پس از زمینلرزه دوشنبه ۱۷ بهمن / ۶ فوریه در ترکیه و سوریه، تا صبح سهشنبه ۱۸ بهمن / ۷ فوریه تعداد قربانیان در دو کشور به ۴۹۴۲ نفر رسید.
تعداد قربانیان در مناطق مرزی با سوریه ۳۳۸۱ نفر گزارش شده است. سازمان حفاظت مدنی آفاد ترکیه هم از ۲۰ هزار و ۴۲۶ نفر مجروح خبر داده است. بهگفته سخنگوی این نهاد، ۵۷۷۵ ساختمان تخریب و ۲۸۵ پسلرزه ثبت شده است.
بر اساس گزارش وزارت بهداشت و سازمان امداد و نجات کلاه سفیدها در سوریه، تعداد کشتهشدگان در این کشور تا صبح روز سهشنبه به ۱۵۶۱ نفر رسید. بیش از ۳۵۰۰ نفر نیز در این کشورِ گرفتار جنگ و بحران، زخمی شدهاند. بهگفته کلاه سفیدها، بیش از ۲۱۰ ساختمان بهطور کامل فرو ریخته و ۴۴۱ ساختمان تا حدی تخریب شده است.
این تلفات و خسارتها بر اثر زمین لرزهای به بزرگی ۷,۹ رخ داده است که روز دوشنبه مرکز ترکیه و شمال غرب سوریه را لرزاند.
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل گفته است زلزله زندگی بسیاری از مردم سوریه را که پیش از این نیز آسیبپذیر بودند، تحت تأثیر قرار داده است. بهگفته سازمان ملل، زمینلرزههای ویرانگر در سوریه عمدتاً بر زندگی افرادی که بدون محافظت و در شرایط فاجعهبار زندگی میکردند تأثیر گذاشته است. سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به خبرگزاری آلمان گفت بسیاری از آوارگان داخلی که قبل از فاجعه در مسکنهای مخروبه زندگی میکردند مجبور بودند شب را در فضای باز در برف و سرمای شدید بگذرانند. با پسلرزههای فراوان، مردم از ماندن در خانههای خود میترسند.
کلاه سفیدهای سوریه میگویند در منطقه زلزلهزده هنوز صدها خانواده در زیر آوار ساختمانهای ویرانشده مدفون هستند. رائد الصالح، مدیر سازمان موسوم به کلاه سفیدها در شمال غرب سوریه که تحت کنترل شورشیان است، به رویترز گفت فرصت برای نجات آنها رو به پایان است و برای عملیات نجات به کمکهای بینالمللی فوری نیاز است.
علی یرلیکایا، فرماندار استانبول اعلام کرد که در ساعت شش صبح سهشنبه (به وقت محلی) ۱۲ هزار و ۷۵۲ امدادگر و داوطلب اداره حفاظت مدنی آفاد ترکیه با ۷۳ هواپیما از استانبول به منطقه زلزلهزده اعزام شدند.
هند اعلام کرده است که ۱۰۰ نفر از اعضای یک تیم ویژه را با سگهای جستوجوگر به مناطق زلزلهزده در سوریه و ترکیه میفرستد. وزارت امور خارجه این کشور گفت پزشکان، امدادگران و داروها نیز در دسترس خواهند بود. کره جنوبی نیز قول حمایت گسترده از مردم ترکیه داده است. قرار است هواپیماها و تیمهای امدادی به مناطق زلزلهزده اعزام شوند. تایوان و ژاپن نیز خواهان اعزام امدادگران به ترکیه هستند.
آنتونی آلبانیزی، نخستوزیر استرالیا در یک نشست خبری مشترک با کریس هاپکینز، همتای نیوزیلندی خود در کانبرا گفت کشورش ۱۰ میلیون دلار استرالیا (۶,۴ میلیون یورو) بهعنوان کمک اضطراری از طریق صلیب سرخ بینالمللی ارسال خواهد کرد. هاپکینز نیز اعلام کرد که نیوزیلند قصد دارد ۱,۵ میلیون دلار نیوزیلند (۸۸۰هزار یورو) کمک کند.
