شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین در سخنرانی روز سه‌شنبه ۲۲ اوت/ ۳۱ مرداد در آغاز اجلاس بریکس در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی گفت که چین هیچ تمایلی برای شرکت در رقابت قدرت‌های بزرگ یا ایجاد «تقابل بلوکی» ندارد.
در حالی که آمریکا بر تلاش چین برای یافتن مدلی از هژمونی جهانی تأکید می‌کند و آن را وضعیتی خطرناک می‌داند، رئیس جمهوری چین گفت که گروه بریکس اتحادیه‌ای از اقتصادهای نوظهور است برای ایجاد نظم بین‌المللی عادلانه‌تر. او تأکید کرد که «هژمونی‌طلبی در ذات و دی‌ان‌ای چین نیست».
او گفت چین استوار در سمت درست تاریخ ایستاده و معتقد است که یک هدف عادلانه باید برای منافع عمومی دنبال شود.
شی گفت بریکس به رغم «هر مقاومتی که وجود داشته باشد» به رشد خود ادامه خواهد داد.
رئیس‌جمهوری چین وضعیت کنونی جهان را «مقطعی حساس» خواند که به واسطه تغییرات شتابان در جهان پیرامون بشر ایجاد شده است.
شی پیش از این سخنرانی با سیریل رامافوسا، رئیس جمهوری آفریقای جنوبی و میزبان اجلاس دیدار کرد و به همتای خود گفت که کشورهایشان در «نقطه شروع تاریخی جدید» قرار دارند.
چین و روسیه که هر دو تحت تحریم‌های ایالات متحده قرار دارند، مشتاق گسترش سازوکارهای جایگزین برای کاستن از تسلط غرب بر نهادها و امور بین‌المللی هستند.
عربستان سعودی، اندونزی، ایران، آرژانتین و مصر از جمله کشورهایی هستند که تمایل خود را برای پیوستن به این بلوک اقتصادی اعلام کرده‌اند. اعضای بریکس که در حال حاضر متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است حدود ۴۰ درصد از جمعیت جهان و بیش از ۲۵ درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهند.
با این حال، تصور واحدی در مورد نقش آتی بریکس در تحولات جهانی حتی در میان اعضای محدود آن هم وجود ندارد. برزیل و هند به عنوان دو عضو مهم این بلوک بر نقش «مکمل» بریکس در کنار نهادهای بین‌المللی و بلوک‌های موجود تأکید می‌کنند و به دنبال پیگیری فضای تقابل یا رقابت مستقیم نیستند.
لولا داسیلوا، رئیس‌جمهوری برزیل در نشانه‌ای از دیدگاه‌های متفاوت در درون این بلوک گفت که بریکس به دنبال این نیست که هماورد جی۷ یا جی۲۰ باشد یا در برابر آمریکا بایستد.
لولا گفت: «ما فقط می‌خواهیم وضعیت خودمان را سامان ببخشیم.»
جدا از گسترش عضویت، در این اجلاس همچنین قرار است راه‌های تقویت استفاده از ارزهای محلی در مبادلات تجاری و مالی برای کاهش وابستگی به دلار آمریکا مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه که شخصاً در این اجلاس شرکت نمی‌کند، در بیانیه‌ای از پیش ضبط‌شده گفت که دلارزدایی در وضع کنونی «غیرقابل بازگشت» است و شتاب بیشتری می‌گیرد.
اقتصاد روسیه با تحریم‌های گسترده غرب که در پاسخ به تجاوز نظامی به اوکراین وضع شد، آسیب دیده است.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در این اجلاس به نیابت از پوتین شرکت کرده که حکم بازداشت بین‌المللی‌اش به اتهام جنایات جنگی صادر شده است.
اجلاس بریکس ۳۱ مرداد تا ۲ شهریور / ۲۲ تا ۲۴ اوت برگزار می‌شود. آفریقای جنوبی ۶۷ کشور «جنوبی جهان» و آفریقا را به این اجلاس دعوت کرده است.