بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در گفتوگو با شبکه تلویزیونی پرستیوی جمهوری اسلامی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی انتقاد کرد و گفت گزارشهای فنی آژانس «به موضوعات سیاسی مرتبط هستند» و مسائل بین جمهوری اسلامی و آژانس باید میان آنها حل شود و «دیگران نباید در این مذاکرات حضور داشته باشند».
کمالوندی در حالی این سخنان را بیان میکند که محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز چهارشنبه ۳ اسفند اعلام کرد که مسئولان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تهران هستند و از روز سهشنبه «در حال مذاکره و بازدید و بررسیاند».
پیدا شدن اورانیوم با غنای ۸۴ درصد در ایران و اعلام عمومی آن از سوی نشریه بلومبرگ در هفته گذشته نگرانیهای تازهای در مورد برنامه هستهای جمهوری اسلامی برانگیخت و حضور بازرسان آژانس در ایران بهمنظور رفع این نگرانیهاست. بلومبرگ نوشت معلوم نیست که این میزان غنیسازی، عمدی بوده یا نتیجه رسوب تصادفی در شبکه لولههایی ازسانتریفیوژهاست.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در واکنش به این گزارش در توئیتر اعلام کرد که از گزارشها درباره سطح غنیسازی اورانیوم ایران آگاه است.
بهروز کمالوندی در اینباره گفت:
این غنیسازی نبود بلکه بخشی از اتم بود که حتی نمیتوان آن را در زیر میکروسکوپ مشاهده کرد. آنها حالا مدعی شدهاند که این ذره را دیدهاند و مدعی مشاهده آن شدهاند. حتی اگر این موضوع را مشاهده کرده باشند این یک موضوع طبیعی است.
او با تأکید بر اینکه «غنیسازی ما ۶۰ درصد است» افزود:
اگر بخواهیم بیشتر غنیسازی کنیم آن را اعلام میکنیم و مشکلی در این رابطه وجود ندارد. ما هنوز این احساس را نداریم که غنیسازی را بیشتر انجام دهیم. اگر بخواهیم اورانیوم را بیست درصد بیشتر غنیسازی کنیم به آسانی آن را اعلام میکنیم. به خوبی مشاهده میشود که یک توطئه در اینجا در جریان است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران همچنین گفت زیرساختهای غنیسازی و وضعیت در تأسیسات هستهای فردو «تغییر نکرده است». او گفت:
آژانس بین المللی انرژی اتمی نمیتواند بیش از خواستههای خود درخواستی داشته باشد. آنها نمیتوانند به ما بگویند که چه تعداد سانتریفیوژ میتوانیم داشته باشیم. آنها نمیتوانند به ما بگویند که چه تعداد از این سانتریفیوژها نصب شدهاند. این ربطی به آژانس ندارد. آژانس هر روز نمیتواند بیاید و بگوید که میخواهد راستیآزمایی انجام دهد.
مسئولان جمهوری اسلامی نخستین بار نیست که آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به برخورد سیاسی و درخواستهای بیش از وظایف متهم میکنند در حالی که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بارها گفته است که این نهاد سازمان ملل به وظیفه خود عمل میکند و مسئولان هستهای ایران در مواردی از جمله فعالیت هستهای در سه سایت اعلامنشده شفاف عمل نکردهاند.
کمالوندی با بیان اینکه «آنها (بازرسان آژانس) نباید با بازرسیهای خود مانعی در کار ما ایجاد کنند» و «ما باید در حد پادمانها با آنها همکاری کنیم»، افزود:
بر اساس تعهدات در پادمانها و معاهده انپیتی ایران حق دارد که غنیسازی را با هر درصدی که بخواهد انجام دهد. اگر ما میخواهیم که ماوراء ۶۰ درصد غنیسازی کنیم ما این کار را انجام میدهیم و دلیلی برای نگرانی وجود ندارد، زیرا ما هیچ اقدامی را ضد پادمانها انجام نمیدهیم.»
جمهوری اسلامی پیش از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ اورانیوم را به میزان ۲۰ درصد غنیسازی میکرد و براساس برجام، فقط مجاز بود تا سقف ۳,۶۷ درصد غنیسازی کند.
اما تهران در سالهای اخیر بهشکل تدریجی تعهدات هستهای خود در برجام را نقض کرده است.
کمالوندی در توضیح این موضوع نیز گفت «تعهدات ما از زمان خروج آمریکا از برجام تا حد عمل به تعهداتمان بر اساس پادمانها تنزل پیدا کرد» و غنیسازی ۶۰ درصد نیز برخلاف پادمان نیست.
او آژانس و غرب را به وارد کردن «فشار بر ایران» متهم کرد و گفت «فشار حداکثری» آنها گاه اقتصادی و سیاسی و گاه هستهای و حقوق بشری است.
مذاکرات احیای برجام که فروردینماه ۱۴۰۰ آغاز شده بود پس از ارائه طرحی از سوی اتحادیه اروپا و رد آن توسط جمهوری اسلامی، در تابستان گذشته متوقف و بنبست در آن از شهریورماه قطعی شد. قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد و آغاز اعتراضات سراسری در شهرهای ایران، غرب را از توافق هستهای و گفتوگوهای برجامی دورتر از قبل کرد. اروپا و آمریکا فعلاً میگویند برجام دیگر روی میز نیست زیرا تهران گامی برای توافق برنمیدارد.