر چندانی از پیگیری صلح نبود. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا در حاشیه این نشست گفت که تنها طرح صلح ممکن طرح صلح ۱۰ مادهای ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین است و لاغیر.
زلنسکی طرح ۱۰ مادهای خود را نوامبر گذشته اعلام کرد و روسیه دسامبر گذشته گفت این طرح را برای آغاز گفتوگوی صلح نخواهد پذیرفت.
طرح ۱۰ مادهای زلنسکی از جمله شامل این موارد است:
- بازگرداندن یکپارچگی سرزمینی اوکراین و به رسمیت شناختن آن از سوی روسیه بر اساس منشور سازمان ملل
- عقبنشینی نیروهای روسیه به پشت مرزهای اوکراین
- تشکیل دادگاه برای رسیدگی به جنایتهای جنگی روسیه
آن زمان آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل گفته بود:
باور دارم تقابل نظامی ادامه خواهد یافت و به نظرم هنوز باید منتظر دقیقهای بمانیم که مذاکرات جدی برای صلح ممکن شوند.
اما فعالانی که ائتلاف «صلح در اوکراین» را تشکیل دادهاند، حالا ۱۰ ماه بعد از این سخنان و در شرایطی که دورنمای مذاکره و صلح بهتر نشده است، میگویند دیگر تعلل کافی است.
آنها این شعارها را برای هفته صلح بین ۳۰ سپتامبر و ۸ اکتبر برگزیدهاند:
کشتن را در همهی طرفها متوقف کنید. همین حالا آتشبس برقرار کنید. ما خواهان مذاکره برای صلح هستیم، نه سلاح برای جنگ بیپایان. میلیاردها دلار برای نیازهای انسانها، نه برای سودبران از جنگ. نابودی سلاحهای اتمی نه جنگ اتمی!
غرب دهها میلیارد دلار تا کنون به زمین جنگ اوکراین تزریق کرده است. دولت جو بایدن اواخر سپتامبر گفت که ۳۲۵ میلیون دلار به اوکراین کمک میکند، در حالیکه حمایت جمهوریخواهان آمریکایی از اوکراین رو به کاهش است. در مجموعاً چهار دور گذشتهای که حمایت جمهوریخواهان و دموکراتها در کنگره کمک به اوکراین را آسان کرده بود، واشنگتن ۱۱۳ میلیارد دلار به کییف کمک کرده است.
کانادا نیز همان زمان به کییف وعدهی کمک نظامی ۶۵۰ میلیون دلاری ظرف سه سال آینده را داد.
از ابتدای جنگ تا اوت سال جاری میلادی، آلمان بیش از ۱۷ میلیارد یورو، بریتانیا بیش از ۶,۵ میلیارد یورو، نروژ و دانمارک هر یک بیش از ۳,۵ میلیارد یورو، لهستان سه میلیارد، هلند دو و نیم میلیارد، کانادا دو میلیارد، سوئد ۱,۵ میلیارد و فنلاند ۱,۲ میلیارد یورو به اوکراین کمک نظامی کردهاند.
یک مثال از میان مثالهای بسیار گویا خواهد بود: این پولها در حالی هزینه میشود که برنامه جهانی غذا برای کمک به فقیرترینها در افغانستان و جلوگیری از مرگ بر اثر قطحی و گرسنگی در آنجا بین ژوئیه و دسامبر سال جاری، تنها به ۱,۰۴ میلیارد دلار آمریکا بودجه نیاز دارد و هنوز نتوانسته این میزان پول را به دست بیاورد.
کورنل وست، فیلسوف چپگرای آمریکایی و عضو ائتلاف صلح برای اوکراین، پیش از این هشدار داده بود که کمکهای ادامهدار نظامی ناتو میتواند ما را به سمت جنگ جهانی سوم سوق دهد.
او که حمله روسیه را حملهای امپریالیستی میخواند و به شدت آن را محکوم میکند، در عین حال توسعهطلبی ناتو را به همان اندازه در آغاز این جنگ مقصر میداند.
شاید نقل قولی که وست از ویلیام ادوارد برگهارت دیو بویس، اندیشمند و نویسنده آمریکایی آفریقاییتبار و بومیتبار میآورد، نگرانی او را نشان دهد:
انگار دارم طرحهای یک جنگ جهانی سوم را میبینم که با سرکوب آسیا و خفهکردن روسیه شکل میگیرد.