آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، کشورهای ثروتمند و غولهای انرژی را به دلیل سرکوب کشورهای فقیر با نرخهای بهره «غارتگرانه» و قیمتهای فلجکننده سوخت محکوم کرد.
گوترش در سخنرانی خود در روز افتتاحیه اجلاس کشورهای کمتر توسعه یافته سازمان ملل متحد (LDC) در قطر در روز شنبه ۴ مارس/۱۳ اسفند گفت که کشورهای ثروتمند باید سالانه ۵۰۰ میلیارد دلار برای کمک به سایر کشورهای توسعه نیافته برای تقویت اقتصاد و بهبود وضع بهداشت و آموزش. هزینه کنند
اجلاس سران کشورهای کمتر توسعه یافته به طور معمول هر ۱۰ سال یکبار برگزار میشود، اما از سال ۲۰۲۱ دو بار به دلیل همه گیری ویروس کرونا به تعویق افتاده است.
افغانستان و میانمار، دو کشور فقیر، در نشست دوحه پایتخت قطر حضور ندارند، زیرا دولتهای آنها را اعضای سازمان ملل به رسمیت نمیشناسند.
هیچ کدام از رهبران اقتصادهای بزرگ جهان در این نشست شرکت نکردند. در افتتاحیه اجلاس، گوترش به شدت از نحوه برخورد کشورهای ثروتمند با کشورهای فقیر انتقاد کرد.
او خطاب به نمایندگان کشورهای کمتر توسعه یافته گفت که «شماها نماینده یک نفر از هر هشت نفر روی زمین هستید. من به خاطر تلاشهای چشمگیر شما برای توسعه آموزش و بهداشت تحسین میکنم. اما کشورهای شما در چرخههای معیوب گرفتار شدهاند که توسعه را دشوار میکند. ما کاملاً از نابرابریهای ایجاد شده توسط سیستم اقتصادی و مالی جهانی ناعادلانه خود آگاه هستیم.»
او گفت: «توسعه اقتصادی زمانی چالش برانگیز است که کشورها گرسنه هستند، غرق در بدهی هستند و همچنان با بیعدالتی تاریخی ناشی از واکنش نابرابر به بحران کرونا هم دست و پنجه نرم میکنند.»
گوترش گفت که «مبارزه با فاجعه تغییرات اقلیمی که شما مسئول وقوع آن نبودهاید، زمانی که هیچ کمکی برای آن دریافت نمیکنید، چالش برانگیز است. غولهای سوخت فسیلی سود زیادی به دست میآورند، در حالی که میلیونها نفر در کشورهای شما بیغذا ماندهاند.»
گوترش گفت که فقیرترین کشورها در «انقلاب دیجیتال» عقب ماندهاند و جنگ اوکراین فقط قیمتهایی را که برای غذا و سوخت میپردازند افزایش داده است.
او گفت: «سیستم مالی جهانی ما توسط کشورهای ثروتمند طراحی شده است که عمدتاً به نفع آنهاست. بسیاری از شما که از نقدینگی محروم هستید، با نرخهای سود غارتگرانه از بازار سرمایه خارج شدهاید.»
گوترش گفت که کشورهای فقیرتر در یک «طوفان گسترده از تداوم فقر و بیعدالتی» به دام افتادهاند، گوترش گفت که کشورهای کمتر توسعه یافته به «حداقل» ۵۰۰ میلیارد دلار در سال برای کمک به غلبه بر مشکلات خود، ایجاد صنایع اشتغالزا و بازپرداخت بدهیها نیاز دارند.
دبیرکل سازمان ملل گفت که کشورهای ثروتمندتر قول دادهاند که صدها میلیارد دلار برای کمک به کشورهای فقیرتر برای مقابله با تغییرات آب و هوایی هزینه کنند، اما به وعدهشان عمل نکردهاند. گوترش گفت که سازمان ملل «به فشار برای پرداخت کمکهایی که قبلاً وعده داده شده است» ادامه خواهد داد.
پس از گوترش، لازاروس چاکورا، رئیس مالاوی این اجلاس هم از «وعدههای عملنشده» جامعه بین المللی انتقاد کرد و گفت که کمک آنها «یک لطف یا یک کمک خیریهای» نیست، بلکه یک «مسئولیت اخلاقی» است.
بر اساس پیشنهادهایی به نام برنامه اقدام دوحه، یک سیستم ذخیره سازی مواد غذایی برای کمک به کشورهایی که به دلیل خشکسالی و افزایش قیمتها با بحران گرسنگی مواجه هستند، راه اندازی خواهد شد. این طرح همچنین خواستار ایجاد یک مرکز سرمایه گذاری برای کمک به کشورهای کمتر توسعه یافته برای جذب بودجه خارجی و کاهش نرخ بهره برای کاهش اثر بدهیهای آنهاست.