خانه تئاتر صبح پنجشنبه ۲۸ مرداد درباره برنامههای محمد مهدی اسماعیلی، وزیر پیشنهادی عضو هیأت مرگ برای تصدی وزارت ارشاد اسلامی در کابینه سیزدهم اعلام کرد که هنرمندان تئاتر ایران با تکیه بر هنرمندان بزرگی مانند بهرام بیضایی، غلامحسین ساعدی و عباس نعلبندیان نه از ممنوعالکاری و نه حتی از مرگ واهمهای ندارند.
خانه تئاتر در این بیانیه نوشته است:
«خانواده بزرگ تئاتر از شما و مسؤلان طلبکارند نه بدهکار؛ و برای حصولِ طلبِ خویش یکقدم پا پس نخواهند کشید. دو سال بیکاری، بیدرآمدی، بیماری، بیدارویی، بیتوجهی، تنهایی و سکوتِ دولت و کشور را تاب آوردیم؛ اما از آنجا که مُرده را اعدام نمیکنند، ما هم چیزی برای از دست دادن نداریم، از ممنوعالکاری و مرگ هم نمیترسیم که هزاربار در شبانه روز میمیریم و زنده میشویم؛ پس بدانید که گفتار و کردار شما را رصد میکنیم. ما نمیدانیم کدام بدخواهانِ نژند این گزارشهای کذب را به شما دادهاند، اما برای رسیدن به خواستههای مدنی و مشروعِ خود، راه گفتوگو را باز میدانیم. اگر چنانچه اظهار داشتهاید این بخشهای ناصواب از شما نیست، پس در تنظیم برنامههای خود با ذینفعان و اهل فرهنگ و هنر مشورت کنید.»
دوشنبه گذشته محمد اسماعیلی در برنامهای ۸۳ صفحهای در زمینه تئاتر نوشته بود:
«از میان ۷۰ اثر رصد و تحلیل شده، ۲۹ نمایش به تخریب انقلاب و ترویج سکولاریسم، ۵۱ نمایش القای ناامیدی، ۲۵ نمایش مروج قانونگریزی و نمایش ناکارآمدی نهادها و ۳۹ نمایش ترویج کننده سبک زندگی غیر اسلامی ایرانی بودند.»
کپی از یک پایاننامه یا رونویسی از گزارش نهاد ریاست جمهوری؟
برخی کاربران شبکههای اجتماعی میگویند برنامه وزیر پیشنهادی ارشاد رونویسی از یک پایاننامه دانشگاهی است. برای مثال در بخش نمایشها، موضوع مورد بررسی سال ۱۳۹۳ بوده، اما سرفصل آن سال ۱۴۰۰ ذکر شده است. نکته در این است که سال ۱۴۰۰ بهسبب همهگیری ویروس کرونا هیچ نمایشی اجرا نشده و تئاترها تعطیل بودهاند بنابراین کسانی که آن را کپی کردهاند حتی به خود زحمت ندادهاند عدد سالها را درست کنند.
اسماعیلی در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) میگوید این برنامه را بر اساس گزارش نهاد ریاست جمهوری دولت روحانی تهیه کرده است.
روز گذشته انجمن صنفی سراسری کارگردانان تئاتر ایران خطاب به وزیر پیشنهادی عضو هیأت مرگ با انتشار بیانیهای اعلام کرده بود:
«رجاء واثق داریم شخص شما حتی یکی از این نمایشهای رصد شده را از نزدیک ندیده و هر آنچه تهمت و افترا که در این برنامه میبینیم به دوستان بولتنساز شما برمیگردد.»
انجمن صنفی سراسری کارگردانان تئاتر ایران در ادامه نوشته بودند:
«نه اینجا شورویِ استالین است و نه شما توانِ حذفِ هنرمندان بهشیوهی “آندری ژدانف” را دارید. هنر نمایش در این سرزمین قدمتی چند هزار ساله دارد و حاصل تلاش هنرمندانیست که نوآمدگانی چون شما، از راه نرسیده به رویشان تیغ میکشند و آنان را معارض و منحرف و مبتذل و وقیح و ضعیف و بیمحتوا و ضدارزش خطاب میکنند.»
مخالفت با نهادهای صنفی هنرمندان
یکی از مهمترین رئوس برنامه فرهنگی اسماعیلی مخالفت با نهادهای صنفی هنرمندان به ویژه خانه سینما و خانه موسیقی است.
اسماعیلی در بخشی از برنامه خود درباره آسیبهای سینمای کشور – از نظر او – نوشته:
«عدم برنامهریزی صحیح برای اکران فیلم در خارج از کشور، بدسلیقگی در شورای پروانه ساخت و شورای پروانه نمایش، تولید فیلمهای ضدارزش، غیر انقلابی و غیراخلاقی با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد، عدم اتخاذ موضع شفاف و برخورد در برابر فعالیت محکومین امنیتی و چهرههای سینمایی همسو با اهداف دشمنان، اثرگذاری زیاد جشنوارههای خارجی بر تولیدات سینمایی داخلی، اعطای کمکهای مالی به تولیدات سینمایی ناهمسو با انقلاب اسلامی و همچنین اعطای کمکهای مالی به خانه سینما که فاقد وجاهت قانونی بوده و معدل فعالیتهای آن در جبهه فرهنگی معارض انقلاب اسلامی دیده میشود، عدم نظارت و رهاسازی ارائه کنندگان فیلم و سریالهای خارجی (VOD)، عدم برخورد با رفتارهای ساختارشکنانه برخی مدیران، وجود سرمایهگذاری مشکوک در تولیدات سینمایی، کارگردان محوری در تولیدات سینمایی، عدم بازپرداخت وام و تسهیلات اعطایی به تولید کنندگان سینمایی، وابستگی مالی سینمای کشور به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ناکارآمد بودن قانون کپی رایت، وجود نگاههای سیاسی و بعضاً مخالف آرمانهای انقلاب در جشنواره فجر.»
«عدم حضور هنرمندان متعهد و انقلابی در شوراهای موسیقی، اعطای مجوز فعالیت به هنرمندان ایرانی ضدارزش ساکن خارج از کشور، غالب شدن شبکه فاسدی از تهیه کنندگان بر موسیقی کشور، وجاهت قانونی نداشتن خانه سینما و…» نیز بخشی دیگر از انتقادات اسماعیلی به وضعیت فعلی فرهنگی ایران است.
طیبه سیاوشی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی میگوید برنامه وزیر پیشنهادی ارشاد در جای دیگری نوشته شده و تراز مجلس یازدهم است. خود اسماعیلی هم که فاقد هرگونه تجربه و سابقه فرهنگی است، در مصاحبه با ایسنا گفته بود در تهیه برنامه او از گزارشهای گوناگون از جمله از گزارش نهاد ریاست جمهوری استفاده شده است.
اسماعیلی که در سال ۱۳۵۴ متولد شده در سالهای دهه ۱۳۷۰ از مجریان طرح نظام جامع رسانهای در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و مدیرکل ارزیابی برنامههای سیمای جمهوری اسلامی و به یک معنا متصدی سانسور آثار تولید شده تلویزیونی بود. اسماعیلی در دولت اول محمود احمدینژاد معاونت فرهنگی مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری را بهعهده داشت و سپس در دولت دهم بهعنوان معاون سیاسی، امنیتی، فرهنگی و اجتماعی استاندار اصفهان بهکار گرفته شد.
پس از آنکه ابراهیم رئیسی تولیت آستان قدس رضوی را به عهده گرفت، اسماعیلی به عنوان مشاور فرهنگی و رئیس تحقیقات اجتماعی آستان قدس شروع به کار کرد. با آغاز به کار رئیسی به عنوان رئیس قوه قضائیه او نیز به قوه قضائیه رفت و به عنوان مشاور فرهنگی و اجتماعی رئیس قوه کار خودش را آغاز کرد.
تخصص اصلی اسماعیلی «تسلط بر منظومه فکری رهبری» است.