تا پیش از قتل حکومتی ژینا امینی به دست ماموران گشت ارشاد، مادر راحله صاحبان عبا و عمامه را آدم‌هایی مقبول و در برخی موارد افرادی مقدس می‌پنداشت که برای اعتلای دین می‌کوشند. اما با وقوع اتفاقاتی که از دید او بیش‌تر به فاجعه می‌مانند، پوسته ضخیم این افراد ترک برداشت و روی غیرانسانی‌شان پدیدار شد.
به باور خانم بلوکی این همه شقاوت از انسان‌هایی که داعیه دین و مذهب دارند، شگفت‌آور و برای باورمندان دین یک شکست اعتقادی به شمار می‌آید.
او در تمام سال‌هایی که راهپیمایی اربعین برگزار شده، از اعضای هیاتی بوده که برای رونق دادن به مواکب مردمی هزینه کرده و نذورات مردم را به عراق برده‌است و خودش هم با تمام سختی و دشواری راه، این پیاده‌روی را هر سال تکرار کرده‌است. اما حالا اعتقاد دارد که هزینه‌هایی از این دست حکم چراغی را دارد که بیش از مسجد به خانه رواست. به باور او حتی با این هبه‌های بی‌حساب بت حکومت شکسته شده‌است. راحله به زمانه می‌گوید:
مادرم هر بار از سفر برمی‌گشت تا یک‌ماه مریض بود و نمی‌توانست از خانه بیرون برود، با این حال اما خیلی مصمم بود و هر سال به مراسم می‌رفت.
به گفته راحله که دکترای جامعه‌شناسی دارد، خیلی از کسانی که با مادر او در هیات، کار خدماتی عام‌المنفعه می‌کرده‌اند، به طور کامل اعتمادشان را به حکومت از دست داده‌اند و از جمعی ۲۵ نفره تنها سه نفر داوطلب شده‌اند که آن‌ها هم گفته‌اند اگر بقیه اعضا نیایند ما هم انصراف می‌دهیم.
اگرچه به باور خانم بلوکی، مادر راحله، جمهوری اسلامی نماینده دین اسلام و مذهب شیعه نیست اما اگر در تاریخ ذره‌یی هم شباهت میان رفتارهای دینی با آن‌چه امروز حکومت سر مردم می‌آورد، وجود داشته باشد، می‌باید فاتحه دین و مذهب را خواند.
در حالی‌که دولت رئیسی تلاش دارد با صرف میلیاردها تومان هیمنه و اقتدار خود را در برگزاری راهپیمایی اربعین به رخ بکشد، از دید راحله نشانه‌ها چیز دیگری می‌گویند:
خیلی از افرادی که سال‌های گذشته برای رفتن به آیینِ بدعت گونه اربعین سر ودست می‌شکستند و از این و آن پول قرض می‌گرفتند، امروز آن را یک آیین حکومتی می‌دانند که با باورهایشان در تعارض است. از این رو انصراف خود را اعلام کرده‌اند و دیگر نمی‌خواهند مشارکتی در آن داشته باشند.
در تاریخ نهم آذر سال ۹۴ علی خامنه‌ای در آستانه برگزاری راهپیمایی اربعین گفت:
این حرکت، حرکت عشق و ایمان است؛ هم در آن ایمان و اعتقاد قلبی و باورهای راستین، تحریک‌کننده و عمل‌کننده است؛ هم عشق و محبّت… ترکیبی‌ست از عقل و عاطفه، ترکیبی‌ست از ایمان و عشق.
خانم بلوکی می‌گوید:
رهبر خودخوانده، بعد از انقلاب مهسا معنای عشق و محبت شما را فهمیدیم! من راهپیمایی اربعین را تحریم کرده‌ام تا آب به آسیاب حکومت بچه‌کش نریزم.
ریزش آشکار آمار
با این‌که جمهوری اسلامی تجربه‌ی زیادی در آمارسازی اشتباه و اغراق در برخی مراسم حکومتی دارد اما مردم دیگر این دروغ‌ها را باور نمی‌کنند. همچنان که در فاصله‌ای کوتاه ادعای وزیر ارشاد مبنی بر توزیع نذری توسط ۵۴ درصد مردم به شکل کاریکاتورواری در محافل نقل و نقد شد. چراکه تصاویر منتشر شده از محرم امسال نشان دهنده کاهش استقبال مردمی از مراسم عزاداری و حذف وعده‌های غذایی نذری از بسیاری از هیئت‌ها بوده است. با وجود این حتی اگر باور کنیم آمارهای ارائه شده به واقعیت نزدیک است، سال گذشته حدود سه‌میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از ایران در راهپیمایی اربعین شرکت کرده‌اند که این آمار با شکستی منطقی و آشکار تا لحظه‌ی نوشتن این گزارش به یک میلیون و سیصد هزار نفر تقلیل یافته. بر همین اساس رژیم جمهوری اسلامی سعی دارد تا اقتدار گذشته‌اش را در این زمینه بازیابی کند و در جلسه هیات دولت، ابراهیم رئیسی ناچار شد وام اربعین را قرض‌الحسنه اعلام کند تا افراد بیش‌تری برای نام‌نویسی اقدام کنند.
