شمار پرندگان در جهان به شکل چشمگیری رو به کاهش است.
حدود ۱۱ هزار گونه پرنده در جهان زندگی میکنند، اما جمعیت نیمی از آنها در حال کاهش و جمعیت تنها ۶ درصد از این پرندگان رو به افزایش دارد.
یکی از دلایل اصلی کاهش جمعیت پرندگان صدماتی است که از طریق فعالیتهای انسانی به زیستبومهای پرندگان وارد آمده؛ بحران اقلیمی، سمهای آفات، بیماری و آلودگیهوا، آب و خاک همگی در کاهش جمعیت پرندگان نقش دارند.
میلیاردها پرنده در سالهای اخیر در آمریکای شمالی و اروپا از صحنه روزگار محو شدهاند. در مناطق استوایی وضعیت وخیمتر است و جمعیت بیشتری در معرض خطر انقراض قرار گرفتهاند.
تلاشهایی که فعالان زیست محیطی برای نجات موردی گونههای در معرض خطر در مناطقی خاص انجام میدهند موفقیت آمیز بوده، اما برای معکوس کردن روند کاهش جمعیت پرندگان تخصیص بودجه و عزم سیاسی لازم است.
پژوهشگرانی که گزارش اخیر در مورد افت جمعیت پرندگان را تهیه کردهاند میگویند که تغییر جمعیت پرندگان شاخص مناسبی است برای فهمیدن تغییر وضعیت جهان و سلامت کره زمین.
به گفته این دانشمندان، پرندگان حساسیت بالایی نسبت به تغییرات رخداده در زیستبومهای طبیعی دارند و در سرتاسر سیاره حاضرند و بنابراین «گوش سپردن به آنچه آنها به ما میگویند»، ما را نسبت به شدت تخریب طبیعت آگاه میکند.
تلاشها برای حفاظت از پرندگان ادامه دارد اما دانشمندان میگویند که ما تنها گونههای درمعرض خطر را به طور موردی نجات میدهیم و برای توقف سیل انقراض گونهها کاری نکردهایم.
تلاشهای حفاظت از گونهها باعث شده تا از سال ۱۹۸۸ تا کنون جمعیت ۷۰ گونه از وضعیت انقراض خارج و در رده بندی با خطر کمتر قرار گیرد. اما وضع ۳۹۱ گونه از پرندگان نسبت به قبل وخیمتر شده است.
وضعیت پرندگان آبی اما استثنا است. از سال ۱۹۷۰ تا کنون جمعیت پرندگان در تالابهای آمریکای شمالی و اروپا ۱۳ درصد افزایش یافته است.
مطالعه اخیر در مورد جمعیت پرندگان که در ژورنال سالانه منابع و محیط زیست منتشر شده نشان میدهد که جمعیت ۴۸ درصد گونههای پرنده در حال کاهش هستند یا احتمال کاهش آن میرود.
جمعیت پرندگان در آمریکا و کانادا از سال ۱۹۷۰ تا کنون ۳ میلیارد کاهش یافته و از سال ۱۹۸۰ به این سو ۶۰۰ میلیون پرنده در قاره اروپا ناپدید شدهاند.
پرندگان از تمامی جوانب فعالیتهای انسانی تاثیر میپذیرند. به عنوان مثال ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار پرنده در سال فقط در کانادا از خوردن آفتکشها میمیرند. این در حالی است که گربههای خانگی احتمالا مسئول کشتن نزدیک به ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون پرنده در آمریکا سال هستند.
آن دسته از پرندگان که بزرگتر هستند و دوران تولید مثلشان طولانیتر است بیش از سایرین در معرض خطر هستند. انواع طوطیها، کبوتران دریایی، درنا و لکلکها از جمله این دسته پرندگان هستند.
هر کشور جهان دستکم یک پرنده در معرض خطر دارد و در ده کشور جهان بیش از ۷۵ گونه در معرض خطر هستند.
این تحقیق جدید نتیجهگیری میکند: «ردپای رو به رشد جمعیت انسان بیشترین تهدید را متوجه تنوع زیستی پرندگان میکند. عدم پیشرفت در حفاظت از پرندگان نشان از عدم عزم سیاسی و کمبود منابع دارد، زیرا این دانش را که چه باید کرد در اختیار داریم.»
منبع: گاردین