مردم شیلی در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری این کشور که روز گذشته یکشنبه ۲۸ آذر / ۱۹ دسامبر برگزار شد گابریل بوریچ [Boric / boritʃ] را بهعنوان رئیسجمهوری بعدی خود انتخاب کردند و قدرت را به این قانونگذار جوان چپگرا سپردند تا به شکلدهی آینده کشوری که تحت تأثیر اعتراضات اجتماعی قرار گرفته و اکنون در حال تهیه پیشنویس قانون اساسی جدید است، کمک کنند.
گابریل بوریچ در سن ۳۵ سالگی جوانترین رئیس جمهوری شیلی و گفته میشود لیبرالترین رهبر این کشور از زمان ریاست جمهوری سالوادور آلنده خواهد بود. آلنده در جریان کودتای نظامی ۱۹۷۳ که به حکومت دیکتاتوری ۱۷ ساله ژنرال آگوستو پینوشه منجر گردید، کشته شد.
بوریچ در دور دوم انتخابات ۵۵,۹ درصد آرا را بهدست آورد و خوزه آنتونیو کاست، رقیب فوق محافظهکار و طرفدار بازار آزاد او ۴۴,۱ درصد را کسب کرد. کاست ۵۵ ساله در یک تماس تلفنی پیروزی بوریچ را به او تبریک گفت و «همکاری سازنده» خود را اعلام کرد.
گابریل بوریچ، نامزد چپ و رهبر سابق جنبش دانشجویی، در اولین سخنرانی خود پس از پیروزی در انتخابات نوید اصلاحات اجتماعی بزرگ را داد.
بوریچ سالهاست که برای تجدید دموکراسی در شیلی به اشکال مختلف فعالیت میکند. او نامزد ائتلاف انتخاباتی Apruebo Dignidad («من طرفدار کرامت هستم») است که از احزاب چپ و کمونیست تشکیل شد. بوریچ نخستین بار به عنوان رهبر دانشجویان معترض در سال ۲۰۱۱ در عرصه سیاسی شیلی ظاهر شد. جنبشی که او آن را رهبری میکرد خواهان تحصیلات دانشگاهی رایگان و جلب افکار عمومی به نابرابری در نظام تحصیلات عالی شیلی بود. بوریچ سال ۲۰۱۳ بهعنوان نامزد مستقل از ناحیه ماژالان به کنگره شیلی راه یافت. سال ۲۰۱۷ دوباره انتخاب شد و در فراکسیون جبهه لیبرال کنگره عضو حزب پیشروی «همگرایی اجتماعی» فعالیت کرد.
بوریچ به دنبال تمرکززدایی از دولت و حامی محیط زیست است. او پیشنهاد داده تا نظام تأمین اجتماعی فعلی شیلی که اینک در دست بخش خصوصی است، دگرگون شده و از نو ساخته شود. بوریچ در نظر دارد دست به اصلاح نظام مالیاتی زده و مالیات شرکتهای بزرگ را افزایش دهد. از دیگر اصلاحات مد نظر این نامزد جوان، اصلاح پلیس، گسترش خدمات اجتماعی و بیمههای بهداشتی و اتخاذ راهحلهای سازگار با محیط زیست است.
بوریچ بر خلاف دیگر چپهای منطقه هیچ ابایی از انتقاد از نیکلاس مادورو، رهبر ونزوئلا و دنیل اورتگا، رهبر نیکاراگوئه، دیگر رهبران چپ منطقه بهسبب رفتارهای دیکتاتورمآبانهشان ندارد.
هواداران شاد بوریچ یکشنبه شب در چندین شهر شیلی به خیابانها آمدند. بسیاری پرچم کشور را به اهتزاز درآوردند و در حالی که بطریهای شامپاین را در میان خود پخش میکردند، شعارهای کارزار انتخاباتی را سر دادند.
گابریل بوریچ اواخر یکشنبه شب در میدان شلوغی در سانتیاگو ظاهر شد و خطاب به طرفداران خود گفت قصد دارد ملت را متحد کند و تغییرات ساختاری را برای ایجاد برابری بیشتر در شیلی ایجاد کند. او گفت: «امروز امید بر ترس غلبه کرد.»
این دور از رقابتهای انتخاباتی شیلی دو قطبیترین و شدیدترین رقابت در سالهای اخیر بود و دو کاندیدا دیدگاههای کاملاً متفاوتی را در مورد موضوعاتی از جمله نقش دولت در اقتصاد، حقوق گروههای به حاشیه رانده شده تاریخی و امنیت عمومی به مردم شیلی ارائه دادند.
رئیسجمهوری آینده شیلی تلاشها برای جایگزینی قانون اساسی این کشور را که در سال ۱۹۸۰ زمانی که کشور تحت حکومت دیکتاتوری پینوشه بود، به پیش خواهد برد. مردم شیلی سال گذشته با اکثریت قاطع به پیشنویس قانون اساسی جدید رأی مثبت دادند.
گابریل بوریچ از حامیان سرسخت جایگزینی قانون اساسی جدید است که با موجی از اعتراضها در اواخر سال ۲۰۱۹ بر سر نابرابری، هزینههای زندگی و اقتصاد بازار آزاد شیلی به راه افتاد. در حالی که رقیب او، خوزه آنتونیو کاست، بهشدت با قانون اساسی جدید مخالف بود.
قانون اساسی فعلی چندین بار اصلاح شده است، اما به بخش خصوصی حقوق گستردهای میدهد.
مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری شیلی با حدود ۵۵,۶ درصد از لحاظ تاریخی بالا بود. برخلاف بسیاری از کشورهای منطقه، در شیلی شرکت در انتخابات اجباری نیست.