هیئت امدادگر اسرائیل نیز برای کمک به جستوجوی افراد زیر آوار مانده به ترکیه سفر کرده است. سخنگوی ارتش اسرائیل گفت این هیئت متشکل از ۱۵۰ نفر صبح سهشنبه وارد ترکیه شد. دو سوم آنها اعضای یک واحد جستوجوگر و نجات ارتش هستند که با تجهیزات پیشرفته به ترکیه رفتهاند.
چین قول کمک اضطراری ۵,۵ میلیون یورویی به ترکیه داد. صلیب سرخ چین نیز حدود ۱۸۵ هزار یورو به ترکیه و سوریه کمک خواهد کرد.
فرار ۲۰ زندانی داعش از یک زندان نظامی در سوریه
صبح سهشنبه خبرگزاری فرانسه گزارش داد که پس از وقوع زمینلرزه شدید در منطقه مرزی ترکیه و سوریه، ۲۰ نفر از افراد گروه «دولت اسلامی» (داعش) از زندان نظامی راجو در سوریه فرار کردند. براساس این گزارش، پس از وقوع زلزله که این زندان را نیز لرزاند، زندانیان شورش کردند و بخشهایی از زندان را تحت کنترل خود در آوردند. حدود ۲۰ زندانی در جریان شورش گریختند. حدود دو هزار زندانی در زندان نظامی راجو نگهداری میشوند که تقریباً ۱۳۰۰ نفر از آنها افراد داعش هستند. مبارزان کُرد نیز در آنجا نگهداری میشوند.
پسلرزهها نیز همچنان از مرکز ترکیه گزارش میشود. به گزارش EMSC، ایستگاه پایش زلزله اروپا، بامداد سهشنبه زمینلرزه جدیدی به بزرگی ۵,۶ ریشتر مرکز ترکیه را لرزاند. کانون زمینلرزه در عمق دو کیلومتری زمین بود.
زلزلهشناسان میگویند زمینلرزه ۷,۹ ریشتری که روز دوشنبه ترکیه و سوریه را لرزاند، احتمالاً یکی از مرگبارترین زلزلههای این دهه در بیش از ۱۰۰ کیلومتر گسل شرق آناتولی میان صفحه آناتولی و صفحه عربستان، خواهد بود.
کانون این زمینلرزه در ۲۶ کیلومتری شرق شهر نورداگی ترکیه و در عمق حدود ۱۸ کیلومتری گسل شرق آناتولی بود. این زمینلرزه به سمت شمال شرق جهت یافت و به مرکز ترکیه و همچنین سوریه خسارت وارد کرد.
در طول قرن بیستم، گسل شرق آناتولی فعالیت زمینلرزهای کمی داشت. بر اساس گزارش سازمان زمینشناسی آمریکا، از سال ۱۹۷۰ تنها سه زمینلرزه بالاتر از ۶,۰ ریشتر در این منطقه ثبت شده است. اما در سال ۱۸۲۲ زمینلرزه ۷,۰ ریشتری منطقه را لرزاند و جان حدود ۲۰ هزار نفر را گرفت.
بهگفته جوآنا فاور واکر، رئیس مؤسسه کاهش خطرات و بلایای طبیعی کالج دانشگاهی لندن، در مقایسه با زلزله ۶,۲ ریشتری که در سال ۲۰۱۶ مرکز ایتالیا را لرزاند و حدود ۳۰۰ نفر را کشت، زلزله ترکیه ـ سوریه ۲۵۰ برابر انرژی آزاد کرد.
تنها دو مورد از مرگبارترین زمینلرزهها از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۲ به بزرگی زلزله روز دوشنبه بودهاند.
زمینلرزههایی با شدت مشابه در مناطق پرجمعیت جهان هزاران کشته برجای گذاشته است. زمینلرزه ۷,۸ ریشتری نپال در سال ۲۰۱۵ نزدیک به ۹ هزار قربانی داشت. اکنون نیز پیشبینی میشود که شمار قربانیان زلزله ترکیه ـ سوریه بیشتر شود، بهویژه آنکه هوای سرد برای کسانی که در زیر آوار ماندهاند و هنوز زندهاند، خطر جانی بیشتری دارد.