به باور خیلی از کسانی که در سال‌های گذشته به راهپیمایی اربعین می‌رفته‌اند، این آیین من‌درآوردی، تلاش حکومت برای شاخ و شانه‌کشیدن در منطقه و در عین‌حال کوششی‌ست که به زیان برخی دیگر از مردم تمام می‌شود، کوششی که موازنه‌ی تقسیم ثروت را در جامعه به هم زده‌است و نشانه‌ی ناکارآمدی و بی‌کفایتی دولت جمهوری اسلامی‌ست.
از دید مهدی رجبی، کارمند و یکی از افرادی که سال گذشته در راهپیمایی اربعین شرکت کرده، این رفتار حکومت رفتاری کاملا آزاردهنده برای دیگر شهروندان است:
پارسال من و پسرم رفتیم به سمت مرز مهران تا از آن‌جا وارد خاک عراق بشویم. هم‌زمان برادرم هم داشت می‌رفت به سمت زادگاهمان شهر خوی. او با دشواری خودش را به آن‌جا رسانده بود چون نه اتوبوس نه سواری و نه هیچ وسیله‌ی دیگری برای رفتن به سفرهای بین شهری پیدا نمی‌شد. مجبور شد به یکی از اعضای فامیل پول بدهد تا او را به شهرمان برساند. این سیاست یک بام و دو هوای حکومت فقط باعث آزار رساندن به شهروندان است. من آن را نمی‌پسندم و دیگر هم تکرارش نمی‌کنم.
سال ۹۳ خامنه‌ای در جمع هوادارانش گفت:
پیاده‌روی اربعین هم یکی دیگر از آن بزنگاه‌های تاریخ در عصر و سال‌های اخیر است. آن را بزرگ‌ترین گردهمایی عالم به حساب آوردند؛ چه کسانی؟ آنهایی که دارند مسائل اسلامی را رصد می‌کنند.
به گفته خیلی از تحلیل‌گران این راهپیمایی نوعی رقابت سیاسی میان ایران و عربستان است. حکومت ایران تلاش دارد این واقعه را بسیار باشکوه‌تر از مراسم حج در سرزمین حجاز قلم‌داد کند.
غذای گرم برای زائران
مهدی رجبی، شهروند دهلرانی، باور دارد که دین یک احساس درونی و شخصی‌ست اما وقتی حکومتی آن را به یک بازی برای فریب دادن مردم تبدیل می‌کند، تمام ارزش خود را از دست خواهد دارد:
فکرش را بکنید مردم پول ندارند گوشت و مرغ بخرند دولت دارد برای سفر اربعین به آن‌ها وام می‌دهد. من کسی را سراغ دارم که التماس می‌کرد کسانی که شرایط مالی خوبی دارند و راهی سفر هستند وام بگیرند و به او بدهند تا بتواند برای یکی دو ماه معاش خانواده‌اش را تامین کند. خودش نمی‌توانست وام بگیرد چون وام را به کسانی می‌دهند که از مرز خارج شده باشند. این خیلی دردآور است.
او به گفته‌های حسن بهرام‌نیا استاندار ایلام اشاره می‌کند: استان ایلام سال گذشته ۱۵۲ میلیارد تومان بودجه صرف اربعین کرده‌است. هزینه‌ای که به گفته ستاد اربعین این استان صرف سایه‌بان‌سازی در مسیر مرز مهران و راه‌سازی شده.
