محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی جمعه ۱۸ آذر/۹ دسامبر در مصاحبه با روزنامه همشهری درباره سه مکان هستهای اعلام نشده ایران گفت:
«مکانهایی که [بازرسان آژانس] بازرسی کردهاند، یکی گاوداری، یکی معدن متروکه و یکی ضایعاتفروشی است. در یک ضایعاتی نمونهبرداری کردهاند و این ضایعات از کشورهای مختلف، وارد کشور شده است. کارخانههای ذوبآهن گوناگونی در کشور داریم که کالای مورد نیاز خود را از کشورهای مختلف، تهیه و وارد کشور میکنند. ممکن است جایی ضایعاتی وارد شده باشد که آلودگی داشته باشد. این موضوع به آن معنا نیست که محل کشف این ضایعات، محل فعالیت هستهای است یا ادعا شود سایت فعالیتهای هستهای اعلامنشده در ایران کشف شده است.»
اسلامی در ادامه ادعا کرد که ذرات یافتشده اورانیوم در این مکانها، «آلودگی» است و نه «مواد هستهای»:
«ضایعات از عراق و کشورهای مختلف میآید. در موارد بسیاری شاهدیم ضایعاتی که از عراق، از سوی بخش خصوصی یا افرادی که در کار خرید و فروش ضایعات هستند وارد میشود، آلودگیهایی دارد. ما نمونهبرداری کردهایم و جلوی واردشدن بسیاری از این ضایعات و کالاها را گرفتهایم. این آلودگی است و مواد هستهای نیست.»
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی پنجشنبه ۱۷ نوامبر/ ۲۶ آبان با تصویب قطعنامهای از ایران خواسته بود که فوراً با تحقیقات بازرسان آژانس در مورد ذرات یافت شده اورانیوم در سه مکان هستهای اعلام نشده خود همکاری کند. سازمان انرژی اتمی هم در واکنش به قطعنامه شورای حکام، در تأسیسات هستهای فردو تولید اورانیوم تا غنای ۶۰ درصد را آغاز کرد.
فرافکنی و کارشکنی
بریتانیا، آلمان و فرانسه، سه قدرت اروپایی در بیانیهای ضمن اعلام نگرانی از توقف نظارت بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر فعالیتهای هستهای ایران، در واکنش به غنیسازی اورانیوم ۶۰ درصدی نوشته بودند:
«اقدامات ایران از زمانی که ۵ ماه پیش ایران اجرای تمام اقدامهای شفافیت مرتبط با برجام را متوقف کرد، نگرانکننده است. تشدید این اقدامها به عنوان واکنشی به تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که خواستار همکاری ایران در زمینه تعهدات پادمانی است، غیرقابل قبول است.»
محمد اسلامی در ادامه مصاحبه با روزنامه همشهری بیانیه سه قدرت اروپایی را نمایانگر اراده غرب برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی ایران ارزیابی کرد:
«صادقانه برخورد نمیکنند و اراده سیاسی برای تحت فشار قرار دادن ایران دارند. وقتی سه وزیر پای نامهای را امضا میکنند و نامهای تهاجمی مینویسند مشخص است که سیاسی است و پایه درستی ندارد و ما نیز بر اساس اقدام راهبردی مصوب مجلس اقدام متقابل انجام میدهیم که مؤثر واقع شده است.»
قرار بود رافائل گروسی برای گفتوگو درباره تعهدات پادمانی ایران به تهران سفر کند. اما در پی بیانیه شورای حکام مسئولان جمهوری اسلامی تمایلی به از سرگیری گفتوگوها با گروسی نشان ندادند. پیش از این حشمتالله فلاحتپیشه، عضو سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس تلویحا گفته بود که چنانچه پرونده ایران به شورای امنیت ارجاع یا مکانیسم ماشه فعال شود، گام بعدی ایران غنیسازی در سطح ۹۰ درصد به بالا برای تولید بمب اتم در چهارچوب «دفاع هستهای» است.