در سفر وزیر خارجه آمریکا به پیتسبورگ و در سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به قطر و همینطور در سفر سخنگوی وزارت خارجه ایران به پاریس برجام هم مطرح شد. پاریس چشم امید به چین دوخته است.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در حاشیه مذاکرات تجاری آمریکا با اتحادیه اروپا در شهر پیتسبورگ در ایالت پنسیلوانیا خاطرنشان کرد که ادامه مذاکرات وین برای احیای برجام در دور هفتم به اراده تهران بستگی دارد. بلینکن گفت:
«توپ کماکان در زمین آنها است، اما نه برای مدت طولانی.»
آمریکا و سایر قدرتهای غربی طرف قرارداد نگراناند که ایران با به تعویق انداختن مذاکرات در پی تولید هرچه بیشتر اورانیوم غنیشده برای کاستن از زمان گزیز هستهای است که گفته میشود از یک سال به یک ماه رسیده است. بلینکن یادآوری کرد که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا همچنان خواهان بازگشت به توافق با ایران است و در ماههای گذشته در طی مذاکرات وین «حسن نیت زیادی» از خود نشان داده. بلینکن اما احتمال داد که ممکن است به مقطعی نزدیک شویم که ادامه مذاکرات با توجه به پیشرفتهای هستهای ایران بیفایده باشد:
«در مقطعی، به دلیل پیشرفتهای [هستهای] ایران، تنها بازگشت به تعهدات برجام برای رسیدن به منافع مورد نظر این توافق، کافی نخواهد بود.»
سفر بورل به قطر: امیدواری به آغاز مذاکرات
بیش و کم همزمان با سفر بلینکن به پیتسبورگ، جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به قطر رفت و با محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه این کشور دیدار و گفتوگو کرد. بورل در یک نشست خبری مشترک با آلثانی اظهار امیدواری کرد که مذاکرات با ایران به زودی از سر گرفته شود:
«بهعنوان میانجی، انتظار دارم مذاکرات هستهای ایران به زودی از سر گرفته شود. ما میدانیم که ایران برای بازگشت به مذاکرات درباره توافق هستهای آماده است، اما امیدواریم هرچه زودتر این امر تحقق پیدا کند.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه افزود:
«ما به همکاری خود برای از سرگیری مذاکرات در وین درباره توافق هستهای ایران ادامه خواهیم داد.»
سفر خطیبزاده به پاریس: ایران چیزی جز لغو تحریمها را نمیپذیرد
در همان حال سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران که در چارچوب همایش «نرماندی برای صلح» به پاریس سفر کرده، در گفتوگو با روزنامه لوموند گفت:
«ایران در حال بررسی چگونگی ادامه مذاکرات است که این مرحله از جواب به نتیجه رسیده یعنی اینکه مذاکرات حتما انجام خواهد شد و فاز دوم این است که با دقت گفتوگوهای انجام شده با دولت جدید مرور بشود تا ابعاد و جزییات آن روشن شود تا بهطور فعال و موثر وارد گفتوگوها بشویم.»
خطیبزاده یادآوری کرد که این فاز هنوز تمام نشده است:
«دولت بهعنوان قوه مجریه تغییر کرده و این دولت جدید است که باید مذاکرات را انجام دهد. ایرانیها همیشه نشان دادهاند که دقیق صحبت میکنند و سخت هم گفتوگو میکنند اما وقتی چیزی حاصل شود آن را صریح بیان میکنند و اگر چیزی را امضا کردند دقیق اجرا میکنند.»
خطیبزاده در ادامه مصاحبه با لوموند افزود:
«دولت جدید آمریکا باید تصمیم بگیرد، یا میخواهد میراث ترامپ را حفظ کند یا میخواهد میراث آقای بایدن را بسازد، این یک تصمیم سیاسی است، تا امروز به نظر میآید آنها به تحریم همچنان بهعنوان ابزار و اهرم فشار مینگرند. ایران نه چیزی بیشتر از برجام در هستهای میپذیرد و نه چیزی کمتر از بندهای رفع تحریمی برجام را انتظار دارد.»
حسین امیرعبدالهیان، وزیر امور خارجه ایران در سفر به نیویورک هم بر همین موضوع تأکید کرده بود: مذاکرات به زودی انجام میشود. اما معلوم نیست در چه تاریخی.
در این میان رویترز به نقل از سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نوشت پاریس روی چین حساب کرده تا با «استدلالهای قانعکننده» خود ایران را برای بازگشت به مذاکرات هستهای متقاعد کند.
همزمان با سفر امیرعبدالهیان به نیویورک، روابط ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی پرتنش شد. ایران به دلایل امنیتی به آژانس اجازه تعویض دوربینهای نظارتی در مجتمع تسا در کرج را که دوم تیر سال جاری هدف حمله پهپادی قرار گرفت نمیدهد. قدرتهای غربی دلیل آوردهاند که دسترسی نداشتن آژانس به مجتمع تسا پیوستگی نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران را به خطر میاندازد. صداهایی در داخل شنیده میشود که میگویند سیاست خارجی دولت سیزدهم کلاف سردرگمی بیش نیست.