به گفته‌ی این شهروند دهلرانی هزینه‌های صرف شده می‌توانست در مسیری بهتر صرف شود. او از مسوولان استان ایلام می‌پرسد:
آیا نمی‌توانستید این بودجه‌ها را صرف ایجاد اشتغال در استان محرومتان کنید. می‌دانید که استان شما رتبه‌ی اول خودسوزی در ایران را دارد؟
رجبی می‌گوید:
ریخت‌وپاش‌های حکومت در عراق و لب مرز هم که دیگر انتها ندارد. سال گذشته کلی حمام صحرایی در عراق درست کرده بودند که برای هریک از آن‌ها حداقل یک میلیارد تومان هزینه شده ولی ببینید مردم سیستان بلوچستان و کرمان آب ندارند بنوشند. در پایانه‌های مرزی هر روز به مردم غذای گرم می‌دهند. این‌ها پولش از کجا می‌آید؟
بیستم مرداد ایلنا نوشت: فرمانده تیپ ۱۸۱ شهید سلیمی نیروی زمینی ارتش، گفت این تیپ با برپایی موکب بزرگ «رهپویان ولایت ارتش» در مرز رسمی خسروی در خدمات زائران اربعین حسینی خواهد بود. به گفته سرهنگ رشنو تیپ ۱۸۱ ارتش روزانه آمادگی پخت بیش از ۶ هزار وعده غذای گرم را دارد و از لحاظ بهداشتی تمام مسائل رعایت می‌شود.
این در حالی‌ست که برخی خانواده‌ها توانایی پرداخت هزینه روزانه را ندارند و نمی‌توانند هر روز غذای گرم داشته باشند.
فریبا سین، دبیر دبیرستان این چهره از دین را به خود دین نامربوط می‌داند:
برای این‌که در آموزه‌های دینی بی‌خبری مسلمان از همسایه گناه است. این یک لشگرکشی حکومتی‌ست که در کنار آن دولت چشم و گوشش را به فقر مردم بسته و دارد پولش را جایی خرج می‌کند که هیچ نفعی برای مردم ندارد. من نمی‌دانم اما شاید این گردش‌های مالی جیب خیلی از غارتگران را بیش‌تر پر کند.
عقد مرابحه و گرمای کشنده هوا
تسنیم ۳۰ مرداد گزارش داد که ۴۰ میلیارد تومان بودجه اختصاصی شورای شهر به ستاد اربعین تهران است.
از طرفی پرداخت وام‌های پنج تا ۱۰ میلیونی به داوطلبان راهپیمایی اربعین نیز در چند روز گذشته جنبه‌ای جنجالی به خود گرفته‌است. عبدالرضا داوری در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) درباره اطلاعیه‌ی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نوشت:
به پرسنل وزارت رفاه و سازمان‌هایش، ۳روز مرخصی تشویقی، ۵میلیون تومان کمک هزینه و یک‌میلیون تومان برای هریک از اعضای خانواده، جهت اعزام به راهپیمایی اربعین پرداخت می‌شود. اگر فقط ۲۰درصد از پرسنل وزارت رفاه به راهپیمایی اربعین بروند، بار مالی آن برای دولت ۸۵۰میلیارد تومان خواهد بود! با ۸۵۰میلیاردتومانی که قرار است وزارت رفاه برای سفر اربعین کارکنانش هزینه کند، می‌توان ۱۵۰۰ واحد آپارتمان ۷۰متری را در طرح مسکن ملی، از صفر تا صد ساخت و تحویل داد، می‌توان ۵۷۰۰ شغل با وام ۱۵۰میلیون تومانی ایجاد کرد.
تابناک نیز در واکنش به اعطای وام به راه‌پیمایان اربعین نوشت:
اگر دستگاه دولتی تصمیم بگیرد به کارمندانش برای حضور در مراسم اربعین مرخصی یا تسهیلات بدهد، قاعدتاً این اقدام آثار خطرناکی برای این مراسم خواهد داشت؛ چرا که عده‌ای از این پس که لزوماً رویکرد اعتقادی به این مراسم ندارند، با رویکرد توریستی از این ظرفیت استفاده می‌کنند و همانگونه که به دیگر سفرها می‌روند، سری هم به نجف و کربلا می‌زنند.
تسهیلات بانک‌هایی چون ملی نیز صدای خیلی از مردم حتا برخی چهره‌های مذهبی را درآورد که از دید کامران زرویی، بازاری و به گفته خودش فعال مذهبی سابق، داد و بیدادشان بیش‌تر به خاطر بهره وام بوده است. بانک ملی هم در واکنش به شبهه ربا این گزینه را با اصطلاح عقد مرابحه حل و فصل کرد. عقد مرابحه یعنی این‌که دو طرف قبول کنند ربایی اتفاق نمی‌افتد. یک جور خرید و فروش که بانک هم به عنوان واسطه واردش می‌شود.
عصر یک‌شنبه ۲۹ مرداد ابراهیم رئیسی در جلسه هیات دولت دستور داد وام اربعین به صورت قرض‌الحسنه به زائران پرداخت شود.
