خبرگزاری آسوشیتدپرس چهارشنبه ۱۰ خرداد / ۳۱ مه اعلام کرد که به نسخهای از گزارش سه ماهه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد ایران دست یافته است که در آن گفتهشده ایران دو تحقیق مورد پرسش آژانس را حلوفصل کرده است.
براساس این گزارش بازرسان آژانس دیگر در مورد ذرات اورانیوم غنیشده تا ۸۳,۷ درصد که در تأسیسات زیرزمینی فردو یافت شده بود پرسشی ندارند.
در این گزارش آمده است:
آژانس به ایران اطلاع داد که پس از ارزیابی خود از دادهها، اطلاعات ارائهشده با توضیحات ایران مغایرت ندارد… و آژانس در این مرحله پرسش دیگری در این زمینه ندارد.
بازرسان همچنین پرونده تحقیقات خود را در مورد آثار اورانیوم با منشاء انسانی کشفشده در سایت مریوان، نزدیک شهر آباده در استان فارس را بستهاند. تحلیلگران بارها سایت مریوان را به برنامه هستهای نظامی مخفی ایران مرتبط دانسته و ایران را به انجام آزمایشهای انفجاری قوی در آنجا در اوایل دهه ۲۰۰۰ متهم کرده بودند.
در گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی آمده است:
آژانس در حال حاضر هیچ پرسش اضافی در مورد ذرات اورانیوم کشفشده در [سایت] مریوان ندارد و این موضوع در این مرحله دیگر مطرح نیست.
در این گزارش آمده است که آژانس همچنین دستگاههای نظارت بر غنیسازی را در تأسیسات فردو و نطنز، دیگر سایتهای اصلی غنیسازی ایران، نصب کرده است.
رسانههای ایران روز سهشنبه گفته بودند که بازرسان بینالمللی این دو پرونده را بستند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی سهشنبه ۹ خرداد / ۳۰ مه در واکنش به خبر رسانههای ایران اعلام کرد که کار روی شماری از مسائل مورد اختلاف با ایران همزمان در حال جریان است. او افزود «در برخی موارد ما در حال پیشرفت هستیم و در برخی دیگر نه. بنابراین موضوعی در حال انجام است.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنین نصب دوربینهای جدید نظارتی در کارگاهی در شهر اصفهان را که در آن روتورهای سانتریفیوژ و بیلوز تولید میشود، تأیید کرد. اینها ابزارهایی هستند که برای توزیع ذرات در محلول پس از سانتریفیوژ و تنظیم فشار گاز در محفظه استفاده میشوند.
گزارش گفته است بهرغم این همکاریها، ایران فیلمهای نظارتی را از آژانس بین المللی انرژی اتمی پنهان کرده است.
گزارش آژانس همچنین برآورد کرده است که تا ۲۳ اردیبهشت / ۱۳ مه، کل ذخایر اورانیوم غنیشده ایران ۴۷۴۴,۵ کیلوگرم بوده است. از این مقدار، ۱۱۴,۱ کیلوگرم تا ۶۰ درصد غنی شده است که فاصله کمی تا گریز هستهای دارد.
آخرین برآورد آژانس در ماه فوریه، ذخایر اورانیوم ایران را حدود ۳۷۶۰ کیلوگرم نشان میداد. از این مقدار، ۸۷,۵ کیلوگرم اورانیوم تا ۶۰ درصد غنیشده بود.
این گزارش در حالی منتشر میشود که تنشها بین ایران و غرب بر سر برنامه هستهای این کشور تشدید شده است.
وبسایت اکسیوس به نقل از پنج مقام آمریکایی، اسرائیلی و اروپایی نوشت که برت مک گورک، مشاور ارشد جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا در خاورمیانه، ۱۸ اردیبهشت / ۸ مه جاری برای گفتوگو با مقامهای عمانی در مورد ارتباط دیپلماتیک احتمالی با ایران در رابطه با برنامه هستهای این کشور، سفری محرمانه به عمان داشت.
سه مقام ارشد اسرائیلی مدعی شدند که کاخ سفید از طریق دولت عمان در حال بررسی این موضوع است که آیا مقامات ایرانی آماده برداشتن گامهایی هستند که محدودیتهایی را بر برنامه هستهایشان ایجاد کند و اگر پاسخشان مثبت باشد در ازای آن چه میخواهند.
رابرت مالی، فرستاده ویژه جو بایدن در امور ایران نیز مدعی شد که آمریکا به ایران اجازه نمیدهد به سلاح هستهای دست یابد، حتی اگر این به معنای گزینه نظامی باشد. او گفت:
اگر به این نتیجه برسیم که آنها اقداماتی را انجام میدهند که معادل تصمیم برای دستیابی به بمب است، ما از قدرت بازدارندگیمان استفاده خواهیم کرد تا برای آنها روشن کنیم که همه گزینهها روی میز است.
مالی افزود:
ما دیپلماسی را نیز دنبال خواهیم کرد زیرا فکر میکنیم این بهترین و پایدارترین راه برای جلوگیری از دستیابی آنها به بمب است.
توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران، ذخایر اورانیوم تهران را به ۳۰۰ کیلوگرم و غنیسازی را تا سطح ۳,۶۷ درصد محدود کرده که برای سوخت نیروگاه هستهای کافی است. خروج یکجانبه ایالات متحده از این توافق در سال ۲۰۱۸، مجموعهای از حملات و تشدید تنشها را در منطقه آغاز کرد. اکنون ایران اورانیوم غنیشده با خلوص ۶۰ درصد تولید میکند.
انتظار میرود آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارشسه ماهه خود را پیش از نشست شورای حکام در هفته آینده منتشر کند.