این ایده دوباره در غرب قوت گرفته است که باید با پوتین مذاکره کرد. این بار امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه گفته که آماده دیدار با پوتین است البته اگر او علاقهای به پایان دادن به جنگ با اوکراین داشته باشد. رسانههای غربی و سیاستمداران این کشورها از روز ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ یعنی روز آغاز تجاوز نظامی روسیه به اوکراین بارها با این سوال مواجه شدهاند: آیا میتوان با پوتین مذاکره کرد؟
شبکه رسانهای زد.دی.اف آلمان در گزارشی نوشته است که عملا الحاق چهار منطقه در اوکراین به خاک روسیه وضعیتی ایجاد کرده است که ختم جنگ با مذاکره را برای هر دو طرف ناممکن کرده است. هم اوکراین و متحدان غربیاش و هم روسیه در نقطهای قرار دارند که عملا نمیتوانند به وضعیت پیش از آغاز تجاوز نظامی در روز ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ بازگردند.
خلاصه گزارش زد.دی.اف در ادامه چنین است:
مذاکره یا عدم مذاکره با پوتین به اراده اوکراین بازمیگردد. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین در هر فرصتی به صراحت اعلام میکند که هیچ مذاکرهای با روسیه بر سر خاک اوکراین انجام نخواهد شد. روسیه در ماه سپتامبر، چهار قسمت از قلمرو اوکراین را به کشورش ملحق کرد. الحاق این مناطق از سوی کشورهای دیگر و به ویژه اوکراین به عنوان نقض قوانین بینالمللی در نظر گرفته شده است.
جانیس کلوگه از بنیاد علم و سیاست آلمان معتقد است که هدف کرملین همچنان بازیابی کنترلش بر کییف و جایگزینی دولت در آنجا با دولتی است که همسو با کرملین باشد. این تنها راهی است که پوتین میتواند فتوحات خود را در شرق اوکراین تضمین کند.
اهدافی که پوتین حمله نظامی یا به اصطلاح «عملیات نظامی ویژه» خود در اوکراین را با آنها توجیه کرد، هنوز پابرجاست: غیر نظامی کردن و بیطرفی اوکراین و همچنین جلوگیری از گسترش ناتو به شرق.
کلوگه گفت: «در این شرایط، آتشبس ممکن است، اما این رویداد، پایه مستحکمی برای آغاز و تداوم مذاکرات سیاسی فراهم نمیکند. با این حال، غرب باید مراقب پیشنهادات خود به پوتین باشد و نشان ندهد که مایل به گفتگو بر سر قربانی کردن دولت اوکراین است. البته، برای پوتین همیشه جالب است که ببیند چه وعدههایی میتواند برای تضعیف حمایت غرب از اوکراین داده شود. از سوی دیگر، بسیار بعید است که رئیس جمهور روسیه از اهداف خود عدول کند.»
پوتین تحت فشار است
پوتین وارد یک بازی حیثیتی شده است. حمله به اوکراین آخرین قمار او است. قماری که با نفی حق حاکمیت اوکراین بر سرزمینش و لشکرکشی ۱۵۰ هزار سرباز روس به قلمرو این کشور آغاز شد.
در نتیجه، او نه تنها در جامعه بینالمللی که در داخل کشورش نیز تحت فشار شدید قرار دارد. مهمترین موضوع این است که روسها از او میپرسند دستاورد حملهات به اوکراین چه بود. و او باید آوردهای عینی و قابل مشاهده به روسها عرضه کند. در غیر این صورت ممکن است حمایت روسها به ویژه ملیگرایان تندرو را در خانه از دست بدهد.
جانیس کلوگه میگوید: «پایان دادن به جنگ برای پوتین بسیار خطرناک است. لحظهای که جنگ تمام شود، مردم روسیه خواهند پرسید: آیا ارزشش را داشت؟ تا زمانی که جنگ ادامه دارد، این سؤال به این وضوح مطرح نخواهد شد.»
صلح از طریق مذاکره تقریباً غیرممکن است
بازگشت به وضعیت سیاسی قبل از ۲۴ فوریه غیرقابل تصور است. پوتین با الحاق رسمی مناطق خرسون، زاپوریژیا، لوهانسک و دونتسک، گامی برداشته که عقب نشستن از آن به معنای شکست تمامعیار روسیه است. با الحاق این مناطق، او خود تضمین کرده است که صلح با اوکراین از طریق مذاکره تقریباً غیرممکن است.
هنوز کاملاً مشخص نیست که تجاوز نظامی روسیه به کجا خواهد انجامید. ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ یک تغییر اساسی در جهان بود. تغییر در روند پرفراز و فرود پرونده نزدیکی روسیه و غرب. ۲۴ فوریه میتوانست جرقه آغاز درگیری نظامی در قلب اروپا باشد. جنگی که میتوانست و میتواند برای سالها ادامه یابد.