زرویی به زمانه می‌گوید:
حتی اگر از لحاظ اعتقادی هم با این مساله کنار بیایم و وجدانم به خاطر غارت بیت‌المال به دست کارگزاران بی‌مسوولیت راحت باشد، اشتباه سال‌های گذشته را تکرار نمی‌کنم چون امسال به شکل بی‌سابقه‌یی هوا گرم است. همین الان شما هواشناسی را نگاه کنید حداقل دما در کربلا و نجف بین ۳۲ تا ۳۳ درجه وحداکثر دما ۴۸ تا ۵۰ درجه است.در حالی‌که این وضعیت در مرز مهران، شلمچه، چذابه و خسروی به مراتب بدتر است. شبش غیر قابل تحمل است چه برسد به گرمای سر ظهر.
او تاکید می‌کند:
این راهپیمایی از لحاظ عقلی و منطقی درست نیست. من نمی‌دانم دولت چه طور حاضر می‌شود شهروندانش را در خطر مرگ قرار بدهد؟ فرض بگیرید داعش و قطاع‌الطریق و القاعده که سال‌های پیش راهپیمایی اربعین را تهدید می‌کردند، دیگر نباشند، با گرمای کشنده‌ی هوا چه می‌کنید؟
او از رفتار برخی خانواده‌ها که با بی‌مسوولیتی جان بچه‌هایشان را به خطر می‌اندازند، انتقاد می‌کند و می‌گوید:
مطمئنا امسال کم‌تر کسی با خودش بچه‌ی کم سن وسال می‌برد چون گرمازدگی منجر به مرگ در کمین است و شوخی‌بردار نیست.
به گزارش فارس نصب مه‌پاش وسایه‌بان، تجهیز برخی موکب‌ها به کولر و آموزش خدمات بهداشتی برای رسیدگی به بیماران گرمازده، جزو امکانات و خدماتی‌ست که دولت ایران برای رویارویی با گرمای بی‌سابقه به عراق برده‌است.
زرویی می‌گوید:
هیچ‌کدام از این وسایل و ابزارها نمی‌تواند از گرمازدگی پیش‌گیری کند چون قرار نیست برای کسی که چند روز کامل پیاده‌روی می‌کند این امکانات شخصی و سیار باشد برای همین تنها می‌تواند مسکنی لحظه‌ای باشد. سال پیش چهار نفر از اقوام ما در راهپیمایی اربعین گرمازده شدند و سه نفرشان متاسفانه فوت کردند. با این‌که این‌قدر هوا گرم نبود.
همه را می‌سوزاند
سال گذشته مجتبی خالدی، سخنگوی اورژانس کشور تنها در یک مقطع از راهپیمایی اربعین گزارش داد: ۱۰ هزار ۲۵۲ نفر به نیرو‌های اورژانس مراجعه کرده و از این تعداد ۴۲۶ نفر به مراکز درمانی اعزام شده بودند و ۳۵ نفر از مصدومان زائر به دلیل وخامت حالشان از کشور عراق به ایران منتقل شده‌اند.
دکتر میم انصافی گرمازدگی را یک خطر جدی در افراد کم سن وسال و سالمند می‌داند و توصیه می‌کند اگر برای زیارت واعمال مذهبی قصد رفتن به عراق را دارید، فصل دیگری را انتخاب کنید. او می‌گوید:
گرمازدگی در اثر نرسیدن آب کافی به بدن در درجه‌ی حرارت بالای ۴۰ درجه، منجر به نقص در سیستم کنترل درجه حرارت بدن می‌شود. تهوع، تشنج، گیجی، گمراهی و گاهی اوقات از دست دادن هوشیاری یا کما از عوارض گرمازدگی‌ست. گرمازدگی جدی ترین شکل آسیب گرمایی‌ست و اگر به آن رسیدگی نشود، می‌تواند حتی منجر به مرگ شود.
او امکانات کشور عراق برای رسیدگی به بیماران را ناکافی می‌داند و از بی‌مسوولیتی برخی اعضای کادر پزشکی و پرستاری انتقاد می‌کند:
با این‌که دولت عراق گفته که در این زمینه آماده‌باش داده‌اند، باز بیش‌تر کارهای مربوط به مراقبت و رسیدگی به بیماران را بچه‌های هلال احمر انجام می‌دهند. رفتن به عراق در این گرما ریسک بسیار بزرگی‌ست.
او به مرگ تراژیک حسام نژادیوسفی بازیکن تیم کیانوش اروند در آبادان اشاره می‌کند و می‌گوید:
حتی داشتن تمرین و بنیه قوی و احساس توانایی بیش‌از حد به ما کمک نمی‌کند در برابر گرمای بی‌اندازه هوا مقاوم باشیم. خورشید است شوخی ندارد؛ همه را می‌سوزاند.