۱۳ آذر۱۴۰۰ / ۴ دسامبر۲۰۲۱، نشستی در ارتباط با وضعیت افغانستان با حضور آمریکا به همراه نمایندگان چند کشور اروپایی، ژاپن و استرالیا برگزار شد. شرکت‌کنندگان در این نشست در بیانیه‌ای مشترک از اعدام‌های دسته‌جمعی نظامیان حکومت پیشین افغانستان به شدت ابراز نگرانی کردند. این بیانیه پس از آن نوشته شد که دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی اعلام کرد جنگ‌جویان طالبان بیش از ۱۰۰ افسر نظامی و اطلاعاتی سابق را از زمان به‌دست گرفتن قدرت در افغانستان کشته و یا به اجبار «ناپدید» کرده‌اند.

اکنون زمانه‌مدیا به سندی دست یافته که بر اساس آن، دفتر رهبری طالبان به دنبال مجوز دینی برای کشتن سربازان و کارمندان حکومت پیشین است. این سند‌ها نشان می‌دهد که طالبان تلاش دارند، مجازات سربازان و کارمندان حکومت پیشین را توجیه دینی کنند.

به تاریخ پانزدهم اوت زمانی که دولت جمهوری در افغانستان سقوط کرد، شام همان روز طالبان عفو عمومی اعلام کرد. آن زمان فرمان عفو عمومی رهبر طالبان هیچ استثنایی نداشت و همه‌ی کارمندان حکومت قبلی مشمول این عفو بودند. اما اندک اندک رویکرد طالبان تغییر کرد. ترورهای هدفمند نظامیان پیشین شدت گرفت و حتا ژنرال‌هایی که سال‌ها قبل بازنشسته شده بودند نیز بازداشت شدند.

سندی که زمانه‌مدیا به آن دست یافته نشان می دهد دفتر رهبری طالبان با صدور فرمانی، مجوز مجازات شماری از کارمندان و سربازان پیشین را صادر کرده است. این سند استفتاء طالبان است که به برخی عالمان دینی مراجعه کرده‌اند. دراین استفتاء چهار پرسش مطرح شده است. یکی از پرسش‌ها این‌گونه است:

“کارکنان ادارات فاسد که قبل از ورود به این ادارات فاسد مرتکب فساد شده‌اند، مجازات می‌شوند و یا نه؟ برای آن‌ها وثیقه وجود دارد یا نه؟”

که به این پرسش این‌گونه پاسخ داده شده است:

اگر کسی کدام جرم را مرتکب شده باشد، بر اساس عفو امیرالمومنین از مجازات خلاص نمیشود بلکه به اساس جرمی که انجام داده مورد مجازات قرار میگیرد و وثیقه بالای آن داده میشود.”

پرس‌وجو درباره اینکه کدام “عالمان دین” این جواز را صادر کرده‌اند، به نتیجه‌ای قطعی نرسید. نظامیان پیشین صدور این فتوا را کار مدرسه‌ی حقانی پاکستان (دارالعلوم حقانیه) می‌دانند که درسفر وزیر تحصیلات عالی طالبان به آن مدرسه مطرح شده است.

عبدالباقی حقانی سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان ۱۴ آپریل ۲۰۲۱ به پاکستان سفر کرد و پس از آن به تأریخ ۱۶ آوریل از مدرسه‌ی حقانی دیدار کرد.

مدرسه‌ی حقانی بزرگترین مرکز آموزش دینی درپاکستان است که اکثر رهبران طالبان درآنجا آموزش‌های دینی را فرا گرفته‌اند.

مونالا سمیع الحق مسئول مدرسه‌ی حقانی که به پدر معنوی طالبان نیز شهرت دارد، روابط تنگاتنگی با این جریان دارد. او به ترویج افراطی‌گری درشمال پاکستان و افغانستان متهم است. سمیع الحق اخیرا گفته بود که احساس غرور می‌کند که «شاگردان این مدرسه زمام یک کشور را به دست دارند و هرکدام رئیس و وزیر هستند».

دیدار عبدالباقی حقانی سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان از مدرسه‌ی حقانی پاکستان

در بخش دیگر استفتا نامه آمده است:

کارکنان ادارات فاسد که در رده‌های مختلف این ادارات مرتکب فساد شده‌اند، آیا پس اعلام عفو مجازات می‌شوند و آیا برای آن‌ها وثیقه وجود دارد؟

در پاسخ به این پرسش نیز آمده است که:

“این مجرمین مجازات نمی‌شوند و وثیقه‌ای نیز برای آن‌ها وجود ندارد، اما اگر اموال عمومی نزد آن‌ها باشد، این اجناس باید از آن‌ها پس گرفته شود.”

این استفتا نشان می دهد که موضوع اصلی صدور مجوز دینی در پرسش چهارم استفتا مطرح شده است:

 کارکنان ادارات فاسد که پس از ختم دوره کاری خود مورد ارتکاب فساد شدهاند، مجازات آنها چگونه است؟ آیا وثیقه دارند یا خیر؟

در پاسخ به این سوال علمای دینی مجوز قتل و کشتار شماری از سربازان و کارمندان حکومت پیشین را صادر کرده‌اند. در جواب این سوال آمده است که:

اعلام عفو امیرالمومنین شامل این دسته نمی‌شود و آن‌ها با وجود این اعلام، مطابق به جرمی که مرتکب شده‌اند، مجازات می‌شوند.”

نظامیان پیشین اطلاعات افغانستان طرح این استفتا را بازی جدید سازمان اطلاعات پاکستان می‌دانند تا بتوانند کادرهای باقی مانده‌ی نظامیان افغانستان را ازریشه بخشکانند. ژنرال سید ثمر سادات که پیش ازاین به حیث رییس اطلاعات استان خوست افغانستان کار کرده است می‌گوید:

«مه مداخلات استخبارات بیگانه، من جمله پاکستان را دراین قضیه دخیل می‌دانم. اونا افغانی را که سرش به تنش می‌ارزد را نمی‌گذارند که در افغانستان زندگی کنند. من‌جمله کدر های مجرب سیاسی، نظامی و فعالان مدنی را تحت نام این و آن با استفاده ازشریعت ازبین می‌برند.»

رحمت‌الله اندر، نظامی دیگر است که سابقه‌ی کار در دستگاه اطلاعات افغانستان را دارد. او نیز می گوید:

«صدور چنین فتوا بیشتر کار استخباراتی است که با استفاده از جهل دینی طالبان انجام می شود. این یک فتوای شیطانی است واین کار بیشتر برای نابودی طالبان روی دست گرفته شده است تا جهانیان بیشتر طالبان را درانزوا قرار دهند.»

ظاهرا ماده‌های این فتوا به گونه‌ی هدفمند ازسوی طالبان انجام می‌شود. اخیرا نظامیان زیادی از جمله سربازان که در نیروهای خاص امنیت ملی افغانستان، ارتش و پلیس ملی انجام وظیفه کرده بودند ترور و بازداشت می‌شوند؛ شماری هم به بهانه ارتباط با گروه تروریستی داعش کشته می‌شوند.