علیرضا رزمحسینی، وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت در دولت دوم حسن روحانی به عنوان مشاور محمد مخبر ،معاون اول ابراهیم رئیسی (عضو هیأت مرگ)، در امور پروژههای انتقال آب از دریا منصوب شده است.
رزمحسینی در کارنامهاش از استانداری کرمان و خراسان رضوی تا وزارت “صمت” دولت دوازدهم، کارچاقکن پروژههای انتقال آب از دریا به فلات مرکزی ایران بوده است. پیمانکاری این پروژهها نیز عموماً به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی واگذار میشود. این پروژههای توسعه ناپایدار هم در تشدید بحران آب در ایران نقش داشته اند و هم در تخریب زیستبوم طبیعی آن.
محمد مخبر با اشاره به همین کارنامه در حکم انتصاب رزمحسینی نوشته است:
«نظر به شرایط اقلیمی فعلی و پیش بینی شده آینده و نیاز مبرم کشور به منابع پایدار آبی و با توجه به اجرای موفقیت آمیز خط انتقال آب از خلیج فارس به مناطق مرکزی کشور و لزوم توسعه خطوط دیگر و بهره مندی هر چه بیشتر دیگر نقاط کشور و با توجه به تایید و تاکید ریاست محترم جمهوری بر این امر و پیش بینی آن در اسناد و قوانین بالادستی و با عنایت به سابقه و تجربه ممتد جنابعالی در ایجاد هم افزایی بین تمامی ارکان کشور بدینوسیله جناب عالی را به سمت مشاور خود در امور پروژه های انتقال آب از دریا به نقاط نیازمند کشور، منصوب می نمایم.»
از سپاه تا انتقال آب
رزمحسینی خود از فرماندهان پیشین سپاه بوده است. او قائم مقام قاسم سلیمانی در لشکر ۴۱ ثارالله کرمان و جانشین فرمانده عملیات قرارگاه خاتمالانبیاء در دوران جنگ بود.
او پس از جنگ به یکی از پرشمار سرداران سپاه مشغول در فعالیتهای اقتصادی کلان بدل شد.
مسیر پیشرفت اقتصادیاش همچون دیگر سپاهیها بود: پس از پایان جنگ از دانشگاه شهید باهنر کرمان مدرک لیسانس علوم اقتصادی و بازرگانی گرفت، به بنیاد مستضعفان رفت، و چند کارخانه در استان کرمان تأسیس کرد.
رزمحسینی سپس به کانادا نقل مکان کرد و مدیرعامل شرکتهای اماراتی و ایرانی فعال در زمینه واردات ماشینآلات صنعتی به ایران بود که از جمله برای اجرای پروژههای زیرساختی همچون سدسازی و انتقال آب کاربرد دارند.
خود رزمحسینی میگوید که قاسم سلیمانی از او خواست فعالیت اقتصادی خارج از ایران را رها کند و به کشور بازگردد تا استاندار کرمان شود.
او پس از استانداری کرمان در دولت اول روحانی به استانداری خراسان رضوی در دولت دوم و پس از یک سال وزارت صمت در آن دولت رسید.
پروژههای انتقال آب علاقه خاص او در دوران مسئولیتاش بود.
تمرکز بر انتقال آب از استانداریهای کرمان و خراسان رضوی تا وزارت صمت
وقتی رزمحسینی در دولت یازدهم استاندار کرمان بود، برای اجراییشدن دو طرح انتقال آب تلاش بسیار زیادی کرد که به اعتراض مردم بومی و کارشناسان محیط زیست و بعدتر حتی برخی مسئولان انجامید.
طرح انتقال آب از سد صفارود به شهرهای شمالی استان آذر ۹۴ با پیمانکاری قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آغاز شد. طولانیترین تونل انتقال آب خاورمیانه تا آن زمان به این پروژه مربوط بود.
اما احداث سد صفارود بر سرشاخههای هلیلرود باعث میشد که تالاب جازموریان هامون و به طور کلی نواحی جنوبی استان کرمان خشک شوند. مردم جنوب این طرح را نشانه تبعیض بین «جنوب» و «مرکز» میدانستد.
طرح دیگر انتقال آب هم داغ این تبعیض را برخود داشت. طرح انتقال آب از بهشتآباد به استان کرمان و یزد و أصفهان بود که به اعتراض شهروندان خوزستان و چهار محال و بختیاری انجامید.
این طرحها با صرف میلیاردها تومان هزینه با اعتراضها و فشارهای بسیار هنوز به طور کامل اجرایی نشده اند.
رزمحسینی هنگام استانداری خراسان رضوی، مقدمات اجرای انتقال آب خلیج فارس به این استان را چید. او اردیبهشت ۹۸ گفته بود که باید دست بخش خصوصی را برای اجرای این پروژه باز گذاشت.
انتقال آب خلیج فارس به خراسان رضوی بخشی از پروژه «طرح انتقال آب خلیج فارس به مناطق کویری ایران» است.
رزمحسینی آبان ۹۹ از اعلام اجرایی شدن پروژه «طرح ملی انتقال آب خلیج فارس به مناطق کویری ایران» خبر داد.
او اردیبهشت ۱۴۰۰ نیز گزارش داد که خط اول انتقال آب خلیج فارس به استان کرمان و یزد به طول ۸۲۱ کیلومتر اجرایی شده است. خط دوم قرار است آب خلیج فارس را ۱۵۴۰ کیلومتر دورتر به خراسان رضوی ببرد. خط سوم انتقال آب برای صنایع أصفهان است و خط چهارم نیز آب دریای عمان را به چابهار میبرد.
منتقدان انتقال آب چه میگویند؟
در یک کلام، انتقال آب یک سیاست توسعه ناپایدار است: یعنی حتی اگر در کوتاهمدت منافعی برای منطقهای در بر داشته باشد، در بلندمدت ضررهای فراوانی خواهد داشت. این ضررها تخریب و تغییر زیستبوم، تشدید بحران آب، گسترش تبعیض و در نتیجه گسترش نارضایتی اجتماعی هستند.
این طرحها علمی نیستند. حسین رفیع، کارشناس محیط زیست و فعال حوزه آب در انتقاد از اجرای پروژههای انتقال آب بین حوضهای در کشور به «ایسنا» گفته بود:
«آمار و اطلاعات مشخصی از تعداد و ابعاد طرحهای انتقال آب در دسترس نیست اما مشخص است که تا زمانی که آمایش سرزمین در ایران صورت نگیرد نمیتوان پروژههای انتقال آب را بهدرستی ارزیابی و درباره درست یا غلط بودن اقدامات اظهار نظر کرد. دههها است که درباره آمایش سرزمین صحبت میشود اما اقدام چشمگیری در این زمینه انجام نشده است. از این رو تصمیمگیریهایی که اکنون در این زمینه گرفته میشود فردی است چراکه براساس آمایش سرزمین صورت نمیگیرد به همین جهت هر شخص و هر کارشناسی ممکن است نظر متفاوتی را ارائه کند که هیچ یک از این تصمیمات نه قابل نقد، نه قابل توجیه و نه قابل دفاع است.»
برای اطلاع بیشتر از جزئیات مخالفتها با طرحهای انتقال آب به مطلبهای پیشین ما و گفتوگوهای زمانه با کارشناسان محیط زیست در زیر مراجعه کنید: