حمید نوری ۶۰ ساله، دادیار سابق قوه قضائیه، زمانی که برای دیدار با اقوامش به کشور سوئد سفر کرده بود، بعد از ظهر شنبه ۹ نوامبر ۲۰۱۹ برابر با ۱۸ آبان ۱۳۹۸ در فرودگاه بینالمللی آرلاندای استکهلم، با حکم دادسرای این شهر به صورت موقت بازداشت شد و یک سال و ۹ماه در بازداشت موقت ماند. دادستانی سوئد ۲۷ ژوئیه ۲۰۲۱ (۵ مرداد ۱۴۰۰) در اطلاعیهای تحت عنوان «پیگرد جنایات جنگی در ایران» خبر از تحویل رسمی کیفرخواست حمید نوری به دادگاه داد. بر اساس این کیفرخواست حمید نوری با دو اتهام اصلی روبهروست: جنایت جنگی (نقض حقوق عمومی بینالملل، از نوع سنگین) و قتل. هر دوی این اتهامها به دلیل نقش مستقیم در کشتار بیش از ۱۰۰ تن از مخالفان و زندانیان سیاسی در سالهای پایانی جنگ ایران و عراق (در دهه ۶۰ و مشخصاً سال ۱۳۶۷) علیه نوری مطرح شده است.
محاکمه حمید نوری با نام مستعار حمید عباسی، دادیار سابق قوه قضائیه و شکنجهگر زندان گوهردشت در دهه شصت، به دلیل دست داشتن در کشتار زندانیان سیاسی در دهه شصت و مشخصاً تابستان سال ۱۳۶۷ از دهم آگوست برابر با ۱۹ مردادماه آغاز شد. این اولین بار است که طی بیش از سه دهه پس از کشتار جمعی زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷، یکی از متهمان به دست داشتن در این جنایت در دادگاه محاکمه میشود.
هفته اول دادگاه دادستانهای سوئدی کیفرخواست را قرائت کردند. پرونده حمید نوری ۳۵ شاکی و ۲۵ شاهد دارد که همه از خانوادههای قربانیان کشتار ۶۷ یا جان به دربردگان هستند.
در جریان دومین هفته دادگاه حمید نوری دادستان اعلام کرد برای اعدامهای انجامشده در تابستان ۶۷ برنامهریزی شده بود و آنچه رخ داده، نقض سیستماتیک حقوق بشر از سوی یک قدرت مرکزی است. به گفته دادستان در این روند حتی قوانین داخلی ایران هم نقض شده، اما نه تنها با ناقضان برخورد نکردهاند، بلکه به آنها پاداش هم دادهاند.
دادستان روز گذشته در جریان دومین هفته دادگاه حمید نوری تاکید کرد: «این دولت (دولت جدید رئیسی عضو هیئت مرگ) را باید در مورد نقض حقوق بشر و نقض قوانین بینالمللی مجرم دانست و محکوم کرد.»
زمانه در دومین هفته از برگزاری دادگاه حمید نوری در سوئد، با امیرحسین بهبودی، از جانبهدربردگان قتل عام تابستان ۶۷ که این روزها به استکهلم رفته تا از نزدیک روند دادگاه را دنبال کند، گفتوگو کرده است.
◼️ گفتوگوی زمانه با امیرحسین بهبودی را بشنوید:
امیرحسین بهبودی در گفتوگو با زمانه ضمن یادآوری این نکته که کشتار سال ۶۷ در چنین روزهایی در مردادماه اتفاق افتاد، میگوید:
«هیچگاه فکر نمیکردیم که یکی از عاملان آن کشتار را به عنوان متهم ببینیم و این حجم از اسناد و مدارک را در سطح جهان منتشر کنیم.»
امیرحسین بهبودی دادگاه حمید نوری را موفقیتی برای خانواده اعدامشدگان میداند. بهبودی میگوید اسامی بسیاری از دوستان و همبندیهایش که در سال ۶۷ اعدام شده بودند را دیده که در دادگاه حمید نوری مطرح شده است.
بهبودی دادگاه حمید نوری را یک دادگاه عادلانه میداند که طی پروسهای ۹ ماهه قرار است به شکایت مطرح شده علیه او رسیدگی کند، اما همزمان آن را با دادگاههای چند دقیقه دهه ۶۰ مقایسه میکند و میگوید دادگاهی مانند آنچه در سوئد جریان دارد، برای افرادی چون حمید نوری شکنجه است، زیرا آنها به عدالت باور ندارند.
به همه شما دست اندرکاران دادخواهی درود میفرستم و برایتان پیروزی آرزو میکنم.
حمید / 20 August 2021